________________
પર્યાય અધ્યયન
૩.
૬.
૩.
गोयमा ! अनंता पज्जवा पण्णत्ता ।
सेकेणणं भंते! एवं
वुच्चइ
" जहण्णोगाहणगाणं मणुस्साणं अनंता पज्जवा પળત્તા ?”
गोयमा ! जहण्णोगाहणए मणूसे जहण्णोगाहणगस्स मणुसस्स
(૨) વજ્રનૢયા! તુલ્કે,
(૨) વેસદયા તુì,
(૨) મોરાદાદુયા તુલ્હે,
(૪) પ્િ તિઢ્ઢાળવહિ ।
(૬) વળ, (૬) ગંધ, (૭) રસ, (૮) જામપષ્નવેર્દિ,
-
(९) तिहिं णाणपज्जवेहिं
(१०) दोहिं अण्णाणपज्जवेहिं
(११) तिहिं दंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिए ।
से तेणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ
“जहण्णोगाहणगाणं मणुस्साणं अणंता पज्जवा વળત્તા ?”
उक्कोसोगाहणए वि एवं चेव ।
વર્ષ-áિ-૨. સિય દીખે, ૨. સિય તુલ્દે, રૂ. સિય અઘ્નહિ”,
ज ही एकट्ठाणवडिए
-
Jain Education International
असंखेज्जइभागहीणे,
अह अब्भहिए- एकट्ठाणवडिए ।
असंखेज्जइभागअब्भहिए ।
ટો જળ,વો અબ્બાળા, યો યંસા / अजहण्णमणुक्कोसोगाहणए वि एवं चेव ।
णवरं - १. ओगाहणट्टयाए चउट्ठाणवडिए,
२. ठिईए चउट्ठाणवडिए ।
For Private
ઉ.
પ્ર.
G.
Personal Use Only
૮૧
ગૌતમ ! અનન્ત પર્યાય કહી છે.
ભંતે ! શા માટે એવું કહેવાય છે કે -
"જઘન્ય અવગાહનાવાળા મનુષ્યોની અનન્ત પર્યાય છે ?”
ગૌતમ ! એક જઘન્ય અવગાહનાવાળા મનુષ્ય બીજા જઘન્ય અવગાહનાવાળા મનુષ્યથી - (૧) દ્રવ્યની અપેક્ષાએ સમાન છે,
(૨) પ્રદેશોની અપેક્ષાએ સમાન છે, (૩) અવગાહનાની અપેક્ષાએ સમાન છે, (૪) સ્થિતિની અપેક્ષાએ ત્રિસ્થાન પતિત છે,
(૫) વર્ણ, (૬) ગંધ, (૭)રસ અને (૮)સ્પર્શની પર્યાયોની અપેક્ષાએ,
(૯) ત્રણ જ્ઞાન પર્યાયો,
(૧૦) બે અજ્ઞાન પર્યાયો,
(૧૧) ત્રણ દર્શન પર્યાયોની અપેક્ષાએ ષસ્થાન પતિત છે.
માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે -
"જઘન્ય અવગાહનાવાળા મનુષ્યોની અનન્ત પર્યાય છે.”
ઉત્કૃષ્ટ અવગાહનાવાળા મનુષ્યોની પર્યાયોના માટે પણ આ પ્રમાણે કહેવું જોઈએ. વિશેષ : સ્થિતિની અપેક્ષાએ – ૧. કદાચિત્ હીન, ૨. કદાચિત્સમાન, ૩. કદાચિત્ અધિક હોય છે. જો હીન હોય તો – એક સ્થાન પતિત છે, અસંખ્યાતમાં ભાગ હીન છે, જો અધિક છે તો - એક સ્થાન પતિત છે, અસંખ્યાતમાં ભાગ અધિક છે,
તેમાં બે જ્ઞાન, બે અજ્ઞાન અને બે દર્શન હોય છે, અજઘન્ય - અનુષ્કૃષ્ટ (મધ્યમ) અવગાહનાવાળા મનુષ્યોની પર્યાય પણ આ પ્રમાણે કહેવી જોઈએ. વિશેષ :(૧)અવગાહનાની અપેક્ષાએ ચતુઃસ્થાન પતિત છે. (૨)સ્થિતિની અપેક્ષાએ ચતુઃસ્થાન
પતિત છે.
www.jainelibrary.org
