________________
પર્યાય અધ્યયન
૭૫ () વા, (૬) ધ, (૭) રસ, (૮) સંપન્ન
(૫) વર્ણ, (૬)ગંધ, (૭) રસ અને (૮)સ્પર્શની छट्ठाणवडिए,
પર્યાયોની અપેક્ષાએ પસ્થાન પતિત છે. (૧) માળિવોદિયTIVITબ્બવેહિં તુજો,
(૯) આભિનિબોધિક જ્ઞાનની પર્યાયોની અપેક્ષાએ सुयणाण पज्जवेहिं छट्ठाणवडिए।
સમાન છે,
શ્રુતજ્ઞાનની પર્યાયોની અપેક્ષાએ સ્થાન પતિત છે. (१०) अचक्खुदंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिए ।' (૧૦) અચક્ષુદર્શન પર્યાયોની અપેક્ષાએ પણ
જસ્થાનપતિત છે. से तेणटेणं गोयमा ! एवं बुच्चइ
માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે - "जहण्णाभिणिबोहियणाणीणं बेइंदियाणं अणंता
જઘન્ય આભિનિબોધિક જ્ઞાની કીન્દ્રિય જીવોની पज्जवा पण्णत्ता।"
અનન્ત પર્યાય છે.” एवं उक्कोसाभिणिबोहियणाणी वि।
આ પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટ આભિનિબોધિક જ્ઞાની હીન્દ્રિય
જીવોની પર્યાય કહેવી જોઈએ. अजहण्णमणुक्कोसाभिणिबोहियणाणी वि एवं चेव।
અજઘન્ય અનુત્વષ્ટ(મધ્યમ) આભિનિબોધિકજ્ઞાની કીજિયજીવોની પર્યાય વિષયક વર્ણન પણ આ
પ્રમાણે કહેવું જોઈએ. णवरं - सट्ठाणे छट्ठाणवडिए ।
વિશેષ - સ્વસ્થાનમાં ટ્રસ્થાન પતિત છે. एवं सुयणाणी वि, मइअण्णाणी वि, सुयअण्णाणी
આ પ્રમાણે શ્રુતજ્ઞાની, મતિ-અજ્ઞાની, શ્રત-અજ્ઞાની वि, अचक्खुदंसणी वि,
અને અચકુદર્શની હીન્દ્રિય જીવોની પર્યાયોના
વિષયમાં કહેવું જોઈએ. णवरं-जत्थ णाणा तत्थ अण्णाणा णत्थि,
વિશેષ - જ્યાં જ્ઞાન છે ત્યાં અજ્ઞાન નથી, जत्थ अण्णाणा तत्थ णाणा णस्थि ।
જ્યાં અજ્ઞાન છે ત્યાં જ્ઞાન નથી. जत्थ दंसणं तत्थ णाणा वि. अण्णाणा वि।
જ્યાં દર્શન હોય છે ત્યાં જ્ઞાન અને અજ્ઞાન પણ
હોય છે. एवं तेइंदियाण वि।
આ પ્રમાણે તે ઈન્દ્રિય જીવોની પયયના વિષયમાં
પણ કહેવું જોઈએ. चउरिंदियाण वि एवं चेव।
ચૌરિન્દ્રિય જીવોની પર્યાયોના વિષયમાં પણ આ
પ્રમાણે કહેવું જોઈએ. णवरं - चक्खुदंसणं अब्भहियं ।
વિશેષ આના ચક્ષુદર્શન અધિક છે. दं. २०. पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं ओगाहणाइ દે. ૨૦. અવગાહનાદિની અપેક્ષાએ પંચેન્દ્રિય તિર્યંચોની विवक्खया पज्जवपमाणे -
પર્યાયોનું પરિમાણ : प. जहण्णोगाहणगाणं भंते ! पंचेंदिय-तिरिक्ख- પ્ર. ભંતે! જઘન્ય અવગાહનાવાળા પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ जोणियाणं केवइया पज्जवा पण्णत्ता ?
યોનિકોની કેટલી પર્યાય કહી છે ? ૩. નીયમી ! મiતા પંન્નવા રૂપUIT I
ઉ. ગૌતમ! અનન્ત પર્યાય કહી છે. g, સે ટ્રેન મંતે ! ઇવં યુવ
ભંતે ! શા માટે એવું કહેવાય છે કે – “जहण्णोगाहणगाणं पंचेंदिय-तिरिक्खजोणियाणं
જઘન્ય અવગાહનાવાળા પંચેન્દ્રિયતિર્યંચયોનિકોની મviતા પન્નવી TUIT ?”
અનન્ત પર્યાય છે ?” ૧, જઘન્ય આભિનિબોધિક જ્ઞાનવાળા બેઈન્દ્રિયોમાં અજ્ઞાન નથી. એટલા માટે આમાં દસ સ્થાન છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org