________________
સૂત્ર ૧૨૩૪-૩૫
ઊર્ધ્વ લોક : ત્રૈવેયક-અનુત્તરોપપાતિક દેવના વિમાનોની સંખ્યા ગણિતાનુયોગ ભા.-૨ ૨૯૯ तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइ भागे ।
એ ત્રણે ((૧) ઉપપાત (૨) સમુદ્દાત અને (૩) સ્વસ્થાન)ની અપેક્ષાએ તે લોકના અસંખ્યાતમાં ભાગમાં રહે છે.
उ. तत्थ णं बहवे अणुत्तरोववाइया देवा परिवसंति । सव्वे समिड्ढीया - जाव - अहमिंदा णामं ते देवगणा पण्णत्ता समणाउसो !
? -
गेवेज्जग-अणुत्तरोववाइय देवाण य विमाणा णं संखा - १२३४. एक्कारसुत्तरं हेट्ठिमेसु,
- પળ. ૫. ૨, ૬. ૨૨૦
सयमेगे उवरिमए,
सतुत्तरं च मज्झिमए ।
पंचे अणुत्तरविमाणा ॥ १
. પળ. ૧. ર્, મુ. ૨૦ સોહમીસાળાર્ફ બાળ અહે મેહાર્ડને સમાવે વજાયા માવ य परूवणं
૩. ગોયમા ! નો ફળદ્ધે સમછે।
प. अत्थि णं भंते ! सोहम्मीसाणाणं कप्पाणं अहे
उराला बलाहया ?
૩. દંતા, યમા ! અસ્થિ ।
રરૂ. ૧. અસ્થિ હું ભંતે ! સોહમ્નીસાળા, બાળ મઢે ૧૨૩૫. પ્ર. ભગવન્ ! શું સૌધર્મ અને ઈશાન કલ્પોની નીચે हा इवा, गेहावणा इ वा ?
ગૃહ કે ગૃહાપણ છે ?
ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થિત નથી.
देवो पकरेइ, असुरो वि पकरेइ, नो नागो पकरेइ ।
एवं थणियसद्दे वि ।
प. अत्थि णं भंते ! सोहम्मीसाणाणं कप्पाणं आहे बायरे पुढविकाइए, बायरे अगणिकाए ?
૩. ગોયમા ! તો ફળદ્ધે સમછે, નન્નત્ય વિહાફसमावन्नएणं ।
૧. અસ્થિ ં મંતે ! સંવિમ-મૂરિય-દાળ-નવવત્તतारारूवा ?
Jain Education International
(૪) વિયા. સ. ↑, ૩. ૬, મુ. ધ્
(૫) વિયા. સ. o૨, ૩. ૭, મુ. ૪
ઉ. એમાં અનેક અનુત્તરોપપાતિક દેવ રહે છે.
એ સર્વ સમાન ઋદ્ધિવાળા છે -યાવ- હે આયુષ્યમાનૂં શ્રમણ ! તે દેવગણ અહમિન્દ્ર કહેવાય છે.
ત્રૈવેયક અને અનુત્તરોપપાતિક દેવોના વિમાનોની સંખ્યા. ૧૨૩૪. અધસ્તન ત્રૈવેયકોના એકસો અગિયાર વિમાન. મધ્યમ ત્રૈવેયકોના એકસો સાત વિમાન.
ઉપરિતન ત્રૈવેયકોના સો વિમાન.
અનુત્તરોપપાતિક દેવોના પાંચ વિમાન. (કહેવામાં આવ્યા છે.)
સૌધર્મ-ઈશાનાદિકલ્પોની નીચે ગૃહાદિનો અભાવબલાહકાદિના ભાવનું પ્રરૂપણ :
ઉ.
પ્ર.
ભગવન્ ! શું સૌધર્મ અને ઈશાન દેવલોકોની નીચે ઉદાર બલાહક (મહામેઘ) છે ?
હા, ગૌતમ ! (ત્યાં મહામેઘ) છે.
(સૌધર્મ અને ઈશાન દેવલોકની નીચે વાદળોને છવાવવાનું, મેઘનો ઘેરાવો અને વરસાદ વરસાવો વગેરે) દેવ કરે છે, અસુર પણ કરે છે પરંતુ નાગકુમાર કરતા નથી.
આ પ્રકારે ત્યાં સ્તનિત શબ્દ માટે પણ કહેવું જોઈએ.
પ્ર. ભગવન્ ! શું સૌધર્મ અને ઈશાન દેવલોકની નીચે બાદર પૃથ્વિકાયિક અને બાદર અગ્નિકાય છે ?
ઉ. ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થિત નથી. એ નિષેધ વિગ્રહગતિ સમાપન્નક જીવો સિવાયના બીજા જીવો માટે પણ સમજવો જોઈએ.
પ્ર. ભગવન્ ! શું ત્યાં ચંદ્ર, સૂર્ય, ગ્રહ, નક્ષત્ર અને તારારૂપ છે ?
For Private & Personal Use Only
(૩) વિયા. સ. ૬, ૩. ૬, મુ. -૨ (ઘ) સમ. મુ. ૨૪૬
www.jainelibrary.org