________________
સૂત્ર ૧૧૬૫
તિર્મક લોક : નક્ષત્રોના દ્વાર
ગણિતાનુયોગ ભા.-૨ ૨૨૫
૨. વરિયા, ૨. રોહિf, રૂ. સંડા, ૪. મા,
(૧) કૃત્તિકા, (૨) રોહિણી, (૩) મૃગશિર, ૬. પુનવસુ, ૬. પુસો, ૭. સિક્સેસTI
(૪)આદ્ર, (૫)પુનર્વસુ,(૬)પુષ્ય,(૭)આશ્લેષા. (ख) महादीया सत्तणक्खत्ता दाहिणदारिया पण्णत्ता, (ખ) મઘા વગેરે સાત નક્ષત્ર દક્ષિણ દિશાના तं जहा
દ્વારવાળા કહેવામાં આવ્યા છે, જેમકે૨. મહા, ૨. પુવાસા, રૂ. ૩ત્તરાણII,
(૧)મઘા,(૨)પૂર્વાફાલ્ગની,(૩)ઉત્તરાફાલ્ગની, ૪. દત્ય ૬. ચિત્તા, .સા, ૭. વિસા |
(૪)હસ્ત,(૫)ચિત્રા,(૬)સ્વાતિ,(૭)વિશાખા. (ग) अणुराधादीया सत्त णक्खत्ता पच्छिमदारिया (ગ) અનુરાધા વગેરે સાત નક્ષત્ર પશ્ચિમ દિશાના पण्णत्ता, तं जहा
દ્વારવાળા કહેવામાં આવ્યા છે, જેમકે – ૬. અનુરાધા, ૨. નેટ્ટા, રૂ. મૂછો, ૪. પુવાસાતી,
(૧) અનુરાધા, (૨) જ્યેષ્ઠા, (૩) મૂળ, ૫. ઉત્તરાસાતા, ૬. મમી, ૭. સવળો !
(૪)પૂર્વાષાઢા,(૫)ઉત્તરાષાઢા,(૬)અભિજિત,
(૭) શ્રવણ, (घ) धणिवादीयासत्तणक्खत्ता उत्तरदारियापण्णत्ता, (ઘ) ધનિષ્ઠા વગેરે સાત નક્ષત્ર ઉત્તર દિશાના દ્વારવાળા तं जहा
કહેવામાં આવ્યા છે, જેમકે - ૨. ઘાટ્ટા, ૨. સત્તfમસા, રૂ. વાપવા ,
(૧)ધનિષ્ઠા,(૨)શતભિષફ, (૩)પૂર્વાભાદ્રપદ, ૪. ૩રાપોદ્રવયા, ૫. રેવા, ૬. મલ્સિ,
(૪)ઉત્તરાભાદ્રપદ,(૫)રેવતી, (૬)અવિની, ૭. મરા
(૭) ભરણી. ૨. તત્ય જ ને તે વાસુ--
૨. એમાંથી જેઓ આ પ્રમાણે કહે છે - (क) ता महादीया सत्तणक्खत्ता पुव्वदारिया पण्णत्ता (ક) મઘા વગેરે સાત નક્ષત્ર પૂર્વ દિશાના દ્વારવાળા તે ઘવમાહંસુ, તં નહીં--
કહેવામાં આવ્યા છે, તે આ પ્રમાણે છે, જેમકે૨. મહા, ૨. પુવા*ગુજ, રૂ. ઉત્તર ગુft,
(૧)મઘા,(૨)પૂર્વાફાલ્ગની,(૩)ઉત્તરાફાલ્ગની, ૪. હત્યો, ૫. ચિત્તા, ૬. સાતી, ૭. વિસા€T I
(૪) હસ્ત, (૫) ચિત્રા, (૬) સ્વાતિ,
(૭) વિશાખા. (ख) अणुराधादीया सत्त णक्खत्ता दाहिणदारिया
(ખ) અનુરાધા વગેરે સાત નક્ષત્ર દક્ષિણ દિશાના પત્તા, તે નહીં--
દ્વારવાળા કહેવામાં આવ્યા છે, જેમકે૨. મધુરાધા, ૨. ને, રૂ. મૂ, ૪. પુવાસાઢા,
(૧) અનુરાધા, (૨) જયેષ્ઠા, (૩) મૂળ, ૬. ઉત્તરાસાદા, ૬. આમ, ૭. સવને .
(૪)પૂર્વાષાઢા, (૫)ઉત્તરાષાઢા, (૬)અભિજિત,
(૭) શ્રવણ. (ग) धणिट्ठादीया सत्त णक्खत्ता पच्छिमदारिया (ગ) ધનિષ્ઠા વગેરે સાત નક્ષત્ર પશ્ચિમ દિશાના પત્તા, તં નહીં--
દ્વારવાળા કહેવામાં આવ્યા છે, જેમકે – (क) कत्तियाईया सत्त णक्खत्ता पुव्वदारिया पण्णत्ता, (ख) महाईया सत्त णक्खत्ता दाहिणदारिया पण्णत्ता, (T) અનુરાદા સત્ત વત્તા કવરવારિયા પૂUIT,
ધfટ્ટાથ સત્ત વત્તા ઉત્તરારિયા પUITI - સમ. સ. ૭, સુ. ૮-૧૨ એ સમવાયાંગ સૂત્રના જે સૂત્ર અહીં આપવામાં આવ્યા છે તે અન્ય માન્યતાના સૂચક છે. પરંતુ એ સૂત્રોમાં એવું કોઈ વાક્ય નથી કે જેનાથી સામાન્ય વાચક આ સૂત્રોને અન્ય માન્યતાના જાણી શકે. તો પણ જૈનાગમોમાં નક્ષત્ર મંડળનું પ્રથમ નક્ષત્ર અભિજિતુ છે અને અંતિમ નક્ષત્ર ઉત્તરાષાઢા છે, એ સિવાય ભિન્ન ભિન્ન કાળોમાં પરિવર્તિત નક્ષત્ર મંડળોના ભિન્ન-ભિન્ન ક્રમોનો પરિજ્ઞાન આગમોના સ્વાધ્યાય વગર કેવી રીતે શક્ય બને ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org