Page Text
________________
૧૭૨ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક : સૂર્ય-ચંદ્ર મંડળોના સમશનું પ્રરૂપણ
સૂત્ર ૧૧૨૫-૨૬ चन्द-सूर मण्डलाणं समंस-परूवर्ण
ચંદ્ર-સૂર્ય મંડળોના સમશનું પ્રરૂપણ : ૨૨ ૨૫. ચંદ્ર મg of Uટ્ટિ વિમાન વિભાણ સમંરે ૧૧૨૫. ચંદ્ર મંડળનું સમાંશ એક યોજના એકસઠ વિભાગ
કરવા પર (પીસ્તાલીસ વિભાજિત હોવાનું) કહેવામાં
આવ્યું છે. एवं सूरस्स वि। -સમ. ૬૬, . ૩-૪
આ પ્રમાણે સૂર્ય-મંડળનો સમાં પણ જાણવો જોઈએ. चंदिम-सूरियसंठिई
- ચંદ્ર-સૂર્યનો આકાર : ૧૨૨ ૬. ૫. તા વહે તે તેમને સં*િગાદિતાતિ જ્ઞા? ૧૧૨૬. પ્ર. શ્વેતતાનો આકાર કેવા પ્રકારનો કહેવામાં
આવ્યો છે? उ. तत्थ खलु इमा दुविहा संठिती पण्णत्ता, तं जहा- ઉ. આ સંસ્થિતિ (આકાર) બે પ્રકારની કહેવામાં
આવી છે, જેમકે૨. દ્વિ-ભૂરિયસંતિય, ૨.તવિવેત્તરતીય,
(૧)ચન્દ્ર-સૂર્યની સંસ્થિતિ,(૨)તાપક્ષેત્રની સંસ્થિતિ. प. ता कहं ते चंदिम-सूरियसंठिती आहिताति
ચંદ્ર-સૂર્યની સંસ્થિતિ કેવા પ્રકારની કહેવામાં वदेज्जा?
આવી છે? उ. तत्थ खलु इमाओ सोलस पडिवत्तीओ
ઉ. આ વિષયમાં સોળ માન્યતાઓ કહેવામાં આવી पण्णत्ताओ, तं जहा
છે, જેમકે – ૨. તત્ય જીવમહંસુ
(૧) એમાંથી એક માન્યતાવાળા આ પ્રમાણે
કહે છે – ता समचउरंससंठिया चंदिम-सूरयसंठिती
ચંદ્ર-સૂર્ય નો સમચતુસ્ત્રકોણ આકાર છે. पण्णत्ता, एगे एवमाहंसु । २. एगे पुण एवमाहंसु
(૨) એક (અન્ય) માન્યતાવાળા વળી આપણ
કહે છે - ता विसम चउरंससंठियाचंदिम-सरियसंठिती
ચંદ્ર-સૂર્યનો વિષમસમચતુસ્ત્ર આકાર છે. पण्णत्ता, एगे एवमाहंसु। ३. एगे पुण एवमाहंसु
(૩) એક (અન્ય) માન્યતાવાળા વળી આમ
પણ કહે છેतासम चउक्कोणसंठिया चंदिम-सूरिय संठिती
ચંદ્ર સૂર્યનો સમચતુષ્કોણ આકાર છે. पण्णत्ता, एगे एवमाहंसु। ४. एगे पुण एवमाहंसु
(૪)એક(અન્ય) માન્યતાવાળા વળી આ પ્રમાણે
કહે છે - ताविसमचउक्कोणसंठिया चंदिम-सरिय संठिती
ચંદ્ર-સૂર્યનો વિષમચતુષ્કોણ આકાર છે. पण्णत्ता, एगे एवमाहंसु।
૧. વૃત્તિકારે શ્વેતતાની વ્યાખ્યા આ પ્રમાણે કરી છે -
"इह श्वेतता चन्द्र-सूर्य विमानानामपि विद्यते, तत्कृततापक्षेत्रस्य च, ततः श्वेततायोगादुभयमपि श्वेतताशब्देनोच्यते । ચંદ્ર-સૂર્ય વિમાનોના આકાર અન્ય સ્થળે કહેવામાં આવ્યા છે. એટલે ચંદ્ર-સૂર્ય વિમાનોની સંસ્થિતિ અંગે પ્રશ્નકર્તાના અભિપ્રાયનું સ્પષ્ટીકરણ વૃત્તિકાર આ પ્રમાણે આપ્યું છે - ‘દ દ્ર-સૂર્યવિમાનાનાં સંસ્થાના સંસ્થિતિ પ્રવાહિતા તત इह चन्द्र-सूर्य विमान-संस्थितिश्चतुर्णामपि अवस्थानरूपा पृष्टा द्रष्टव्या"
Jain Education Interational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001947 |
| Book Title | Ganitanuyoga Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | Agam Anuyog Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Prakrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, Mathematics, & agam_related_other_literature |
| File Size | 19 MB |