________________
૧૭૦ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક : ચંદ્ર-સૂર્યનું પરસ્પરનું અંતર વગેરેનું પ્રરૂપણ સૂત્ર ૧૧૨૩-૨૪ एगे पुण एवमाहंसु
એક(અન્ય) માન્યતાવાળાઓ વળી આ પ્રમાણે
કહે છે – ૨. તા ચંતિમ-ભૂરિયા - નીવા, નો મનવા,
(૨) ચંદ્ર- સૂર્ય જીવ છે, અજીવ નથી. ઘT, નો મુસિરા,
ઘન (ધૂળ) છે, છિદ્રોવાળા નથી. बादरबोंदिधरा, नो कलेवरा,
સ્થૂળ (સજીવ, સુવ્યકત, અવયવયુક્ત) |
શરીરવાળા છે, કલેવર નથી. अस्थिणंतेसिं१.उट्ठाणेइवा, २. कम्मेइ वा, ३.बलेइ
એમાં ૧. ઉત્થાન, ૨. કર્મ, ૩. બળ, ૪. વીર્ય વા, ૪. વરિયા, પરિવારપરમેદ વા,
અને ૫. પુરૂષાકાર-પરાક્રમ છે. ते विज्जु पि लवंति, असणिं पि लवंति, थणियं
તેઓ વિદ્યુત ઉત્પન્ન કરે છે. કડકડ કરે છે. િત્રવંતિ, “g gવમાસુ”
ગર્જના કરે છે. वयं पुण एवं वयामो
અમે પણ આ પ્રમાણે કહીએ છીએताचंदिम-सूरियाणंदेवाणंमहिड्ढिया,महज्जुइया,
ચંદ્ર-સૂર્ય દેવ મહર્ધિક છે, મહાદ્યુતિવાળા છે महब्बला, महाजसा, महासोक्खा, महाणुभागा
મહાબળવાળા છે. મહાયશવાળા છે. અત્યધિક वरवत्थधरा, वरमल्लधरा, वराभरणधरा
સુખી છે. મોટા ભાગ્યશાળી છે. શ્રેષ્ઠવસ્ત્રધારણ,
કરનારા છે. શ્રેષ્ઠ માળાઓ ધારણ કરનારા છે. अवोछित्तिणयट्टयाए अन्ने चयंति, अन्ने
શ્રેષ્ઠ આભૂષણ ધારણ કરનારા છે, દ્રવ્યર્થિક उववज्जति ।
નયથી બીજે ચ્યવન કરે છે. (દેહમ્રુત થાય છે) - મૂરિય. . ૨૦, સુ. ૧૨૦
અને અન્ય (બીજ) ઉત્પન્ન થાય છે. चंद सूराणं परोप्पर अंतराई परूवणं
ચંદ્ર અને સૂર્યનું પરસ્પરનું અંતર વગેરેનું પ્રરૂપણ : ૨૨૨ રૂ. વંલા સૂરસ ચ તૂરા, યંવર અંતર હો ! ૧૧૨૩. માનુષોત્તર પર્વતની બાહર ચંદ્રથી સૂર્યનું અને સૂર્યથી पन्नास सहस्साई तु, जोयणाणं अणूणाई ॥२७॥
ચંદ્રનું અંતર પચાસ-પચાસ હજાર યોજનાનું છે. सूरस्स य सूरस्स य, ससिणे ससिणो य अंतर होइ। તથા માનુષોત્તર પર્વતની બાહર સૂર્યથી સૂર્યનું અને बहियाओमणुस्सनगस्स, जोयणाणं सयसहस्सं॥२८॥ ચંદ્રથી ચંદ્રનું અંતર એકલાખ યોજનનું છે. सूरंतरिया चंदा, चंदतरिया य दिणयरा दित्ता।
ચંદ્રનો પ્રકાશ સૂર્યથી અને સૂર્યનો પ્રકાશ ચંદ્રથી चित्तंतरलेसागा, सुहलेसा मंदलेसा य ॥२९॥
આતરવામાં આવે છે. એટલે પરસ્પર પ્રકાશ
આંતરવામાં હોવાથી ચંદ્ર સૂર્યની પ્રભા શોભાયમાન -નીવા. કિ. રૂ, મુ. ૬ ૭૭
અને સુખરૂપ લાગે છે. चंद सूर मण्डलसंठिई
ચંદ્રસૂર્યના મંડળનો આકાર : ૨૨ ૨૪. . તા હે તે મંડ×-સં?િ માહિતેતિ જ્ઞા, ૧૧૨૪. પ્ર. (ચંદ્ર-સૂર્ય) મંડળોની સંસ્થિતિ કેવી છે ? કહો.
उ. तत्थ खलु इमाओ अट्ठ पडिवत्तीओ पण्णत्ताओ, ઉ. આ અંગે એ આઠ પ્રતિપત્તિઓ (માન્યતાઓ) તે નહીં
કહેવામાં આવી છે, જેમકેतत्थेगे एवमाहंसु
એમાંથી એક મતવાળા આમ કહે છે१. ता सब्वावि णं मण्डलावता समचउरंस
(૧) (ચંદ્ર-સૂર્યના) બધા મંડળ સમચતુષ્કોણसंठाण संठिया पण्णत्ता, एगे एवमाहंसु ।
સંસ્થાને (આકારે) રહેલા છે. एगे पुण एवमाहंसु
એક (અન્ય મતવાળાઓ) વળી આમ કહે છે૬. વન્દ્ર. પા. ૨૦, મુ. ૨૦૨
૨. મૂરિય. ૫. ૨૬, મુ. ૨ ૦ ૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org