Page Text
________________
સૂત્ર ૯૯૦-૯૯૧
તિર્યકુ લોક : જ્યોતિષિકદેવ વર્ણન
ગણિતાનુયોગ ભા.-૨ ૧૫
6.
तेणं तत्थ साणं साणं विमाणावाससयसहस्साणं, साणं તેઓ પોત-પોતાના લાખો વિમાનાવાસોનું, साणं सामाणियसाहस्सीणं, साणं साणं अग्गमहिसीणं પોત-પોતાના હજારો સામાનિક દેવોનું, પોત-પોતાની सपरिवाराणं, साणं साणंपरिसाणं, साणंसाणं अणियाणं,
સપરિવાર અગ્ર મહિષીઓનું, પોત-પોતાની साणं साणं अणियाहिवईणं, साणं साणं आयरक्खदेव
પરિષદાઓનું, પોત-પોતાની સેનાઓનું, પોત-પોતાના साहस्सीणं, अण्णेसिं च बहूणं जोइसियाणं देवाण य
સેનાપતિઓનું, પોત-પોતાના હજારો આત્મરક્ષકદેવોનું देवीण य आहेवच्चं पोरेवच्चं-जाव-विहरंति ।'
અને અન્ય અનેક દેવ-દેવીઓનું આધિપત્ય તેમજ
पुरोवतित्व (पासन)२ता सेवा-यावत-वियरे छे. - पण्ण. प. २, सु. १९५/१ जोइसिय विमाणाणं संखाइ परूवणं
જયોતિષ્ક વિમાનોની સંખ્યાદિનું પ્રરૂપણ - ९९०. प. केवइयाणं भंते! जोइसियविमाणावाससयसहस्सा CO.प्र. भगवन!योति हेयोनाविभानावास 326L पण्णत्ता?
કહેવામાં આવ્યા છે? गोयमा ! असंखेज्जा जोइसियविमाणावासस
ગૌતમ ! જયોતિક દેવોના વિમાનાવાસ यसहस्सा पण्णत्ता।
અસંખ્યાત લાખ કહેવામાં આવ્યા છે. प. ते णं भंते ! किंमया पण्णत्ता ?
प्र. भगवन् ! ते ४६ वस्तुना बने। छ ? उ. गोयमा ! सव्वफालिहमया अच्छा, सेसं तं चेव । 6. गौतम ! ते सर्व ६टि रत्नमय छ भने २१२७ __-विया. स. १९, उ. ७, सु. ६-७
છે. બાકીનું બધુ વર્ણન પૂર્વવત સમજવું જોઈએ. चंद-सूर-गह-णक्खत्त-ताराविमाणाणं संठाणं
यंद्र-सर्थ-ई-नक्षत्र- विमानो-संस्थान ( २) ९९१. प. चंद विमाणे णं भंते ! किं संठिते पण्णत्ते ? ૯૯૧. પ્ર. હે ભગવન!ચંદ્રવિમાનનો આકાર કેવો કહેવામાં
माव्यो छ? उ. गोयमा ! अद्धकविट्ठगसंठाणसंठिते पण्णत्ते,
હે ગૌતમ ! અર્ધ કપિત્થગફળના (અર્ધા કોઠાના सव्वफालियामए अब्भुग्गयमूसियपहसिए
ફળના જેવા) આકારનો કહેવામાં આવ્યો છે. जाव-२ पडिरूवे।
સમગ્ર સ્ફટિકમય છે, ચારેબાજુએથી નીકળતા
जियोथी प्रमासित छ- यावत्-प्रति३५ छे. १. यावत्करणात्-विविहमणिरयणभत्तिचित्ते, वाउ यविजयवेजयंतीपडागछत्तातिछत्तकलिए, तुंगेगगणतलमणुलिहंतसिहरे,
जालंतररयण-पंजरोम्मीलिय-मणि-कणग-थूभियागेबियसियसयवत्तपुंडरीयतिलगरयणद्धचंदचित्ते, अंतोबहिंचसण्हेतवणिज्जवालुयापत्थडे, सुहफासे, सस्सिरीयरूवे पासाईए-जाव-पडिरूवे। -जीवा. प. ३, उ. २; सु. १९७ नी. 205थी ७६धुत (૪) ચન્દ્ર વગેરે બધા જ્યોતિષ્ક વિમાનોના સંસ્થાન (આકાર) અર્ધકપિત્થફળ જેવા કહ્યા છે પણ બધા જ્યોતિકોના
વિમાન વર્તુલાકાર દેખાવામાં આવે છે - ટીકાકારે પણ આ પ્રકારે આશંકા કરીને સમાધાન કરે છેयदि चन्द्रविमानमुत्तानीकृतार्धकपित्थसंस्थानसंस्थितं तत उदयकालेऽस्तमयकाले वा यदिवा तिर्यक परिभ्रमत
पौर्णमास्यां कस्मात्तदर्धकपित्थफलाकारं नोपलभ्यते? उ. कामं शिरस उपरि वर्तमानं वर्तुलमुपलभ्यते, अर्धकपित्थस्य शिरस उपरि दूरमवस्थापित-परभागादर्शनतो
वर्तुलतया दृश्यमानत्वात् । उच्यते - इहार्धकपित्थफलाकारं चन्द्रविमानं न सामस्त्येन प्रतिपत्तवयं किन्तु तस्य विमानस्य पीठं, तस्य व पीठस्योपरि
चन्द्रदेवस्य ज्योतिषचक्रराजस्य प्रासादः, स च प्रासादस्तथा कथञ्चनापि व्यवस्थितो यथा पीठेन सह भूयान् वर्तुल आकारो भवति । स च दूराभावादेकान्ततः समवृत्ततया जनानां प्रतिभासते-ततो न कश्चिद्दोषः नचैतत् स्वमनीषिकाया विजृम्भितं,
यत एतदेव जिनभद्रगणिक्षमाश्रमणेन विशेषेणवत्यामाक्षेप पुरस्सरमुक्तम्गाहाओ - अद्धकविट्ठागारा, उदयत्थमणमि कहं न दीसंति ।
ससि-सूराणविमाणा, तिरियक्खेत्ते ठियाणं च ॥ उत्ताणद्धकविट्ठागारं, पीढं तदुवरिं च पासाओ। वट्टालेखेण ततो, समवं दूरभावातो ॥
- जीवा. पडि. ३, उ. २, सु. १९७ टीका (ख) सूरिय. पा.१८,सु. ९४ (ग) जंबू. वक्ख. ७, सु. १९९ (घ) चंद्र. पा. १८, सु. ९४
44
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001947 |
| Book Title | Ganitanuyoga Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | Agam Anuyog Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Prakrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, Mathematics, & agam_related_other_literature |
| File Size | 19 MB |