________________
સુત્ર ૫૯૮-૫૯૧
તિર્યફ લોક : દીર્ધતાય ફૂટ
ગણિતાનુયોગ ૩૨૫
आयरक्खदेवसाहस्सीणं, दाहिणड्ढभरहकूडस्स
આત્મરક્ષક દેવોનું દક્ષિણાર્ધ ભરતકૂટની दाहिणड्ढभरहाए रायहाणीए, अण्णेसिं बहूणं
દક્ષિણાર્ધ ભરતા રાજધાનીનું અને અન્ય અનેક देवाण य देवीण य-जाव-विहरइ ।
हेव-देवासोनु (माधिपत्य १२ता सेवा) -
यावत्-विय२४॥ ४२ छे. __- जंबु. वक्ख. १, सु. २० दाहिणड्ढभरहा रायहाणीए अवट्टिई पमाणं च -
દક્ષિણાર્ધભરતા રાજધાનીની અવસ્થિતિ અને પ્રમાણ : ५९०. प. कहि णं भंते ! दाहिणड्ढभरहकूडस्स देवस्स ५८०. . है भगवन् ! ६क्षिाई भरतकूट ध्वनी दाहिणड्ढभरहा णामं रायहाणी पण्णत्ता ?
દક્ષિણાઈભરતા નામની રાજધાની ક્યાં કહેવામાં
सावी छ? गोयमा! मंदरस्स पब्वयस्स दक्खिणेणं तिरियम
હે ગૌતમ! મંદરપર્વતની દક્ષિણમાં ત્રાંસા અસંખ્ય संखेज्जदीवसमुद्दे वीईवइत्ता अण्णम्मि जंबुद्दीवे
દ્વીપ-સમુદ્ર ઓળંગીને અન્ય જંબૂઢીપ નામના दीवे दक्खिणेणं बारस जोयणसहस्साई
દ્વીપમાં દક્ષિણમાં બાર હજાર યોજન અવગાહન ओगाहित्ता-एत्थणं दाहिणड्ढभरहकूडस्स देवस्स
કરવા પર દક્ષિણાર્ધ ભરતકૂટ દેવની દક્ષિણાર્ધ दाहिणड्ढभरहा णामं रायहाणी भाणियव्वा ।
ભરતા નામની રાજધાની કહેવી જોઈએ. जहा विजयस्स देवस्स।
આ રાજધાનીનું વર્ણન વિજયદેવની રાજધાની - जंबु. वक्ख. १, सु. २०
४(सर) छे. सेसाणं सबकूडाणं संखित्तवण्णणं--
શૈષ બધા કૂટોનું સંક્ષિપ્ત વર્ણન : ५९१. एवं सव्वकूडा णेयव्वा-जाव-वेसमणकूडे, परोप्परं ५८१. साप्रमाणे वैश्रमादूट पर्यंत शेष घाटा पुरथिमपच्चत्थिमेणं ।
જોઈએ. આ કૂટ પરસ્પર પૂર્વ પશ્ચિમમાં છે. इमेसिं वण्णावासे- गाहा
आदूटोनु वर्णन आप्रमाणे छ. - थार्थमज्झे वेअढस्स उ कणयामया, तिण्णि होंति कूडा उ । વિતાસ્ટ્રય પર્વતની મધ્યમાં ત્રણ ફૂટ કનકમય છે. આ सेसा पव्वयकूडा, सव्वे रयणामया होति ।।
સિવાય બધા પર્વતકૂટ રત્નમય છે. १ माणिभहकूडे २ वेअड्ढकूडे, ३ पुण्णभद्दकूडे- एए (१)मालिशमयूट (२)वैतादयट अने(3) पूनिट तिण्णि कूडा कणगमया, सेसा छप्पि रयणमया।
- मात्रय 2 55मय छे. नाडीन।७२त्नमय छे. दोण्हं वि सरिसणामया देवा- १ कयमालए चेव, બે ટોના દેવોના નામ સમાન નામવાળા છે- (૧) २णट्टमालए चेव, सेसाणं छण्हं सरिसणामया, गाहा- કૃતમાલદેવ(૨)નૃતમાલદેવ, બાકીના છ ફૂટોના દેવના
नाम फूट ठेवा छे. - गाथार्थजण्णामया य कूडा, तन्नामा खलु हवंति ते देवा । જે કુટોના નામ છે તેજ કૂટાધિપ દેવોના નામ છે. પ્રત્યેક पलिओवमट्टिईया, हवं ति पत्तेयं-पत्तेयं ।। દેવની સ્થિતિ એક-એક પલ્યોપમની છે.
१.
अत्र सूत्रेऽदृश्यमानमपि से तेण?णमित्यादि सूत्रं स्वयं ज्ञेयं' ।
.... पूर्व पूर्वं पूर्वस्यां उत्तरमुत्तरमपरस्याम्, पूर्वापरविभाग स्यापेक्षिकत्वात् ....
....... चतुर्थ-पञ्चम-पष्टरूपाणि त्रीणी कूटानि कनकमयानि भवन्ति ....सर्वेपामपि वैताढ्यानां भरतैगवत-महाविदहविजयगतानां नवसु कूटेषु सर्वमध्यमानि त्रीणि-त्रीणि कुटानि कनकमयानि ज्ञातव्यानि ।
८. तमित्रगुहा कूटस्य कृतमालः स्वामी, खण्डप्रपातगुहाकूटम्य नृत्तमालः स्वामी ...
- जम्बू. वृत्ति
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org