________________
૨૫૬ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
તિર્યકુ લોક : જમ્બુદ્વીપમાં પર્વત
સૂત્ર ૪પ૩
(૨-૪) વવવ વ -
(૧-૪) પર્વતોનું વર્ણન जंबुद्दीवे सव्वपब्वयसंखा --
જેબૂદ્વીપના બધા પર્વતોની સંખ્યા : રૂ. , . નંવરી અંતે ! રીતે વૈવસ્થા સાક્ષદરા ૪૫૩. પ્ર. (૧) હે ભગવન્! જેબૂદ્વીપ નામના દ્વીપમાં पव्वया पण्णत्ता?
વર્ષધર પર્વત કેટલા કહેવામાં આવ્યા છે? केवइया मंदरा पव्वया पण्णत्ता ?
(૨) મંદર પર્વત કેટલા કહેવામાં આવ્યા છે ? રૂ. વરૂયા જિજૂT?
(૩) ચિત્રકૂટ કેટલા કહેવામાં આવ્યા છે ? केवइया विचित्तकूडा?
(૪) વિચિત્રકૂટ કેટલા કહેવામાં આવ્યા છે? केवइया जमगपव्वया ?
(૫) યમકપર્વત કેટલા કહેવામાં આવ્યા છે ? केवइया कंचणगपब्वया?
(૬) કાંચનક પર્વત કેટલા કહેવામાં આવ્યા છે ? केवइया वक्खारा?
(૭) વક્ષસ્કાર પર્વત કેટલા કહેવામાં આવ્યા છે? ૮. વફા દયદ્રા?
(૮) દીર્ઘવતાઢ્ય પર્વત કેટલા કહેવામાં આવ્યા છે? ९. केवइया वट्टवेयड्ढा पण्णत्ता ?
(૯) વૃત્ત વૈતાઢ્ય કેટલા કહેવામાં આવ્યા છે ?
ઉ. (૧) હે ગૌતમ ! જંબુદ્વીપમાં છ વર્ષઘર પર્વત ૩. 9. गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे छ वासहर पव्वया
કહેવામાં આવ્યા છે. २. एगे मंदरे पव्वए।
(૨) એક મંદિર પર્વત. ३. एगे चित्तकूडे ।
(૩) એક ચિત્રકૂટ. છે, જે વિવિત્તજૂ I
(૪) એક વિચિત્રકૂટ.
જંબૂદીપ પ્રજ્ઞપ્તિના આ સૂત્રમાં વર્ષધર પર્વત છ કહેવામાં આવ્યા છે. પરંતુ સ્થાનાંગ ૭, સૂત્ર પપ૫ માં તથા સમવાયાંગ ૭, સૂત્ર ૪ માં વર્ષધર પર્વત સાત કહેવામાં આવ્યા છે. આ બન્ને વિભિન્ન માન્યતાઓનું સાપેક્ષ સ્પષ્ટીકરણ આવશ્યક છે. જંબદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિના સંકલનકર્તાએ મંદર પર્વતને વર્ષધર પર્વત કેમ નથી ગયો ? અને સ્થાનાંગ-સમવાયાંગના સંકલન કર્તાએ મંદર પર્વતને વર્ષધર પર્વત કેમ ગણ્યો છે ? આ પ્રશ્ન ઉપેક્ષણીય નથી. ત્રણે આગમોના વ્યાખ્યાકારોએ ઉપર લખવામાં આવેલ પ્રશ્નો અંગે સર્વથા મૌન છે. તુલનાત્મક અધ્યયન માટે સ્થાનાંગ સમવાયાંગના સૂત્ર ક્રમશઃ અહીં આપવામાં આવ્યા છે. () નવુદી ટ્રીવે સત્ત વાસદરવી પૂUત્તા, તે નહીં - () ઘુહિમવંતે, (ર) મહાદિમયંત, (૩) નિદ્ર, (૪) નીવંતે, (૬) [r, (૬) સિદ, (૭) મંદ્રા
- સ્થાન ૭, સૂ. ૧૨૫ (4) ફુદેવ નવુ ઢ સર વાસદરવી પૂU/, તં નહીં - (૧) વૃક્ઝટિમવંતે, (૨) મહાદિમવંત, (૩) નિદ્ર, (૪) નીવંતે, (૫) ફUT, (૬) સિદ, (૭) મંદ્ર |
- સમ. ૭, મુ. ૪ (ग) षट् वर्षधराः क्षुल्ल हिमवदादयः -
छह वर्षधर पर्वतों के नाम - गाहा - हिमवंत-महाहिमवंतपव्वया निसढ-नीलवंता य । रूप्पी सिहरी एए, वासहरगिरि मुणेयब्वा ।।
- વૃદ, ક્ષેત્ર, મા! 9, ITથા ૨૪ ૨. એક મંદર પર્વત (મેરુ પર્વત) મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં છે. રૂ. “પવિત્રશૂટ:, વિચિત્ર: તો જ યમર્જનાતજાવિવ નિર વજુર્તિનો ” For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International