________________
૩૮ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
તિર્યફ લોક : ચક્રવતી વિજય
સૂત્ર ૪૨૧
गोयमा!णिसहस्स वासहरपब्वयस्स उत्तरेणं, सीयाए ઉ. ગૌતમ ! નિષધવર્ષધર પર્વતની ઉત્તરમાં, સીતા महाणईए दाहिणेणं, दाहिणिल्लस्स सीआमुहवणस्स
મહાનદીની દક્ષિણમાં, દક્ષિણી સીતા મુખવનની पच्चत्थिमेणं, तिउडस्स वक्खारपब्वयस्स पुरथिमेणं
પશ્ચિમમાં અને ત્રિકૂટ વક્ષસ્કાર પર્વતની પૂર્વમાં एत्थ णं जंबुद्दीवे दीवे महाविदेहे वासे वच्छे णाम
જંબૂઢીપ નામના દ્વીપમાં મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં વત્સ विजए पण्णत्ते।
નામનો વિજય કહેવામાં આવ્યો છે. सुसीमारायहाणी तं चेव पमाणं' ।
આની સુસીમાં રાજધાની છે એનું પ્રમાણ પૂર્વોક્ત
(અયોધ્યાની જેવું) છે. ૬૦ (૨) તિવારપત્રણ, સુવરજીવન, ૧૦ (૨) (આગળ) ત્રિકૂટવક્ષસ્કાર પર્વત, कुण्डलारायहाणी।
સુવત્સવિજય, કુંડલા રાજધાની છે. ?? (૩) તત્તનત્કામદા, મદારજીવિના, ૧૧ (૩) તપ્તકલા મહાનદી, મહાવવિજય, अपराजितारायहाणी।
અપરાજિતા રાજધાની છે. १२ (४) वेसमणकूडवक्खारपव्वए, वच्छावईविजए, ૧૨ (૪) વૈશ્રમણકૂટ વક્ષસ્કાર પર્વત, વત્સાવતી पभंकरा रायहाणी।
વિજય, પ્રભંકરા રાજધાની છે. ? રૂ () મ7નામદારૃ, रम्मे विजए, ૧૩ (૫) મત્તજલા મહાનદી, રમ્યવિજય, અંકાવતી अंकावईरायहाणी।
રાજધાની છે. ૨૪ (૬) अंजणे वक्खारपव्वए, रम्मगे विजए ૧૪ (૬) અંજનવક્ષસ્કાર પર્વત, રમ્યફવિજય पम्हावईरायहाणी।
પદ્માવતી રાજધાની છે. ૨૬ (૭) उम्मत्तजलामहाणई रमणिज्जे विजए ૧૫ (૭) ઉન્મત્તલા મહાનદી, રમણીયવિજય, सुभारायहाणी।
સુભા રાજધાની છે. १६ (८) मायंजले वक्खारपब्वए मंगलावईविजए ૧૬ (૮) માતંજલ વક્ષસ્કાર પર્વત, મંગલાવતી रयणसंचयारायहाणी ।
વિજય, રત્નસંચયા રાજધાની છે. एवं जह चेव सीयाए महाणईए उत्तरंपासं तह चेव જેવી રીતે સીતા મહાનદીની ઉત્તર પાર્થનું વર્ણન કર્યું છે दक्खिणिल्लं भाणियब्वं, दाहिणिल्लसीआमुहवणाई।
એજ પ્રમાણે દક્ષિણ પાર્થનું અને દક્ષિણી શીતામુખ - નૈવું. વ. ૪, . ૨૪
વનાદિનું વર્ણન પણ કહેવું જોઈએ. "वच्छस्स विजयस्म णिसहे दाहिणेणं, सीआ उत्तरेणं, दाहिणिल्लसीयामुहवणे पुरत्थिमेणं तिउडे पच्चत्थिमेणं सुसीमारायहाणी पमाणं तं चेवेति ।”
- ગંવું. વ. ૪, મુ. ૨૨૪ આ સૂત્રની ટીકામાં એવું કથન છે કે સુસીમાં રાજધાનીનું પ્રમાણ જંબૂઢીપ પ્રજ્ઞપ્તિ વક્ષસ્કાર ૩ સૂત્ર ૪૧માં વર્ણવેલ વિનીતા (અયોધ્યા)ની સમાન છે. આ પ્રમાણે બધા વિજયોની બધી રાજધાનીઓનું પ્રમાણ અયોધ્યાની સમાન સમજવું જોઈએ. इमे वक्खारकूडा पण्णत्ता, तं जहा
Tદતિ, સમાજૂ, બંન, મર્થન | T૩ તન–ા, મનનેત્રા, ૩મૂત્તના // ૩. રૂમ વિનય પUU TI, તં નET -
गाहा-वच्छे सुवच्छे महावच्छे, चउत्थे वच्छगावई । रम्मे रम्मए चेव, रमणिज्जे मंगलावई ।। इमाओ रायहाणीओ पण्णत्ताओ, तं जहा -
गाहा-सुसीमा कुंडला चेव, अवराइअ पहंकरा । अंकावई पम्हावई, मुभा रयणसंचया ।। છે. (ક) આ મૂળ પાઠની આગળ (જંબુ. વખ, ૪, સુ. ૧૨૪)ના મૂલપાઠમાં સુસીમાં રાજધાનીની અવસ્થિતિ તથા વક્ષસ્કાર
પર્વત, નદીઓ, વિજય અને રાજધાનીઓના નામોની ગાથાઓ છે. નિર્ધારિત સંકલન પદ્ધતિના અનુસાર ગદ્યપાઠ અને
ગાથાઓ અહીં આપવામાં આવી છે. (ખ) ઠાણ. ૮, સુ. ૬૩૭ For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International