Prakrit Vyakaranam Part 1

SR No.: 001942
Original Sutra Author: Hemchandracharya
Author: Suresh Sisodiya
Publisher: Agam Ahimsa Samta Evam Prakrit Samsthan
Publication Year: 2006
Total Pages: 454
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & Grammar
File Size: 16 MB

Page 27

XXVI : हेम प्राकृत व्याकरण
छः।।४-२१५।। छिदि-भिदो न्दः । । ४ - २१६ ।। युध-बुध-गृध- क्रुध - सिध-मुहां ज्झः ॥ ४-२१७।। रुधो न्ध-म्भौ च ।। ४-२१८।। सद-पतोर्डः।। ४-२१९।। क्वथ- वर्धा ढः ।। ४-२२० ।। वेष्टः ।। ४- २२१ ।। समोल्लः ।। ४- २२२ ।। वोदः । । ४ - २२३ ।। स्विदां ज्जः ।। ४-२२४ ।। व्रज-नृत-मदां च्चः । । ४ - २२५ ।। रूद-नमोर्वः । । ४ - २२६ ॥ उद्विजः ४ - २२७ ।। खाद - धावो लुक ।। ४-२२८ ।। सृजोरः । । ४ - २२९ ।। शकादीनां द्वित्वम् ।। ४-२३० ।। स्फुटि-चलेः । । ४ - २३१ ।। प्रादेर्मीलेः ।। ४-२३२ ।। उवर्णास्यावः ४ - २३३ ।। ऋवर्णास्यारः ४-२३४।। वृषादीनामरिः ।। ४-२३५ ।। रुषादीनां दीर्घः ।। ४-२३६ ।। युवर्णस्य गुणः । । ४ - २३७ ।। स्वराणां स्वरः ।। ४-२३८।। व्यञ्जनाददन्ते।। ४-२३९ ।। स्वरादनतो वा । । ४ - २४० ।। चि-जि-श्रृ-हु-स्तु-लू-पू-धूगां णो ह्रस्वश्च।। ४-२४१।। नवा कर्म-भावे व्व क्यस्य च लुक् ।। ४- २४२ ।। म्मश्चे: ।। ४- २४३ ।। हन्खनोन्त्यस्य ।। ४- २४४ ।। ब्भो दुह-लिह-वह-रूधामुच्चातः । । ४ - २४५ ।। दहो ज्झः । । ४ - २४६ । । बन्धो न्धः । । ४ - २४७ ।। समनूपादूधेः ॥४- २४८ ।। गमादीनां द्वित्वम् ।।४- २४९ ।। ह्र-कृ-तृ - ज्रामीरः ॥ ४- २५० ।। अर्जेर्विढप्पः । । ४ - २५१ ॥ ज्ञो णव्व णज्जौ । । ४ - २५२ ।। व्याहगेर्वाहिप्पः । ४-२५३।। आरभेराढप्पः।। ४-२५४ ।। स्निह-सिचोः सिप्पः । । ४ - २५५।। ग्रहेर्घेप्पः ।। ४-२५६।। स्पृशे रिछप्पः ।। ४-२५७।। क्तेनाप्फण्णादयः।। ४-२५८ ।। धातवोर्थान्तरेपि ।। ४ - २५९ ।। तो दोना दौ शौरसेन्यामयुक्तस्य ।। ४-२६० ।। अधः क्वचित् ।। ४-२६१ ।। वादेस्तावति।। ४-२६२ ।। आ आमन्त्र्ये सौ वेनो नं: ।। ४-२६३ ।। मो वा ।। ४-२६४ ।। भवद्भगवतोः।। ४-२६५।। न वा र्यो य्यः।। ४-२६६।। थो धः । । ४ - २६७ ।। इह -हचोर्हस्य ।। ४-२६८ ।। भुवो भः । । ४ - २६९ ।। पूर्वस्य पुरवः ४ - २७० ।। क्त्व इय-दूणौ।। ४-२७१ ।। कृ-गमो डडुअः । । ४ -२७२ ।। दि रि चे चोः । । ४ -२७३ ।। अतो देश्च । । ४ -२७४ ।। भविष्यति स्सिः ।।४-२७५।। अतो ङसे र्डा दो-डा दू । । ४ - २७६ ।। इदानीमो दाणिं । । ४ - २७७ ॥ तस्मात्ताः । । ४ - २७८ ।। मोन्त्ययाण्णो वेदे तोः ।। ४-२७९।। एवार्थ य्ये व ।। ४-२८० ।। हञ्जे चेट्याह्वाने ।। ४-२८१ ।। हीमाणहे विस्मय - निर्वेदे । । ४ - २८२ ।। णं नन्वर्थे ।। ४-२८३।। अम्महे हर्षे।। ४-२८४ ।। ही ही विदूषकस्य । । ४ - २८५ ।। शेषं प्राकृतवत् ।।४ - २८६ ।। इति शौरसेनी - भाषा - वितरण समाप्त अत एत् सौ पुंसि मागध्याम् । । ४ - २८७ ।। र-सोर्ल - शौ । । ४ - २८८ । । स-षोः संयोगे सोग्रीष्मे । । ४ - २८९ ।। दृ-ष्ठयोस्टः ।। ४-२९० ।। स्थ-र्थयोस्तः । । ४ - २९१ । । ज - द्य-यां-यः ।। ४- २९२ ।। न्य- ण्य-ज्ञ ञ्जां ञः । । ४ - २९३ ।। व्रजो जः । । ४ - २९४ ।। छस्य राचोनादौ।। ४-२९५ ।। क्षस्य कः ।। ४-२९६ ।। स्कः प्रेक्षाचक्षोः ।। ४-२९७ ।। तिष्ठ श्चिष्ठः ।। ४-२९८ ।। अवर्णाद्वाङसो डाहः ।। ४-२९९।। आमो डाहँ वा ।। ४-३०० ।। अहं वयमोर्हगे।। ४-३०१ ।। शेषं शौरसेनीवत्।। ४- ३०२ ।। ज्ञो ञ्ञः पैषाच्याम्।। ४-३०३ ।। राज्ञो वा चिञ्।। ४-३०४ ।। न्य- णयो ञः ।। ४-३०५ ।। णो नः ।। ४-३०६ ।। तदोस्तः।। ४-३०७।। लोळ ः ४-३०८ ।। श-षोः सः।। ४-३०९।। हृदये यस्य पः । । ४ - ३१० ।। टोस्तुर्वा ।। ४- ३११ ।। क्त्व स्तूनः ।। ४- ३१२ ।। धून- त्थू नौ ष्ट्वः ।। ४-३१३।। र्य-स्न-ष्टां रिय- सिन-सटाः क्वचित् ।। ४- ३१४ ।। क्यस्येय्यः । । ४ - ३१५ ।। कृगो डीरः ।। ४ - ३१६ ।। याद्दषादे दुस्तिः ।। ४- ३१७।। इचेचः । । ४ - ३१८ ।। आ - ते श्रच । । ४ - ३१९ ।। भविष्यत्येय्य एव ।। ४-३२० ।। अतो से तो- - डातु ।। ४- ३२१ ।। त दिदमोष्टा नेन स्त्रियां तु नाए । । ४ - ३२२ । । शेषं शौरसेनीवत् ।। ४-३२३।। नकग-च-जादि-षट्-शम्यन्तसूत्रोक्तम्। पैशाच्यां क-ग-च-ज-त-द- प-य-वां।। ४-३२४ ।। चूलिका - पैषाचिके तृतीय-तुर्ययोराद्य-द्वितीयौ।। ४-३२५ ।। रस्य लो वा ।। ४--३२६।। नादि - युज्योरन्येषाम् ।। ४-३२७ ।। शेषं प्राग्वत्।। ४-३२८ ।। स्वराणां स्वराः प्रायोपभ्रंषे ।। ४-३२९ ।। स्यादौ दीर्घ-हस्वौ ।। ४-३३० ।। स्यमोरस्योत् ।। ४- ३३१ ।। सौ पुंस्योद्वा।। ४-३३२।। ।। एट्टि ४--३३३।। ङ नेच्च।। ४-३३४ ।। भिस्येद्वा ।। ४-३३५ ।। ङसे है-हू ।। ४-३३६ ।। भ्यसो हुं।। ४-३३७ ।। ङसः सु-हो- स्सवः ॥ ४-३३८।। आमो हं।। ४-३३९ ।। हुं चेदुदभ्याम्।। ४-३४० ।। ङसि - भ्यस् - डीनां हे-हुं-हयः ।। ४-३४१ ।। आट्टो णानुस्वारौ।। ४-३४२ ।। एं येदुतः।। ४-३४३।। स्यम्-जस्-शसां लुक्।। ४-३४४ ।। पष्ठयाः।। ४-३४५ ।। आमन्त्र्ये जसो होः ।। ४-३४६ ।। भिस्सुपोर्हि।। ४-३४७।। स्त्रियां जस्-शसोरूदोत्।। ४-३४८ ।। ट ए ।। ४-३४९ ।। ङस् -ङस्योर्हे ।। ४-३५० ।। भ्यसमो हुः ।। ४-३५१ ।। ङे हिं।। ४-३५२ ।। क्लीबे जस्-रासोरिं । । ४ - ३५३ ।। कान्तस्यात उं स्यमों: ।। ४- ३५४ ।। सर्वादे ईसेर्हां ।। ४-३५५ ।। किमो डिहे वा।। ४-३५६ ।। ङे र्हि ।। ४-३५७ ।। यत्तत्किंभ्यो ङसो डासु र्न वा ।। ४-३५८ ।। स्त्रियां डहे ।। ४- ३५९ ।। यत्तदः स्यमोर्धं त्रं ।। ४-३६० ।। इदम इमुः क्लीबे ।। ४-३६१ ।। एतदः स्त्री-पुं-क्लीबे एह-एहो - एहु । । ४-३६२ ।। एइर्जस्-रासोः ।।