________________
तदिओ जीवसमासो
छदव्व-णवपदत्थे दव्वादिचउविधेण जाणते ।
वंदित्ता अरहंते जीवस्स परूवणं वुच्छं ॥१॥ छदव्व-णवपदत्थे दव्वादिचदुविधेण परूवणं कोरदे-तत्थ जीवदळां पुग्गलदवं धम्मदव्य अधम्मदव्व आगासदव्व कालदव्य चेदि । तत्थ जीवदव्य दव्यपमाणदो केवडिया ? अणंताणता। खेत्तपमाणदो केवडिया? अर्णता अणंतलोगमे। कालपमाणादो केवडिया? अणंताउस्सप्पिणि-अवसप्पिणी समयावली कदेण अवहिरदि कालेण । भावपमाणदो केवडिया ? केवलणाणविसय-अणंतिमभागमेत्तं । [जहा ] जीवदव्य दव्वादि [चदुविधेण] परविदं, तहा पुग्गलदव्व परूविदव्व। णवरि जीवदव्वादो अणंतगुणं । तत्थ धम्मदव्व अधम्मदव्व लोगागासदत्व णिच्छयकालदव्य एदे दव्वपमाणादो केवडिया ? असंखिज्जासखिज्जा । खेतपमाणादो केवडिया ? लोगागासमेत्ता । कालपमाणादो केवडिया ? असंखिज्जासंखिज्जा उस्सप्पिणि-अवसप्पिणि समयावली अ कदे अवहीरदि ति कालेण । भावपमाणादो केवडिया ? ओधिणाणस्स विसयस्स असंखिज्जदिमभागमेत्ता । ववहारकालं अलोगागास जीवदव्य व वत्तव्वा । जीवाजीवदव्य व्वादिपरूविदं, तद्यथा वा जीवाजीवपदत्था परूविदव्वा । पुण्ण-पाव-आसवसंवरणिज्जर-बंध-मुक्खा एदे सत्त पदस्था दव्वपमाणादो केवडिया ? अभवसिद्धिएहिं अणंतगुणा, सिद्धाणमणंतिमभागमेत्ता । खेतकाल-भावदो जीवदव्य व वत्तव्वा । णवरि अणंतगुणा ।
पुढवी जलं च छाया चउरिदिय कम्मसंध परमाणू । छव्विधभेदं भणिदं पुग्गलदव्वं जिणवरेहिं ॥१॥ लोगागासपदेसे एक्कक्कं जेट्ठिया हु एक्केक्का । रदणाणं रासीमिव ते कालाणू मुणेयव्वा ॥२॥ गुण जीवा पज्जत्ती पाणा सण्णा य भग्गणाओ य । उवओगो वि य कमसो वीसं तु परूवणा भणिया ॥२॥ जेहिं दु लक्खिजंते उदयादिसु संभवेहिं भावेहिं । जीवा ते गुणसण्णा णिहिट्टा सव्वदरिसीहिं ॥३॥ मिच्छो साणण मिस्सो अविरदसम्मो य देसविरदो य । विरदो पमत्त इदरो अपुव अणियट्टि सुहुमो य॥४॥ उवसंत-खीणसोहो सजोगि जिणकेवली अजोगी य । चउदस गुणठाणाणि य कमेण सिद्धा य णायव्वा ॥५॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org