Page Text
________________
५५५
पाइय-वित्ति-सहिओ देसोधियस्स जो दव्वादि-उक्कस्सविसओ सो परमोधियस्स जहण्णविसओ। तदो पहुदिदव्वं एगवारं आवलिएण खंडिज्ज । खेत्त-काल-भावेण आवलिवियप्पं जाणदि । पुणो आवलिअण्णुण्णगुणकारं कादूण दव्वभागहारो व्वो खेत्तदो पडि आवलिमेत आगासपदेसं जाणदि, पडिआवलियमेत पजायं काल-भावेण जाणदि । एवं ताव खविं-[खंडि-जदि जाव पुव्वदव्वस्स आवलियसंखेजदिभागविअप्पं अस्थि । तदो तं अवणेदूण कम्मक्खंध ठवेदूण कमेण दव्वं खंडिनदि, खेत्त-काल-भावो वड्डाविजइ जाव उक्करसेण तप्पाओग्गं दव्व-खेत्त-काल-भावेण असंखेज लोगं जाणदि।।
परमोधियस्स जो उक्कोसो विसओ सो सम्बोधियस्स जहण्यो। तदोप्पहुदि पुत्वविधाणेण दव्वं खंडिजदि जाव उक्कस्सेण एगपरमाणू , खेत्तेण असंखेन्जलोगं, कालेण असंखित्त लोगमेत्तपज्जायं भूदं भविस्सं, भावेण असंखेज्जलोगमेत्तवट्टमाणपजायं जाणदि ।
अण्णे पुण आयरिया भणंति ओहिणार्ण छक्कं । तं जहा-अणुगामी अगणुगामी हीयमाणं वड्डमाणं अवट्ठिदं अणवट्ठिदं चेदि । अणुगामि प्रज्वलितहस्तधृतनिर्वातप्रदीपवत् । तदुविधंखेत्ताणुगामी भवाणुगामी । अणणुगामी प्रज्वलितहस्तधृतानिर्वातप्रदीपवत् । एवं दुविह खेत्ताणणुगामी भवाणणुगामी चेदि । हीयमाण कृष्णपक्षे चन्द्रमण्डलवत् । वडमाणं शुक्लपक्षे चन्द्रमण्डलवत् । अवट्ठिदं आदित्यमण्डलवत् । अणवट्ठिदं लवणसमुद्रवत् । एवं ओधिणाणं छव्विह भणिद।
__'मन ज्ञाने' धातुः । मणदि परिबुज्झदि जाणदि त्ति वा मणं । अधवा अप्पणो मणेण करणभूदेण इंदियाणिंदियसह्गदे अत्थे अवमण्णदि बुज्झदि त्ति मणो। मणस्स पज्जया मणपज्जया । अथवा अप्पच्चक्खेण परमणोगदाणि भवसंबंधाणि दख्व-खेत्त-काल-भाववियप्पियाणि जाणदि त्ति वा मणपज्जवणाण। मनःपर्ययज्ञानस्य आवरण मनःपर्ययज्ञानावरणीयं चेति । मणपज्जवणाणी दुविहो-उजुमदी विउलमदी चेदि । तत्थ उजुमदी दव्वादि-चउव्विधो विसओ । दुव्वादो जहण्णेण जाणंतो एगसमइय-ओरालियं णिज्जरं जाणदि। उक्कस्सेण चक्खिंदिय-ओरालियणिज्जरं जाणदि । खेत्तदो जहण्णण गाउपुधत्तं जाणदि, उकस्सेण जोयणपुधत्तं जाणदि । कालदो जहण्णेण दो-तिणि भवग्गहणाणि जाणदि । उक्कस्सेण सत्तट्टभवगहणाणि जाणदि । भावदो जहण्ण-उक्कस्सेण दव्वस्स असंखेज्जपज्जायं जाणदि । विउलमदी दव्वदो जहण्णेण चक्खुइंदिय अउरालियणिज्जरं जाणदि । उक्कस्सेण एगकम्मइयसमयपबद्धस्स विस्ससोवचय-अविरहियस्स अणंतिमभागं जाणदि । खेत्तदो जहण्णेण जोयणपुधत्तं जाणदि । उक्कस्सेण माणुसखेत्तं जाणदि । कालदो जहण्णेण सत्तट्ठभवगणाणि पाणदि । उक्कस्सेण असंखिज्जं जाणदि भवगहणाणि । भावे जं जं दिढ दव्वं तस्स तस्स असंखेज्जं पज्जयं जाणदि ।
सकलमसहायमेकं सर्वद्रव्यावभासकमनन्तम् ।
निरतिशयमनावरणं एतद्वरकेवलज्ञानम् ॥११॥
सर्वद्रव्यगुणपर्यायद्रव्यक्षेत्रकालभावतः करणक्रमव्यवधानेन विना युगपदेव एक्कम्हि समए - सव्वाओ जाणदि बुज्झदि पस्सदि त्ति वा [ केवलज्ञानम् ]। केवलज्ञानस्य आवरणं केवलज्ञानावरणीयं चेति ।
तत्थ णिहाणिदाए तिव्वोदएण रुक्खग्गे विसमभूमीए जत्थ तत्थ वा देसे घोरतो घोरतो सुवदि णिब्भरं । पचला-पचलातिव्वोदएण बइठ्ठओ उभओ वा मुहेण गलमाणलालो पुणो कंपमाणसिरो णिन्भरं सुवदि थीणगिद्धीए तिव्वोदएण उहाविदो पुणो सोवदि, सुत्तो वि कम्म
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001937 |
| Book Title | Panchsangrah |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal Jain |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | |
| Total Pages | 872 |
| Language | Sanskrit, Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 21 MB |