Page Text
________________
पंचसंगहो
नास्तिक मतेन स्व-पराभ्यां सह सप्त जीवादिकाः नियति-स्वभाव - कालेश्वरात्मकृतिः एवं चतुरशीतिः । नास्तिकाः पुण्य-पापं नित्यानित्यं च नेच्छन्ति ।
काल
नियति अजीव भास्रव
५४६
स्वभाव
जीव
नियति
संवर निर्जरा
स्वतः
परतः
एषो नास्तिकप्रस्तारः । अस्योच्चारणा-नास्ति स्वतः जीवो नियतितः १ । नास्ति परतः जीवो नियतितः २ | नास्ति स्वतोऽजीवो नियतितः ३ । नास्ति परतोऽजीवो नियतितः ४ । एवं सर्वोचारणा सप्ततिः ७० । पुनः स्वपराभ्यां विना कालनियतिताभ्यां सह जीवादयः सप्त नेतव्याः । तेषां प्रस्तारोऽयम् —
जीव
अजीव
भास्तव्
बन्ध
संवर
Jain Education International
ईश्वर
बंध मोक्ष
काल
[ अस्योच्चारणा-] नास्ति जीवो नियतितः १ । नास्ति अजीवो नियतितः २ | नास्ति आस्रवो नियतितः ३ | नास्ति संवरो नियतितः ४ । एवं उच्चारणा चतुर्दश । तासां प्रमाणम् १४ । पुनः सर्वपिण्डप्रमाणम् ८४ ।
संवर निर्जरा
आत्मकृति
पुण्य पाप
निर्जरा
अज्ञानवादिमतेन जीवादिपदार्थाः सदादि [भिः ] सप्तविधाः – सत् । असत् । सदसत् । अवाच्यम् । सदवाच्यम् । असदवाच्यम् । सदसदवाच्यम् । जीवादीनां पदार्थाश्च [ नाश्च ] । अस्योदाहरणम्
मोक्ष
सत्
सदवाच्य
असवाच्य
जीव अजीव भास्रव बन्ध असत् सदसत् अवाच्य यथा-सत्-जीवभावं को वेत्ति १ । असत्-जीवभाव को वेत्ति २ । सदसत्-जीवभावं को वेत्ति ३ । अवाच्यं जीवभावं को वेत्ति ४ । सदवाच्यं जीवभावं को वेत्ति ५ । असदवाच्यं जीवभावं को वेत्ति ६ । उभयवाच्यं जीवभावं को वेत्ति ७ । एवमजीवादिषु ६३ । पुनर्जीवादिनवपदार्थान् परिमितवाच्यं च नेच्छन्ति । एवं ठविदे तस्योच्चारणा पुनर्भावोत्पत्तिः सत् असत् सदसत् अवाच्यं च इच्छंति । तस्योच्चारणा-सद्भावोत्पत्ति को वेत्ति १ । असद्भावोत्पत्ति को वेत्ति २ । सदसद्भावोत्पत्ति को वेत्ति ३ । अवाच्यभावोत्पत्तिं को वेत्ति ४ । एवं सर्वेषामुच्चारणा । प्रमाणम् ६३ । [ उभौ मिलितौ ६३ + ४ = ६७ सप्तषष्टि ]
वैनयिकमते विनयश्चेतोवाक्कायदा नेष्विह कार्या । सुर-नृपति-यति- ज्ञानि -[ ज्ञाति ] वृद्धेषु तथैव बाले च मातृ-पितृभ्योऽपि च ।
For Private & Personal Use Only
सुर-नृपति-यति-ज्ञानि - [ ज्ञाति ] वृद्ध - बाल-मातृ-पितृ [ पितरः ।] एवमेतेषु विनयो मनो वाक्काय दान ] योगतः । उपरिमसुराद्यष्टपदानि मनोवाक्कायदानानि । एवं वैनयिक
L
प्रस्तारम्
बाल
सुर नृपति
यति ज्ञाति वृद्ध
माता पिता
मन
वचन
काय
दान
ठविय तदुच्चारणा वुच्चदि । तं जहा -- विनयः कार्यः मनसा सुरेषु १ | विनयः कार्यः वाचा सुरेषु २ | विनयः कार्यः कायेन सुरेषु ३ । विनयः कार्यः दानतः सुरेषु ४ । एवं नृपत्यादिषु द्वात्रिंशदुच्चारणाः भवन्ति । तासां प्रमाणम् ३२ । पुनः सर्वसमासः ३६३ । उक्तश्च
स्वच्छन्द दृष्टिप्रविकल्पितानि त्रीणि त्रिषष्टीनि शतानि लोके । पाषण्डिभिर्व्याकुलिताः कृतानि यैरत्र शिष्या हृदयो हृदन्ते ||२३||
सोक्ष पुण्य पाप
सदसदवाच्य
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001937 |
| Book Title | Panchsangrah |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal Jain |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | |
| Total Pages | 872 |
| Language | Sanskrit, Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 21 MB |