Page Text
________________
नामधातुप्रक्रिया (क्यप्रत्ययान्त)
मतान्तरे करणशब्दस्थाने करुणशब्दः पठ्यते। अस्रशब्दश्चाधिकः ।।
अथ सप्तमप्रकारापन्नाः शब्दादिप्रकृतिका : क्यङन्ता नामधातवः ।। शब्दादिभ्यः कर्मभ्यः करोत्यर्थे क्यङ् वा भवति । शब्दं करोति शब्दायते । १४१ शब्दाय - धातोरूपाणि ।।
१ शब्दा-यते, येते, यन्ते, यसे, येथे, यध्वे, ये, यावहे, यामहे ।
२ शब्दाये - त, याताम्, रन्, थाः, याथाम् ध्वम्, य, वहि, महि ।
३ शब्दा यताम्, येताम् यन्ताम्, यस्व, येथाम्, यध्वम्, यै, यावहै, यामहै ।।
४ अशब्दा-यत, येताम् यन्त, यथा, येथाम्, यध्वम्, ये, यावहि, यामहि ।।
५ अशब्दायि-ष्ट, पाताम्, षत, ष्ठाः, षाथाम्, ड्वम्, द्वम्, ध्वम्, षि, ष्वहि ष्महि ॥
६ शब्दाया - ञ्चक्रे, इ० ।। म्बभूव, इ० ।। मास, इ० ।।
७ शब्दायिषी - ष्ट, यास्ताम्, रन्, ष्ठाः, यास्थाम्, दवम्, ध्वम्, य, वहि, महि ।।
८ शब्दायिता- ", रौ, रः, से, साथे, ध्वे, हे स्वहे, स्महे ।। ९ शब्दायिष्यते, ष्येते, ष्यन्ते ष्यसे, ष्येथे ष्यध्वे ष्ये, ष्यावहे, ष्यामहे ।। १० अशब्दायिष्यत, ष्येताम्, ष्यन्त, ष्यथाः, ष्येथाम्, ष्यध्वम्, ष्ये, ष्यावहि ष्यामहि ।।
वैरं करोतीति वैरायते । १४२ वैराय - धातोरूपाणि ।।
१ वैरायते, येते, यन्ते, यसे, येथे, यध्वे, ये, यावहे, यामहे । २ वैराये - त, याताम्, रन्, था, याथाम्, ध्वम्, य, वहि, महि ।
३ वैरा-यताम्, येताम्, यन्ताम्, यस्व येथाम् यध्वम्, यै, यावहै, यामहै ।।
ये.
४ अवैरा-यत, येताम् यन्त, यथा, येथाम्, यध्वम्, यावहि, यामहि ।।
५ अवैरायि-ष्ट, षाताम् षत, ष्ठाः, षाथाम्, ड्वम्, दवम्, ध्वम्, षि, ष्वहि ष्महि ।।
६ वैराया - ञ्चक्रे, इ० ।। म्बभूव इ० ॥ मास, इ० ।।
Jain Education International
439
७ वैरायिषी - ष्ट, यास्ताम्, रन्, ष्ठाः यास्थाम्, दवम्, ध्वम्, य, वहि, महि ।।
८ वैरायिता - ", रौ, रः, से, साथे, ध्वे, हे स्वहं, स्महे ।। ९ वैरायिष्यते, ष्येते, प्यन्तं प्यसे, ष्येथे ष्यध्वे ष्ये, ष्यावहे, ष्यामहे ।।
१० अवैरायिष्यत, ष्येताम्, ष्यन्त, ष्यथाः, ष्येथाम्, ष्यध्वम्, ष्ये ष्यावहि, ष्यामहि ||
कलहं करोतीति कलहायते ।
१४३ कलहाय- धातोरूपाणि ।।
१ कलहा - यते, येते, यन्ते, यसे, येथे, यध्वे ये, यावहे, यामहे ।
२ कलहाये - त, याताम्, रन्, थाः, याथाम्, ध्वम्, य, वहि, महि ।
३ कलहा - यताम्, येताम्, यन्ताम्, यस्व, येथाम्, यध्वम्, यै, यावहै, यामहै।।
४ अकलहा - यत, येताम् यन्त, यथा, येथाम्, यध्वम्, ये, यावहि, यामहि ।।
५ अकलहायि-ष्ट, षाताम्, षत, ष्ठाः, षाथाम्, ड्वम्, द्वम्, ध्वम्, षि, ष्वहि ष्महि ।।
६ कलहायाञ्चक्रे, इ० ।। म्बभूव, इ० ।। मास, इ० ।। ७ कलहायिषीष्ट, यास्ताम्, रन्, ष्ठा, यास्थाम्, दवम्, ध्वम्, य, वहि, महि ।।
८ कलहायिता - ", रौ, र:, से, साथे, ध्वे, हे, स्वहे, स्महे ।। ९ कलहायिष्यते, ष्येते, ष्यन्ते ष्यसे, ष्येथे ष्यध्वे ष्ये, ष्यावहे, ष्यामहे ।।
१० अकलहायिष्यत, ष्येताम् ष्यन्त, ष्यथाः, ष्येथाम्, ष्यध्वम्, ष्ये, ष्यावहि ष्यामहि ।।
ओघः समूहे जलवेगे परम्परायं द्रुतनृत्ये च । ओघ करोतीति ओघायते ।
१४४ ओघाय - धातोरूपाणि ॥
१ ओघा-यते, येते, यन्ते, यसे, येथे, यध्ये, ये, यावहे, यामहे ।
२ ओघाये - त, याताम्, रन्, था, याथाम्, ध्वम्, य, वहि, महि ।
३ ओघा-यताम्, येताम् यन्ताम्, यस्व, येथाम् यध्वम्, यै, यावहै, यामहै ।।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001923 |
| Book Title | Dhaturatnakar Part 4 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lavanyasuri |
| Publisher | Rashtriya Sanskrit Sansthan New Delhi |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 522 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Grammar |
| File Size | 10 MB |