Page Text
________________
446
धातुरत्नाकर प्रथम भाग
चोरयाञ्चक्रुः
॥अथ णितश्शुरादयो वर्णक्रमेण प्रस्तूयन्ते।
अचूचुरम् अचूचुराव अचूचुराम तत्रादौ- १५६८. चुरण (चुर्) स्तेये।
प० चोरयाञ्चकार चोरयाञ्चक्रतुः णित्त्वं चुरादित्वख्यापनार्थम्। स्वार्थिकत्वेनान्तरङ्गत्वाद्विशेष- चोरयाञ्चकर्थ चोरयाञ्चक्रथु: चोरयाञ्चक्र विधानाच्च कादिकाराकापेक्षत्वेन बहिरङ्गेभ्यः सामान्य- चोरयाञ्चकार/चकर चोरयाञ्चकृव चोरयाञ्चकृम विहितेभ्यश्च तिवादिभ्यः प्रागेव "चुरादिभ्य इति स्वार्थे णिचि।। चोरयाम्बभूव/चोरयामास। णिजन्तस्यापि क्रियार्थत्वाद्धातुत्वे 'शेषादिति' परस्मैपदे | आ० चोर्यात् चोर्यास्ताम् चोर्यासुः चोरयति। णिचो गित्त्वाभावात्फलवत्कर्त्तर्यात्मनेपदं नास्ति। |
चोर्याः चोर्यास्तम् चोर्यास्त चन्द्रस्तु णिच्यपि उभयपदित्वमाम्नासीत् णिज्विकल्पञ्ञ् |
चोर्यासम् चोर्यास्व चोर्यास्म चोरयन्तं प्रायुक्तेति णिजन्तात् प्रयोक्तृव्यापारे इति णिगि | १० चोरयिता चोरयितारौ चोरयितारः णेरनिटि'' इति णिचो लुक्यपि णिजात्याश्रयणात्समान
चोरयितासि चोरयितास्थः चोरयितास्थ लोपित्वाभावादुपान्त्यस्येति ह्रस्वे लघोदीर्घ इति पूर्वस्य दीर्घ
चोरयितास्मि चोरयितास्वः चोरयितास्मः च अचूचुरत्। इह प्रचुण चितुण्प्रभृतीनां सनकारनिर्देशमकृत्वा |
भ० चोरयिष्यति चोरयिष्यतः चोरयिष्यन्ति उदित्करणं चुरादिणिचोऽनित्यत्वज्ञापकं न च चिन्त्यते इत्यादौ |
चोरयिष्यसि चोरयिष्यथ: चोरयिष्यथ नलोपाभावार्थम्। ततो णिज्लुकः स्थानित्वेनोपान्त्यत्वाभावान्न |
चोरयिष्यामि चोरयिष्याव:
चोरयिष्यामः लुकोऽप्रसङ्गात्। तेन चोरति चिन्ततीत्यादि सिद्धमिदं च ज्ञापकं घुषेरविशब्दे इति विशब्दनप्रतिषेधः। अयं हि विशब्दने घुषेरिट | क्रि० अचोरयिष्यत्
अचोरयिष्यताम् अचोरयिष्यन् प्रतिषेणभावार्थः, स च णिचोऽनित्यत्वेऽनेकस्वरत्वादेव
अचोरयिष्यः अचोरयिष्यतम् अचोरयिष्यत सिद्धः। तेन, 'महीपालवचः श्रुत्वा जुधुषुः पुष्पमाणवाः
अचोरयिष्यम् अचोरयिष्याव अचोरयिष्याम इत्यपि सिद्धम्।
अथ ऋदन्तौ। व० चोरयति
चोरयतः चोरयन्ति
१५६९. पृण् (पृ) पूरणे। २ चोरयसि चोरयथः चोरयथ
व० पारयति पारयत:
पारयन्ति चोरयामि चोरयावः चोरयामः
पारयसि पारयथः
पारयथ स० चोरयेत् चोरयेताम् चोरयेयुः
पारयामि पारयावः पारयाम: चोरये:
चोरयेत
स० पारयेत् पारयेताम् पारयेयुः चोरयेयम् चोरयेव
चोरयेम
पारयः पारयेतम् पारयेत प० चोरयतु/चोरयतात् चोरयताम्
पारयेयम् पारयेव पारयेम चोरय/चोरयतात् चोरयतम्
चोरयत
प० पारयतु/पारयतात् पारयताम् पारयन्तु चोरयानि चोरयाव चोरयाम
पारय/पारयतात् पारयतम्
पारयत ह्य० अचोरयत्
अचोरयताम् अचोरयन् पारयाणि पारयाव
पारयाम अचोरयः अचोरयतम् अचोरयत ह्य० अपारयत् अपारयताम् अपारयन् अचोरयम् अचोरयाव अचोरयाम
अपारयः अपारयतम् अपारयत अ० अचूचुरत् अचूचुरताम् अचूचुरन्
अपारयम्
अपारयाव अपारयाम अचूचुरतम् अचूचुरः
अचूचुरत
अ० अपीपरत् अपीपरताम् अपीपरन्
चोरंयेतम्
चोरयन्तु
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001920 |
| Book Title | Dhaturatnakar Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lavanyasuri |
| Publisher | Rashtriya Sanskrit Sansthan New Delhi |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 646 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Grammar |
| File Size | 11 MB |