SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 175
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ “१५८] सेतुबन्धम् [पञ्चम विमला-तदनन्तर वाम भुज ने धनुष का जो आस्फालन ( इधर-उधर संचालन) किया उससे उत्पन्न टङ्कार से दसो दिशायें प्रतिपूर्ण हो गयीं और त्रैलोक्य ने यह समझा कि प्रलय के घन गरज रहे हैं, अब प्रलय होने वाला है ।।२२।। अथ शरग्रहणमाहगेण्हइ प्र सो अणाअरपरम्मुहपसारिअग्गहत्थावडिअम् । खअसूरमऊहाण व एक्कं उअहिपरिवत्तणसहं वाणम् ॥२३॥ [गृह्णाति च सोऽनादरपराङ्मुखप्रसारिताग्रहस्तापतितम् । क्षयसूर्यमयूखानामिवैकमुदधिपरिवर्तनसहं बाणम् ॥] स रामो बाणं गृह्णाति च । किंभूतम् । अनादरेणानास्थया पराङ्मुखप्रसारित. शरग्रहणाय पश्चात्कृतो योऽग्रहस्तो हस्ताग्रमगुल्यौ तत्रापतितम् । उत्प्रेक्षतेक्षयसूर्य मयूखानामेक मिव । समुद्रदाहकत्वात् । अत एवोदधेः परिवर्तने पार्श्वशयने सहं योग्यम् । शराघातेन जलानामुच्छलनेनावशिष्टजलेन पार्वायितत्वात् । अत्र सर्व एव शरा उदधिपरिवर्तनसहाः । अथवाधमोऽपि हस्ते यः पतिष्यति स एव समुद्रं परिवर्तयेदिति विशेषजिज्ञासां विनैव य एवाग्रहस्ते पतितः स एव गृहीत इत्यनादरपदद्योत्यं वस्तु । ,सहः शक्ते क्षमायुक्ते तुल्यार्थे च सहाव्ययम्' ॥२३॥ विमला-श्रीराम ने कोई बाण-विशेष निकालने की इच्छा के विना ही हाथ (तरकस की ओर ) पीछे किया और जो भी एक, हाथ में आ गया, उसी को ग्रहण किया, क्योंकि वह ( सामान्य ) भी उदधि की स्थिति बदलने में पूर्ण समर्थ था और मानों प्रलयकालीन सूर्य के मयूखों में से ग्रहण किया गया एक - मयूख था ॥२३॥ अथ लक्ष्यसमुद्रप्रेक्षणमाह तो संधन्तेण सरं रसन्तरोलुग्गभिउडिभङ्गेण चिरम् । णीससिऊण पुलइओ अणुअम्पादूमिआणणेण समुद्दो ॥२४॥ [ततः संदधता शरं रसान्तरावरुग्णभ्र कुटिभङ्गेन चिरम् । निःश्वस्य प्रलोकितोऽनुकम्पादुःखिताननेन समुद्रः ।।] ततो बाणग्रहणोत्तरं मम शरत्यागेन समुद्रस्य महती दुरवस्था स्यादथ च दुर्यशः प्रसरेदिति कृत्वा चिरं निःश्वस्य समुद्रः प्रलोकितः। रामेणेत्यर्थात् । महानयं कि वा क्रियतामित्याशयात्तदुक्तम् । अनुकम्पया दुःखितमप्रसादमानीतमाननं यस्य लेन । एकत्र समुद्रोपप्लवः परत्र स्वकार्यहानिरित्युभयथापि क्षतिरिति परामर्शात् । किंभूतेन । धनुषि शरं संदधता। एवं रसान्तरेणानुकम्पासमुत्थेनावरुग्णो निवतनोन्मुखीकृतो भ्रुकुटिभङ्गो यस्येति धृत्यमर्शभावयोः संधिः ।।१४।। विमला-बाण-ग्रहण के अनन्तर श्रीराम ने उसे धनुष पर चढ़ाया किन्तु ऐसा करते हुये उनका चेहरा अनुकम्पा से उदास हो गया और रसान्तर से Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001887
Book TitleSetubandhmahakavyam
Original Sutra AuthorPravarsen
AuthorRamnath Tripathi Shastri
PublisherKrishnadas Academy Varanasi
Publication Year2002
Total Pages738
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Story, & Literature
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy