________________ MALLIKAMAKARANDA 449 Notes and References : 1. For a derailed account vide (i) L. B. Gandhi's Introduction (in Sanskrit, pp. 22-39) to Nalavilasa, pub. in GOS as No XXIX, Baroda, 1926 and (ii) The Natyadarpana of Ramacandra and and Gunacandra : A Critical Study (pp. 209-237) by Dr. K. H. Trivedi, pub. in L. D. series as No. 9. Ahmedabad, 1966). 2. Vide Prologues to Nalavilasa, Kaumudimitrananda and Mallikamakaranda. 3. Svatantryami yadi jivitavadhi mudha svarbhurbhuvo vaibhavam - Nalavilasa 1.2.c Suktayo Ramacandrasya-svatantryam...Harsayr(sr)stayah -Satyahariscandra 1.5 ___--Nirbhayabhima I-2 And, concluding benediction in his various plays 4. नट:-(सावज्ञम्) भाव, प्रशमरसिकवैदुष्येण धर्मदेशनाविधानैकप्रगल्भवाचो वाचंयमाः शृङ्गार-हास्य-वीर प्रमुखरसमयानामनर्हाः खलु नाट्यप्रबन्धानाम् / सूत्रधार:-मार्ष सांप्रतं ग्रामीणचातुरीवन्ध्यमभिदधासि / शमस्तत्त्वं मुनीन्द्राणां जानते तु जगन्त्यपि / जन्मैव दिवि देवानां विहारो भुवनेष्वपि / -Mallikamakaranda, 1.6 5. Vide नट: (सावहेलम्)भाव, परोपनीतशब्दार्थाः स्वनाम्ना कृतकीर्तयः / निबन्धारोऽधुना तेन विश्रम्भस्तेषु कः सताम् / / -Mallikamakaranda, I.7 सूत्रधार:-मार्ष नास्य पर्यनुयोगस्य वयं पात्रम् / अत्रार्थे प्रबन्धविधानसमानकालाः सुमेधस एव प्रमाणम् / -Kaumudimitrananda 1.5 Also vide : Mallikamakaranda I. 7-8 6. Vide : शब्दलक्ष्म-प्रमालक्ष्म-काव्यलक्ष्म-कृतश्रमः / वाग्विलासस्त्रिमार्गो नौ, प्रवाह इव जाहनुजः // -~-Natyadarapana, p. 103 v. 4 And, न गीत-वाद्य-नृत्तज्ञाः लोकस्थितिविदो न ये / अभिनेतुं च कर्तुं च प्रबन्धास्ते बहिर्मुखाः / / -~-Ibid, p. 21 c. 4 And also, पञ्चप्रबन्धमिषपञ्चमुखानकेन विद्वन्मनःसदसि नृत्यति यस्य कीर्तिः / विद्यात्रयीचणमचुम्बितकाव्यतन्द्रं कस्तं न वेद सुकृती किल रामचन्द्रम् / / -Raghuvilasa, I.3 प्राणाः कवित्वं विद्यानां लावण्यमिव योषिताम् / त्रैविद्यवेदिनोऽप्यस्मै ततो नित्यं कृतस्पृहाः // -~-Natyadarpana. p. 22 v, 9 7. Cf : नाटकेन राजादिरुत्तमप्रकृतियुत्पाद्यते...वणिगादिमध्यमप्रकृतिः प्रकरणेन / दुर्मेधसां हि न्याय्ये वर्त्मनि वृत्त्यर्थं __कवयोऽभिनेयप्रबन्धान् ग्रनन्तीति / -Natyadarpana. p. 106 8. Cf : कविः काव्ये रामः सरसवचसामेकवसतिः / -Nalavilasa I. 2.a. And, प्रबन्धानाधातुं नवभणितिवैदग्ध्यमधुरान् कवीन्द्रा निस्तन्द्राः कति न हि मुरारिप्रभृतयः / ऋते रामान्नान्यः किमुत परकोटौ घटयितुं रसान् नाट्यप्राणान् पटुरिति वितर्को मनसि नः / / -Nalvavilasa I. 3 --Kaumudimitrananda I. 3 And also, Stud.-57 Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org