Studies in Jain Literature

SR No.: 001868
Original Sutra Author: N/A
Author: V M Kulkarni
Publisher: Shardaben Chimanbhai Educational Research Centre
Publication Year: 2001
Total Pages: 114
Language: English
Classification: Book_English, Literature, & Story
File Size: 14 MB

Page 291

FRESH LIGHT ON BHAMAHA-VIVARANA 273 (5) Fr. 45 (b) 11 5-6 : The commentator intends this passage to serve as an introduction to Bhamaha V. 2. In a corresponding passage from KLV we have all the words of this fragement intact, which fact clearly indicates that the author of KLV has adopted the passage From BV. The passage runs as follows: ननु किमिति सुगतसिद्धान्तप्रमाणयोरेव विचारणम् / सर्वसिद्धान्तानुवर्तनपरो हि काव्यप्रवाहस्तेन कः पक्षपातो बौद्धसिद्धान्तं प्रतीत्याह-प्रायेण...(Bhamaha V. 2 ] -पृ० 45, पं० 8-9 (6) Fr. 47 (a) : The text of this fragment is, on the whole, quite intelligible. This fragment may, however, be read with profit along with KLV (pp. 57-59). A few expressions and lines of this Fr., however, need correction : 1 2 : शब्दाभिव्यक्ति xxx should be read as शब्दाभिव्यक्तिवादिनं प्रति अन्यतरसिद्ध 13 : should be read as साधयितुमिष्टो यो धर्मस्तदनुगमने यः सदृशः पक्षः स सपक्षः / तत्र च य: सन् स हेतुरित्यर्थः / 15 : सामान्यमिह संवृतिसद्धि नाभिप्रेतम् : this line should be corrected in the light of सामान्यमिह संवृतिबुद्धिरभिप्रेता1० / ___ 18 : Should be read as तं च दर्शयितुमाह-इति द्वयैकानुगतिव्यावृत्ती लक्ष्मसाधुता // V. 25 इति सा पूर्वोक्तया भङ्ग्या11 x [ (7) Fr. 50 (a) 11 2-3 : This passage is easy to restore with the help of the following passage from KLV : "सो अज्ञानो दोषः" इति / असिद्धत्वमित्यर्थः / ततो हि साध्यस्य ज्ञानं नास्ति / इमे दोषाः इति / इत्थमेव समासो युक्तः / ये पुनरज्ञानं च संशयज्ञानं च विपर्ययश्चेति समस्य तान् कुर्वन्तीत्यज्ञानसंशयज्ञान-विपर्ययकृत इति व्याचक्षते तेषामज्ञानस्य ज्ञानप्रागभावस्यानुत्पाद्यमानत्वात् तत्करणविरोध:12 | (8) Fr. 50 (a) 16 : The following passage from KLV13 throws some light on this line : ननूपमानमेवास्त्विति / उपमाने खलु बिम्बप्रतिबिम्बोपन्यासो दृष्टः / चन्द्र इव मुखमित्यत्र मुखस्य बिम्बता, चन्द्रस्य तु तत्प्रतिबिम्बत्वम् / दृष्टान्तेऽपि च "तनुरियं व विलोचनहारिणी" त्यादौ बिम्बप्रतिबिम्बभावो विद्यते, तत् कथमुपमायामन्तर्भावोऽस्य न स्यादित्यर्थः / (9) Fr. 50 (a) 17 : The following line from KLV14 should help us in restoring this line : उपमानोपमेयभावविवक्षा साम्यमिवादिप्रयोगश्च.....। क. ल. वि. पृ. 71 पं. 1 When restored it would read : साम्यमिवादिप्रयोगश्च / 'तदृष्टान्ते नास्ति' इति नोपमायामन्तर्भावोऽस्याशङ्कनीयः / (10) Fr. 50 (a) 18 : The following passage from KLV15 throws some light on this line : न चैवंविधं लक्षणं "तनुरियं व विलोचनहारिणी" इत्यादौ दृष्टान्ते विद्यते / तनुतापसयोर्यथाक्रम Stud.-35