Page Text
________________
[ गाथा २६
७६ ]
यद्वा सास्वादनमधिकृत्योत्कर्षतोऽन्तरकरणस्य षडावलिकासु शेषास्पशमसम्यक्त्वकालः पूर्णो भवति, अतोऽन्तरमुपशान्ताद्धातः षडावलिकाभिरधिकं भवतीति वाच्यम् । यत इदमल्पबहुत्वं कषायप्राभृतचूर्णिकारमताऽनुरोधेनोक्तमतोऽन्तरकरणं पूर्वतः संख्यातगुणमिति मताऽन्तरं प्रतिभाति । तेषां मतेऽन्तरकरणस्य समधिकायामावलिकायां शेषायां त्रयः पुजा आकृष्यन्त इति कुत्रचिदपि न निर्दिष्टम्, अतस्तेषामभिप्रायेणाऽन्तरस्य संख्येयतमे मागे व्यतिक्रान्ते द्वितीयस्थितितस्त्रीन् पुजानाकृष्य वेदयतीति प्रतिभासते, तच्चं तु कलहंसा विदन्ति ।
उपशमनाकरणम्
अत्र प्रथमस्थितितोऽन्तरायामः किञ्चिदधिको मवतीति मन्यन्त आराध्यपादमलयगिरिसुरोश्वरादयः, तथाहि - पञ्चसङ्ग्रहस्याऽष्टादशगाथासूत्रस्य टीकायाम् - "इत्थं चाsनिवृत्तिकरणाऽडायाः संख्येयेषु भागेषु गतेषु सत्स्वेकस्मिन संख्येयतमे भागे शेषे तिष्ठति, अन्तर्मुहूर्तमात्रमधो मुक्त्वा मिध्यात्वस्याऽन्तरकरणमन्त मुहूर्तप्रमाणं प्रथमस्थितेः किञ्चित्समधिकं भवति" इति तथा च नव्यशतकवृत्तावपि मिथ्यात्वस्याऽन्तरकरणमन्तर्मुहूर्तप्रमाणंप्रथमस्थितेः किञ्चित्समधिकं न्यून वाऽभिनवस्थितिबन्धाडासमेनाऽन्तर्मुहूर्त कालेन करोतीति । "
तथैव सप्ततिकावृत्तावप्युक्तम् । अत्र कषायप्राभृतचूर्णिकारैः प्रथमस्थितितो विशेषाऽधिकोपशामकाद्धा, ततोऽनिवृत्तिकरणकालः संख्यातगुणः, ततोऽपूर्व करण कालः संख्यातगुणः, ततो गुणश्रेणिनिक्षेपः विशेषाधिकः, तत उपशान्ताद्धा संख्यातगुणा, ततोऽन्तरं संख्यातगुणमितन्युक्तम् । अतोऽन्तरं प्रथमस्थितितः सुतरां संख्यातगुणं भवति । मलयगिरिसूरीश्वरप्रभृतिमतेन प्रथमस्थितितोऽन्तरकरणं किञ्चिदधिकं भवतीत्युभे मताऽन्तरे प्रतिभासेते, प्रकारान्तरेण वा भाव्यम् ।
पश्यन्तु पाठका यन्त्रकम् - ( ६ )
(१८) ततो जघन्याबाधा संख्यातगुणा ।
मिथ्यात्वस्य जघन्याऽबाधाऽनिवृत्तिकरणस्य चरमसमये तथा मिथ्यात्ववर्जशेषकर्मणां जघन्याऽबाधा गुणसङ्क्रमनिर्गतनकाले प्राप्यते सा च पूर्वतः संख्यातगुणेन वृहत्तराऽन्तर्मुहूर्तप्रमाणा यदि पूर्णतो न्यूना मन्येत, तर्हि मिथ्यात्व सत्कप्रथम स्थितेश्वरमसमये यानि दलानि वध्यन्ते निषेकरचनायां तेषां निक्षेपोऽन्तरकरणेऽपि स्यात् । तेनाऽन्तरकरणदलिकोत्कीर्णं निष्फलं स्यात्, बन्धद्वारेण निषेकरचनाया मिध्यात्वदलिकानां निक्षेपणात् ।
(१६) तत उत्कृष्टाऽबाधा संख्यातगुणा ।
जघन्यस्थितिबन्धत उत्कृष्ट स्थितिबन्धोऽपूर्वकरणप्रथमसमयभावी संख्येयगुणः, तेन जघन्याऽबाधात उत्कृष्टाऽबाधा संख्येयगुणा, अबाधायाः प्रायः स्थितिबन्धसापेक्षत्वात् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001832 |
| Book Title | Karmaprakrutigatmaupashamanakaranam |
| Original Sutra Author | Shivsharmsuri |
| Author | Gunratnasuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 332 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 9 MB |