________________
भाष्यगाथा ३१६-३२४]
पीठिका
उड्डाहरक्खणट्ठा मुसावात भासति । संजमहेउवा मुसावात भासति । बोहियतेणेहि वा गहितो मुसावातं भासति । पडिणीयखेते वा मुसावातो. भासियव्यो। सेहणिमित्तं मुसावातो भासिज्जति । सेहस्स वा लोयरिणमित्तं मुसावातो भासिज्जति ॥३२॥ "उड्डाह-संजम-बोहिय-तेणा" एगगाहाए वक्खाणेति -
भुजामो कमढगादिसु, मिगादि वि पासे अहव तुसिणीए ।
बोहिगहणे दियाती, तेणेसु व एस सत्थो ति ॥३२२॥ जति धिज्जातियादयो पुच्छंति-तुन्भे कहं भुजह ? ताहे वतव्वं, भुजामो कमढगादिसु । "कमढग" गाम करोडगागारं महंगेण कज्जति । प्रादि सद्दातो करोडगं चेव घेप्पति । एवं उड्डाहरक्खणट्ठा मुसा. वातो वत्तव्यो।
"संजमहेउ" ति । जइ केइ लुद्धगादी पुच्छंति “कतो एत्थ भगवं ! दिट्ठा मिगादी" ? "मादि' सद्दातो सुप्रराती, ताहे दिढेसु वि वत्तव्यं - "ण वि पासे" ति ण दिटु त्ति वुत्तं भवति ।
"अहवा तुसिणीओ अच्छति । भणति वा - ण सुगेमि ति । एवं संजमहेउ मुसावातो।
"बोहिय-पच्छद्धं । बोहिएसु वा गहितो भणाति "दियादि" ति प्रब्राह्मणोपि ब्राह्मणोऽहमिति ब्रवीति । तेणेसु वा गहितो भणति “एस सत्थो" ति ते चोरे भगति णासह णासह त्ति घेप्पइ ति ॥३२२॥ "खेतमि वि पडिणीते" प्रत्यनीकभावित क्षेत्रे इत्यर्थः । तं च खेत्तं
भिक्खुगमादि उवासग पुट्ठो दाणस्स पत्थि णासो त्ति।
एस समत्तो लोओ, सक्को य ऽभिधारते छत्तं ॥३२३॥ भिन्छुगा रत्तपडा, "मादि" सद्दातो परिव्वायगादि । तेहिं भावियं जं खेतं तत्थ उवासगा पुच्छंति सढताते परमत्येण वा "भगवं! जम्हे भिच्युगादीमाण दाणं दलयामो एयस्स फलं कि मथि ण व त्यि त्ति । सो एवं पुट्ठो भणति-दाणस्स णत्थि णासो ति, जति वि य तेसि दाणं दिणं प्रफलं तहा चेव भणाति, मा ते उद्धरुट्टा पाडेहंतीत्यर्थः ।
“सेहो" ति । सेहो पवजाभिमुहो मागतो पव्वतितो वा । तं च सण्णायगा से पुच्छति । तत्व जाणता वि भणति - "ण जाणामो ण वा दिह्रो" ति । सेहस्स वा भणहियासस्स लोए कज्जमाणे बहुए वा प्रच्छमाणे एवं वत्तव्वं "एस समत्तो लोगो", योवं अच्छइ त्ति, अण्णं च साहुस्स लोए कज्जमाणे तत्रस्थित एव शक्रो देवराजा छत्रमभिषारयते इत्यर्थः ॥३२३।। गता मुसावायस्स कप्पिया पडिसेवणा । गतो मुसावातो॥
इयाणिं अदिण्णादाणं भण्णति - तस्स दुविहा पडिसेवणा - दप्पिया कप्पिया य । तत्य दप्पिया ताव भण्णति -
दुविधं च होइ तेण्णं, लोइय-लोउत्तरं समासेणं ।
दव्वे खेत्ते काले, भावमि य होति कोहादी॥३२४॥ १शठतया।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
