________________
समाष्य-चूणिके निशीथसूत्रे
[प्राचारद्वारम् -
"माहम्मिय वच्छल्लंमि, उज्जता य सज्झाते ।
चरण-करणंमि य तहा, तित्थस्स पभावणाए य ॥" जहा वइरेण कयं एवं साहमिक्वच्छल्लं कायव्वं । अहवा-णंदिसेणो, वच्छल्ले उदाहरणं । पभावगा अट्टिमे, पवयणस्स होति ॥३२॥
अइसेस इडिव-धम्मकहि-वादि-आयरिय-खमग-णेमित्ती ।
विज्जा-राया-गण-संमता य तित्थं पभावेंति ॥३३॥ प्रतिसेसि त्ति प्रतिसयसंपण्णो । सो य प्रतिसो मणोहि अइसयप्रज्झयणा य । इडितिइड्डिदिक्खता यामच्चपुरोहिताति । धम्मकहि नि जे प्रक्खेवणि विक्खेवणि णिव्वेयणि संवेदणीए धम्मातिवखंति । वादी सायलद्धि-संरणो प्रजेनो। पायरियो स्वपरसिद्ध तपरूवगो । खमगो-मासियादि । नेमित्ती अटुंग-णिमित्तपणो । विज्जासिद्धो जहा अज्जखउडो। रायसंमतो रायवल्लभइत्यर्थः । गणपुरचाउवेज्जादि तेसिं सम्मतो। एते भट्ट वि पुरिसा तित्थं पगासंति । परपक्खे अोभावेंति । भणिया दिटुंता ||३३॥ इयाणि पच्छित्ता भण्णंति -
दिट्ठीमोहे अपसंसणे य, थिरीयकरणे य लहुआओ।
वच्छल्लपभावणाण य, अकरणे सहाणपच्छित्तं ॥३४॥ ट्ठिोमोहं करेति ङ्क। उववूहं न करेइ छ । प्रणुवबहाते केति प्रायरिया मासलहु भणंति । सम्मत्तादीमुथिरीकरणं ण करेति । केति भएण वा मासलहु । वच्छल्ले सामण्णेण विसेसेण, य भणियं नं चेव सट्टाणं । जं इमाए गाहाए भणियं आयरिए य गिलाणे गुरुगा गाहा ॥३०॥
पभावणं प्रकरेंतस्स सामण्णेण चउगुरुगा। विसेसेण सटाणपच्छित्तं । तं च इमं । प्रतिसेसितिड्डिधम्म कहि-वादि-विज्ज-रायसम्मतो गणसंमतो प्रतीतणिमित्तेण य एते ससत्तीए पवयणपभावणं ण करेंति चउलहुगा । पड्डुपण्णणागतेण य पभावणं ण करेंति च उगुरुगा। एतं सट्टाणपच्छितं । अहवा अतिसेसमादिणो पुरिसा इमेसि पंचण्ह पुरिसाण अंतरगता, तं जहा - पायरिय-उवज्झाय-भिवखु-थेर-खड्डया । एएसु सट्ठाणपच्छित्ता भणति । प्रायरियो पभावणं ण करेति चउगुरुगा। उवज्झायो ण करेति इ भिक्खू ण करेति मासगुरू । थेरो ण करेति मासलहु । खुड्डो ण करेति भिण्णमासो । भणियो दसणायारो ॥३४॥ इयाणि चरित्तायारो भण्णति -
पणिधाणजोगजुत्तो, पंचहिं समितीहिं तिहिं य गुत्तीहिं ।
एस चरित्तायारो, अट्ठविहो होति णायव्यो ॥३॥ पणिहाणं ति वा अझवसाणं ति वा चित्तं ति वा एगट्ठा । जोगा मण-वइ-काया। पणिहाणजोगेहिं पसहि जुनो पगिहाणजोगजुत्तो । तस्स य पणिहाण जोगजुत्तस्स पंचसमितीमो तिणि गुतीपो भवंति । ता य समितिगुनीग्रो-इमा-इरिया-समिई, भासा-समिई, एसणा-समिई, मायाण-भंड-मत्त-णिक्खेवणा-समिई, परिट्ठावणिया-ममिई. मणगुत्ती, वयगुत्ती, कायगुत्ती । जीवसंरक्खणजुगमेत्तरदिट्ठिस्स अप्पमादिगो संजमोवकरणुप्पायणणिमित्तं जा गमणकिरिया सा इरियासमिती । कक्कस-णिठुर-कडुय-फरुस-प्रसंबद्ध बहुप्पलावदोसज्जिता हियमणवज्ज-मितासंदेह-प्रणभिद्रोहधम्मा भासासमिती । सुत्तानुसारेण रयहरण-वत्थपादासण-पाण-णिलय-प्रोसहण्णेसणं एसणासमिती। जं वत्थ-पाय-संथारग-फलग-पीढग-कारणटुं गहणणिक्खेव.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org