________________
અનાથી મુનિ એ ફૂટડા જુવાનને શેની ખોટ હતી ? તાજી ખીલેલી કમળકળી જેવું મનભાવન રૂપ-યૌવન; વહાલનું અમી વેરતાં મતપિતા; હેતઘેલી બહેની ને પ્રેમાળ ભાઇ; લાવણ્ય છલકતી પ્રિયતમા પની; અને દોમ દોમ સાહ્યબી ! રે ! એની પાસે શું નહોતું ? અને છતાં જ્યારે એની આંખે ઓચિંતું નેત્રશૂળ ઉપડ્યું ત્યારે ગમે તેટલાં માથા પછાડ્યા તો ય આમાનાં કોણે એની વેદનામાં ભાગ પડાવ્યો ? કોણ એને આસાએશ આપી શકયું ? પ્રાણહર એ વેદનાની પળોમાં, એને એની અસહાયતા અને આ બધી જ સાહ્યબીની વ્યર્થતા સમજાઇ ગઇ. ને એણે પ્રભુ નામની ઔષધિ લેતાં લેતાં સંકલ્પ કર્યો કે - જો હું સાજો થાઉં તો સંસાર તજી દઇશ. દૈવયોગે સાજો થયો એ યુવાન; અને તે સાથે જ તે સાધુ બનીને ચાલી નીકળ્યો - જંગલના માર્ગે. બીહામણાં વેરાન વગડામાં આતાપના લેતાં એ રૂપકડા મુનિ ઉપર, એકવાર, શિકારે નીકળેલાં મગધનરેશ શ્રેણિક બિંબિસારની નજર પડી ગઇ. એમને જોઇને જ રાજા સ્તબ્ધ ! પાસે જઇને મુનિનો પરિચય વાંડ્યો. એ વખતે બંને વચ્ચે કાંઇક આવો સંવાદ રચાયોઃ “આપનું નામ?” “અનાથી મુનિ.” “આ રૂપ-યૌવન છતાં દીક્ષા લેવાનું કારણ?” “સંસારમાં હું અનાથ હતો, દુઃખી હતો. એ સ્થિતિ ન સહેવાઇ ને હું સાધુ બન્યો.” “ઓહ! આ તો ઘણું શરમજનક છે. ચાલો મારી સાથે, હું તમારો નાથ બનીશ, ને તમને સઘળાંય સુખ પૂરા પાડીશ.” “રાજનું! તું સ્વયં અનાથ, મને શું સુખ આપી શકવાનો ? સાંભળ ! તારી જેમ જ મારી પાસે બધું જ હતું, પણ તેમાંનું કોઇજ મારી પીડા મટાડી કે લઇ ન શક્યું ત્યારે એ પ્રતીતિ થઇ કે જગતમાં કોઇ કોઇનું નથી, જેમ મને, તેમ તનેય અનાથતાનું આ દુ:ખ વળગ્યું જ છે; તું મને શી રીતે સુખી કરીશ ?” મર્મ પકડાતાં જ રાજા રાજી રાજી થઇ ગયો. મુનિએ અહિંસા ધર્મનો બોધ આપી ભગવાન મહાવીરના ચરણોની દિશા તેને ચીંધી. શ્રેણિકે પરમાત્માનું શરણું સ્વીકાર્યું, તે મુનિ અનાથી આત્મજયોત પ્રગટાવતા વિહરી રહ્યા.....
Jan Education international
For private 6ersonal use