Page Text
________________
܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀
gઈતિથિવીજિજ્ઞાશાશ્તાક્ષણી ઊલીલીચિત્રવિચિરાજપરા
‘પવતિથિઓની ક્ષયવૃદ્ધિ કરાય જ નહિ” એવી | સમુદાય છઠ્ઠનો ક્ષય કરી બે તિથિ પક્ષ સાથે સંવત્સરી આત્યંતિક માન્યતાને કારણે એક તિથિ વર્ગના વિવિધ | ઉજવે છે. આ માટે તેઓ એવું કારણ આપે છે. કે અગાઉ સમુદાયોમાં પણ અનેક મતભેદો છે. વળી દરેક | ભાદરવા સુદ પાંચમે સંવત્સરી હતી, જે તેના આગળના પર્વતિથિઓની ક્ષયવૃદ્ધિ પ્રસંગે માન્યતાભેદને કારણે તીર્થકર
દિવસે, એટલે કે ચોથે ખસેડવામાં આવી છે. લૌકિક ભગવાનના જન્મકલ્યાણકો વગેરે પર્વોની ઉજવણીમાં પંચાંગમાં પાંચમનો ક્ષય હોય ત્યારે સાગરજી મહારાજની પણ મતભેદો ઊભા થાય છે.
જેમ ત્રીજે સંવત્સરી કરવાથી તે પાંચમથી દૂર જતી રહે એક તિથિની માન્યતા ધરાવતા સાગર સમુદાયમાં
છે, માટે છઠ્ઠની પાંચમ બનાવી તેની આગળની તિથિ, અને શાસનસમ્રાટના સમુદાયમાં પણ પર્વતિથિ કોને
એટલે કે ઉદિત ચોથે જ તેઓ સંવત્સરી મનાવે છે. આ ગણવી એ બાબતમાં પ્રારંભથી જ મતભેદો છે. સ્વ.
રીતે તેઓ ભાદરવા સુદ ચોથની વૃદ્ધિ કરવામાં માને છે, આચાર્યશ્રી નંદનસૂરીશ્વરજીએ લખેલા પુસ્તક “તપાગચ્છીય |
પણ તેનો ક્ષય કરતા નથી. સાગરજી સમુદાય તો તિથિ પ્રણાલિકા'માં શાસનસમ્રાટ સમુદાયની તિથિવિષયક
ચોથની વૃદ્ધિ કે ક્ષય કશું કરતો નથી. શાસનસમ્રાટનો માન્યતાઓનો સંગ્રહ કરવામાં આવ્યો છે. શાસનસમ્રાટ | સમુદાય તો બાર નિત્ય પર્વતિથિ સિવાયની તમામ સમુદાય એમ કહે છે કે બીજ - પાંચમ - આઠમ -
પર્વતિથિની ક્ષયવૃદ્ધિ કરવામાં માને છે, જેમાં તીર્થકર અગિયારસ - ચૌદશ અને પૂનમ અથવા અમાસ એ બાર
ભગવાનના કલ્યાણકોનો પણ સમાવેશ થઈ જાય છે. માસિક પર્વતિથિઓ જ નિત્ય પર્વતિથિઓ છે, માટે
જેનાગમો પ્રમાણે ૨૪ તીર્થકરોના ચ્યવન, જન્મ, દીક્ષા, તેમની ક્ષયવૃદ્ધિ કરી શકાય નહિ, પણ બાકીની તમામ
કેળવજ્ઞાન અને નિર્વાણના દિવસો ખૂબ પવિત્ર ગણાય છે તિથિઓ નૈમિત્તિક પર્વ હોવાથી તેમની ક્ષયવૃદ્ધિ કરવામાં |
અને તેની આરાધના કલ્યાણક પર્વ તરીકે કરવાની હોય વાંધો નથી. આ રીતે શાસનસમ્રાટનો સમુદાય ભાદરવા
છે. આ રીતે વર્ષમાં ૨૪ તીર્થકરોના કુલ ૧૨૦ કલ્યાણકો સુદ પાંચમની વૃદ્ધિ હોય તો ચોથની વૃદ્ધિ કરવામાં વાંધો | આવે છે. શાસનસમ્રાટનો સમુદાય કહે છે કે આ જોતો નથી, પણ સાગરજી મહારાજનો સમુદાય એમ કહે રસો થી ગામડાનો અદા એમ કહે | કલ્યાણકો નિત્યપર્વ નથી પણ નૈમિત્તિક પર્વ છે, માટે છે કે બાર પર્વતિથિઓની જેમ ભાદરવા સુદ ચોથની | તેની ક્ષયવૃદ્ધિ કરવામાં કંઈ વાંધો નહિ. આ રીતે તેઓની પણ વૃદ્ધિ કરી શકાય જ નહિ. આ કારણે જ્યારે જ્યારે
ભગવાન મહાવીરના જન્મકલ્યાણક ચૈત્ર સુદ ૧૩ની લૌકિક પંચાંગમાં ભાદરવા સુદ પાંચમની વૃદ્ધિ આવે છે |
ક્ષયવૃદ્ધિને માન્ય રાખે છે. હવે અહીં પ્રશ્ન એ થાય છે કે ત્યારે સાગરજી મહારાજના સમુદાય અને શાસનસમ્રાટ પંચાંગમાં બે તેરસ હોય તો કઈ તેરસે ભગવાન સમુદાય વચ્ચે ખટરાગ ઊભો થાય છે. તેવી જ રીતે મહાવીરનું જન્મકલ્યાણક મનાવવું ? તેના જવાબમાં ભાદરવા સુદ પાંચમનો ક્ષય આવે ત્યારે સાગરજી
તેઓ ઉમાસ્વાતિ મહારાજના પ્રઘોષનો સાચી રીતે સમુદાય તો ત્રીજનો ક્ષય કરે છે, પણ શાસનસમ્રાટ | ઉપયોગ કરી બીજી તેરસે આરાધના કરવાનું કહે છે.
= પર્વતિથિના સત્યની શોધમાં ૩ ૪૪ =
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001780 |
| Book Title | Parvatithina Satyani Shodhma |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sanjay Kantilal Vora |
| Publisher | Vitan Prakashan Thane |
| Publication Year | 1999 |
| Total Pages | 76 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Tithi, Jyotish, & Principle |
| File Size | 9 MB |