Parvatithi Nirnay

SR No.: 001760
Original Sutra Author: N/A
Author: Mafatlal Zaverchand Gandhi
Publisher: Jain Dharm Prabhavaka Samaj Ahmedabad
Publication Year: 1945
Total Pages: 524
Language: Gujarati, Sanskrit, Prakrit
Classification: Book_Gujarati, Tithi, Religion, & Principle
File Size: 13 MB

Page 38

મહ
અહુલતાવાળા હેાવાથી ? ૩, યુક્તિ-રહિત હાવાથી ? ૪, બીજાના અભીજી પક્ષની અભ્યનુત્તાવાળા હેાવાથી ? પ, શાપને પ્રતિપાદન કરનાર હાવાથી ? ૬, અથવા પેાતે સ્વીકારેલ વસ્તુથી વિરુદ્ધ હેાવાથી ?, માનવામાં આવે છે.
તેમાંના પહેલા હેતુ અસિદ્ધ છે, કેમકે-આગમમાં અથવા શાસ્ત્રમાં પ્રત્યેક વાકયને પ્રામાણિક તરીકે જો નિ:શંકપણે અનુમેાદન કરવામાં આવે છે, તે ચારપત્રવાળા ગ્રંથની શી વાત ? અને જો ચારપત્રવાળા ગ્રંથનું પ્રામાણ્ય ન જ હાઇ શકે, તા મધ્યસ્થે અવશ્ય પ્રમાણુ સાથે એ કહેવું જોઇએ કે-સે પત્રવાળા, હજારપત્રવાળા અથવા તેનાથી ન્યૂન કે અધિક કેટલા પત્રાના પ્રમાણવાળા ગ્રંથનું પ્રામાણ્ય થઈ શકે ? તે પ્રત્યેકમાં પણ વ્યભિચાર ( દોષ ) મસ્તક પર ધારવા જોઇએ જ-એમ અવસ્ય અનુસંધાન કરવું જોઈએ.
હવે બીજો હેતુ પણ અસિદ્ધ જ છે, કારણકે ‘વિજયદેવીયાનામ્’ એ પદ્મવડે કર્તા જાણવામાં આવે છે. કદાચ એવી શંકા કરવામાં આવે કેગ્રંથના મધ્યમાં અથવા ગ્રંથના અંતમાં ‘ વિજયદેવીયાનામ્ ’ એવા નામના ઉલ્લેખ જોવામાં ન આવતા હેાવાથી આદિમાં જોવામાં આવતું ‘ વિજયદેવીયાનામ્’ એ પદ્મ સંપાદકે જ જોડી દીધું છે;’ તે એમ કહેવું યુક્ત નથી; એ માત્ર સાગનથી જ નિર્ણય કરી શકાય તેવું છે. કારણકે શ્રીસેન (વિજયસેન)સૂરિની પરંપરામાંથી શ્રીવિજયદેવસૂરિજી અને વિજયાનંદસૂરિજી પાતાતાના નામના ગચ્છના પ્રવર્તકા થઈ ગયા છે. એ સમસ્ત તપાગચ્છવાળાઓને જાણીતુ હાવાથી, અને આ ગ્રંથમાં વિજયાન ંદસૂરિજીના મતનું ખંડન પ્રાપ્ત થતું હાવાથી, વિરાધિપણાથી
'
.
રામાર્જીન ’ વગેરેની જેમ, અને વ્યવહાર–પરપરાદ્વારા વિજયદેવ(સૂરિ)નું કર્તૃત્વ સિદ્ધ થાય છે. વિશેષમાં મધ્યસ્થથી એવી પ્રતિજ્ઞા કરી શકાય તેમ છે ? કે સ` પ્રથામા ગ્રંથની આદિમાં, ગ્રંથની મધ્યમાં, અને ગ્રંથના અંતમાં ગ્રંથકારે પેાતાનું નામ નિર્દેશ કરેલું જ હાય. જો ‘હા' કહી એ સ્વીકારવામાં આવે તે પૂછી શકાય કે–મનુજી વગેરેએ પણ મનુસ્મૃતિ વગેરે તે તે ગ્ર ંથમાં પેાતાનું નામ કેમ દર્શાવ્યું નથી ?, અથવા [ મહાકવિ ] કાલિદાસ વગેરેએ પાતાનાં રચેલાં મહાકાવ્યેામાં પણ ત્યાં ત્યાં પેાતાનું નામ કેમ દર્શાવ્યું નથી ? બહુ કહેવાથી શું ? પ્રાચીન ગ્રંથકારોએ રચેલા કેટલાય ગ્રંથામાં ગ્રંથકારે નિર્દિષ્ટ કરેલ નામ પણ પ્રાચે જોવામાં આવતું નથી, અને પ્રામાણ્ય સ્વીકારવામાં આવે છે. હવે જો એમ કહેવામાં આવે કે- બીજા પ્રમાણેાથી, અને પરંપરા-વ્યવહારથી ત્યાં નામ નિશ્ચિત છે.” તા તે અહિં પણ તે જ પર પરા--વ્યવહાર પ્રમાણુ -પદવીને શાલાવશે. એથી પ્રસ્તુત ગ્રંથમાં તેને ન સ્વીકારવું-એ દુભિનવેશ (દુરાગ્રહ) ગણાય. વિશેષમાં, આવશ્યકસૂત્ર વગેરેની ચૂર્ણિએના કર્તા હજુસુધી અનિશ્ચિત હેાવા છતાં પણ તેનું પ્રામાણ્ય શ્રીજૈનસંઘે સ્વીકારેલુ છે.