Parshvabhyuday

SR No.: 001704
Original Sutra Author: Jinsenacharya
Author: M G Kothari
Publisher: Gulabchand Hirachand Doshi
Total Pages: 844
Language: Sanskrit, English
Classification: Book_Devnagari, Literature, & Mythology
File Size: 16 MB

Page 776

( ६४५ )
C
to love. प्रणयेन प्रेम्णा मधुरः माधुर्ययुक्तः प्रणयमधुरः । मधु sweetness. मधु माधुर्यमस्यास्तीति मधुरः । Here the possessive termination र is affixed to the word under the rule 'मधुकृष्यादिभ्यो खलौ '. भावगम्यः - intelligible through or inferable from amorous gestures. भावः amorous gestures. Read नानाभिनयसम्बद्धान्भावयन्ति रसानिमान् । यस्मात्तस्मादमी भावा विज्ञेया नाट्ययोक्तृभिः [ ना. शा. ७/३ ]. अविरतं incessantly. लोकरूढा known in the world, obtaining in the world. प्रसिद्धि: - publicity. सः that transmutation of mind. This pronoun must be taken to mean 'the concourse of the young women' from whom the transmutation cannot be differentiated altogether. मन्मुखेन through mo. उत्कण्ठाविरचितपदम् - the words or sentences in which are employed by longing [ or love-anguish ]. उत्कण्ठया उत्कलिकया विरचितानि पदानि सुम्मिन्तरूपाणि वाक्यानि वा यस्मिन् तत् । ' पदं वाक्ये प्रतिष्ठायां व्यवसायापदेशयोः । पादातचिह्नयोः शब्दे स्थानत्राणाभ्रिवस्तुषु ' इति विश्वलोचने Sambara means to say that the love-lorn young ladies, being unable to express their thoughts owing to bashfulness, make him their mouthpiece and express their feelings through him.
"
Stanza 29 - योगिन् – Oh mendicant ! योगः ध्यानमस्यास्तीति योगी । तस्य किः ( सम्बोधनम् ) । ' योगः सन्नहनोपायध्यानसङ्गतियुक्तिषु ' इत्यमरः । The word योग, being multi-vowelled and having the vowel at its end, has the termination affixed to it under the rule
'अतोऽनेकाच''. 'तपस्वी संयमी योगी वर्णी साधुश्च पातु वः' इति धनञ्जयः । योगप्रणिहितमनाः with mind absorbed in profound and abstract meditation. योगे ध्याने प्रणिहितं स्थापितं मनः येन सः । किंतरां ध्येयशून्यं ध्यायसि what kind of meditation, having no concrete object, are you practising? What are you meditating upon when there is no object to meditate किंतर्रा upon. Here the termination आम् is affixed to तर, following किम्, under the rule ' इयेन्मिङ्कझादामद्रव्ये '. ध्येयशून्यम् having the object of meditation non existant. 'शून्यं तु वशिकं तुच्छरिक्त
GIM
-
-