Parshvabhyuday

SR No.: 001704
Original Sutra Author: Jinsenacharya
Author: M G Kothari
Publisher: Gulabchand Hirachand Doshi
Total Pages: 844
Language: Sanskrit, English
Classification: Book_Devnagari, Literature, & Mythology
File Size: 16 MB

Page 662

and though the word 7247 is preceded by the word Ft, having 3 causing न to be changed to ण under the rule 'प्राक्पदस्थात्खौ '. 'अविहितलक्षणः णत्वप्रतिषेधः क्षुम्नादिषु द्रष्टव्यः' । [जे. म. ५।४।११७].
Stanza-60- सरलस्कन्धसङ्घट्टजन्मा- produced by the friction of the branches of the Sarala (pine) trees. सरलाः पीतदारवः । देवदारुद्रुमाः इत्यर्थः। 'पीतद्रुः सरलः पूतिकाष्ठं चाथ द्रुमोत्पलः' इत्यमरः। सरलानां स्कन्धाः प्रकाण्डाः महत्यः शाखाः सरलस्कन्धाः। 'स्कन्धः कायप्रकाण्डयोः' इति विश्वलोचने । तेषां सचट्टनेनान्योन्यसङ्घर्षणेन जन्म उत्पत्तिः यस्य सः। This compound, owing to its having the word HI at its end, though a व्यधिकरणबहुव्रीहि, is not to be abandoned, according to वामन who says 'अवयॊ व्यधिकरणो बहुव्रीहिर्जन्माद्युत्तरपदः ' । वनविटपिजैः - generated by the trees grown in the forest. वनविटपिभ्यः वन्यवृक्षेभ्यः जाताः सम्भूताः वनविटपिजाः। तैः । सान्द्रः - clustered. अध्वक्षामम् - emaciated owing to the fatigue of journey. अध्वना मार्गाक्रमणश्रमेण क्षामः क्षीणतनुः अध्वक्षामः । तम् । क्षाम - emaciated. This is a past participle derived from the root क्षे by affixing the termination क्त, the त . 1 which is changed to म mnder the rule 'क्षो मः'. शैलमागाधिरोहात् - by upward movement on the way running through the ranges of the mountion. शैलस्य भूधरस्य मार्गः पन्थाः शैलमार्गः। तत्र तस्य वा आरोहः आरोहणं शैलमार्गाधिरोहः । तस्मात् हेतुभूतात् । शैलमार्गाधिरोहणेनेत्यर्थः। शिथिलिततनुम् - with body emfeebled or unnerved. शिथिलिता शिथिलीकृता तनुः शरीरं यस्य सः। तम्। शिथिलयति शिथिलीकरोति स्म शिथिलिता। औलये - ( the way) on which one has to procebd at all events. The termination व्य (य), forming a potential participle, is affixed to get to imply the sense 'at al events', under the rule 'व्याः'. उलझ्यः एवालयः । Though the termination अण् is affixed to the word उलय, the meaning of the word remains unchanged. घटायतुं - to propel...
Stanza-61- हिमान्या - with the masses of snow. आशृङ्गाग्रम्- from its foot to the uppermost part of its peaks. शृङ्गस्य शिखरस्य