________________
पञ्चवस्तुके स्तवपरिज्ञा]
[५४९
इहैवागमविरोधमाह
अग्गी मा एआओ, एणाओ मुंचउत्ति अ सुईवि ।
तप्पावफला अंधे, तमंमि इच्चाइ अ सईवि ॥ १२५५ ॥ वृत्तिः- 'अग्निर्मा एतस्माद्'-हिंसाकृताद्'एनसः' पापा न्मुञ्चत्विति' छान्दसत्वान्मोचयतु इति ‘च श्रुतिरपि', विद्यते वेदवागित्यर्थः, 'तत्पापफला' तदुक्तहिंसापापफला, 'तमसी त्यादि च स्मृतिरपि' विद्यते-“अन्धे तमसि मज्जामः, पशुभिर्ये यजामहे । हिंसा नाम भवेद्धर्मो, न भूतो न भविष्यतीति गाथार्थः ॥ १२५५ ॥
अस्थि जओ ण य एसा, अण्णत्था तीरई इहं भणिअं ।
अविणिच्छया ण एवं, इह सुव्वइ पाववयणं तु ॥ १२५६ ॥ वृत्तिः- 'अस्ति यतः' श्रुतिः स्मृतिश्च 'न चैषा'-श्रुतिः स्मृतिश्च ‘अन्यार्था' अविधेर्दोषनिष्पन्नपापार्था 'शक्यते इह वक्तुं' कुत इत्याह-'अविनिश्चयात्'-प्रमाणाभावादित्यर्थः, 'न चैवमिह'-जिनभवनादौ 'श्रूयते पापवचनं' प्रवचन इति गाथार्थः ।। १२५६ ॥
પ્રસ્તુત વિષયમાં જ (વૈદિક) આગમોનો પરસ્પર વિરોધ બતાવે છે
"अग्निर्मा एतस्मात् पापन्मुञ्चतु = नि भने २0 लिंसाकृत ५५थी छोडावे." मेवी श्रुति ५९ छ, भने
अन्धे तमसि मज्जामः, पशुभिर्ये यजामहे ।
हिंसा नाम भवेद् धर्मो, न भूतो न भविष्यति ।। “જે અમે પશુઓથી યજ્ઞ કરીએ છીએ તે અમે અજ્ઞાનરૂપ અંધકારમાં ડૂબીએ છીએ. ખરેખર ! હિંસા ધર્મ હોય એ બન્યું નથી અને બનશે પણ નહિ.” એવી સ્મૃતિ પણ છે, આ શ્રુતિ અને સ્મૃતિ વેદોક્ત હિંસા પાપ રૂપ ફલવાળી છે એમ જણાવે છે. [૧૨૫૫] અહીં તમે આ શ્રુતિ અને સ્મૃતિ હિંસાથી થયેલા પાપના અર્થવાળી નથી, કિંતુ અવિધિ રૂપ દોષથી થયેલા પાપના અર્થવાળી છે એમ નહિ કહી શકો. કારણ કે એ વિષે કોઈ પ્રમાણ નથી. આ પ્રમાણે (= શ્રુતિસ્મૃતિમાં છે તે પ્રમાણે) જૈન પ્રવચનમાં જિનભવનાદિની હિંસા સંબંધી પાપવચન સંભળાતું નથી = જોવામાં આવતું નથી, અર્થાત્ જિનભવનનિર્માણ આદિમાં પાપ છે એવાં વચનો અને એ પાપથી છોડાવવાનાં वयनो वाम मावत नथी. [१२५६]
. परिणामे अ सुहं णो, तेसिं इच्छिज्जइ ण य सुहंपि ।
मंदापत्थकयसमं, ता तमुवण्णासमित्तं तु ॥ १२५७ ॥ वृत्तिः- 'परिणामे च सुखं न 'तेषां' जिनभवनादौ हिंस्यमानानां 'इष्यते' तन्निमित्तं जैनैः,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org