________________
[ स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते
અહીં ઉત્તર આપે છે—
તમારું કહેવુંસાચું છે. પણ મરુદેવીમાતાના આ વૃત્તાંતને શાસ્ત્રમાં આશ્ચર્યરૂપ કહ્યોછે, સામાન્યથી જ બનનારો કહ્યો નથી. પૂર્વાચાર્યોએ બીજા પણ આવા આશ્ચર્યરૂપ ભાવો શાસ્ત્રમાં કહ્યા છે. [૯૨૫] ताने वाह
४२८ ]
उवसग्ग गब्भहरणं, इत्थीतित्थं अभाविआ परिसा । कण्हस्स अवरकंका, अवयरणं चंदसूराणं ॥ ९२६ ॥
वृत्तिः - 'उपसर्गा' भगवतोऽपश्चिमतीर्थकरस्य, 'गर्भहरणं'- सङ्क्रामणमस्यैव, 'स्त्रीतीर्थं ' 'च' मल्लिस्वामितीर्थं च 'अभाविता पर्षत्' भगवत एव, 'कृष्णस्यापरकङ्कागमनम्, अवतरणं चंद्रसूर्ययोः ' सह विमानाभ्यां भगवत एव समवसरण इति गाथार्थः ॥ ९२६ ॥
हरिवंसकुलुप्पत्ती, चमरुप्पाओ अ अट्ठसय सिद्धा ।
अस्संजयाण पूआ, दसवि अणंतेण कालेणं ॥ ९२७ ॥
वृत्ति:- 'हरिवंशकुलोत्पत्तिः ' मिथुनापहारेण, 'चमरोत्पातश्च' सौधर्म्मगमनं, 'अष्टशतसिद्धिरे'कसमयेन, 'असंयतानां पूजा' धिग्वर्णादीनां, 'दशाप्ये 'ते भावा 'अनन्तेन कालेन' भवन्तीति गाथार्थः ॥ ९२७ ॥
આશ્ચર્યરૂપ ભાવોને જ કહે છે—
૧ અંતિમ તીર્થંકર શ્રી મહાવીરસ્વામીને કેવલજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ પછી ઉપસર્ગો આવ્યા, ૨ અંતિમ તીર્થંકર શ્રી મહાવીરસ્વામીનું ગર્ભસંક્રમણ થયું, ૩ શ્રી મલ્લિનાથસ્વામી સ્રીપણે તીર્થંકર થયા, ૪ શ્રી મહાવીરસ્વામીની પહેલી દેશના નિષ્ફલ બની (= કોઈ જીવ વિરતિ ન પામ્યો), ૫ કૃષ્ણવાસુદેવને ધાતકી ખંડની અપરકંકા નગરીમાં જવાનું થયું, ૬ શ્રી મહાવીરસ્વામીના સમવસરણમાં ચંદ્ર અને સૂર્ય ઈંદ્રોનું મૂળ વિમાનસહિત આગમન થયું, ૭ યુગલિકના અપહરણથી હરિવંશકુલની ઉત્પત્તિ, ૮ ચમરેંદ્રનું સૌધર્મદેવલોકમાં ગમન, ૯ એક સમયમાં (ઉત્કૃષ્ટ અવગાહનાવાળા) એકસો આઠ જીવો સિદ્ધ થયા, ૧૦ (નવમા સુવિધિનાથથી આરંભી સોળમાં શાંતિનાથ ભગવાન સુધીના આંતરામાં તીર્થવિચ્છેદ થવાથી) બ્રાહ્મણ વગેરે અસંયતની પૂજા થઈ, આ દશેય ભાવો અનંતકાળે થયા. [૯૨૬-૯૨૭]
नणु अहिं पढिअं, सच्चं उवलक्खणं तु एआई । अच्छेरगभूअंपिअ, भणिअं नेअंपि अणवरयं ॥ ९२८ ॥
वृत्ति:- 'ननु नेदं' - मरुदेवीचरितं 'इमिह पठितम्', अश्रवणाद्, एतदाशङ्कयाह-'सत्यम्' एवमेतद्, 'उपलक्षणं त्वेतान्या 'श्चर्याणि अतोऽन्यभावेऽप्यविरोधः, तथा च 'आश्चर्यभूतमिति च भणितं' मया पूर्वं, किमुक्तं भवति ? - 'नैतदप्यनवरतम्', अनन्तादेव कालादेतद्भवति, यदुतासंसारं वनस्पतिभ्य उद्धृत्य सिद्ध्यतीति गाथार्थः ॥ ९२८ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org