________________
18. QUOTATIONS AND REFERENCES
463
भवति चात्र कः-उररीकृतनिर्वाहसाहसोचितचेतसाम् । उभौ कामदुधौ लोको कीर्तिश्वाल्पं जगत्त्रयम् ॥ भवति चात्र श्लोकः-जले तैलमिवैतिचं वृथा तत्र बहितिः। रसवत् स्थान यत्रान्तर्बोधो वेधाय धातुषु॥ भवति चात्र श्लोकः-विशुद्धमनसां पुंसा परिच्छेदपरात्मनाम् । किं कुर्वन्ति कृता विघ्नाः सदाचारखिहः खलः॥ भवति चात्र श्लोकः-अन्तःसारशरीरेषु हितायैवाहितेहितम् । किं न स्यादग्निसंयोगः स्वर्णस्वाय तदश्मनि ॥ भवति चात्रार्या-तृणकरूपः श्रीकल्पः कान्तालोकश्चितोचितालोकः । पुण्यजनश्च स्वजनः काम विदुरे नरे भवति ॥ भवति चात्रार्या-पुण्यं वा पापं वा यस्काले जन्तुना पुराचरितम् । तत्समये तस्व हि सुखं च दुःखं च योजयति ॥ भक्तश्चात्र श्लोको-सबसंघ समावेव यदि चित्तं मलीमसम् । यात्यक्षान्तेः क्षयं पूर्वः परवाशुभचेष्टितात् ॥
स्वमेव हन्तुमीहेत दुर्जनः सज्जनं द्विषन् । योऽधितिष्ठेत्तुलामेकः किमसौ न बजेदधः ॥
All the verses cited above occur in the two Books of Yasastilaka containing the moral and religious stories. Besides, at the end of each story is quoted a verse containing a summing up of the story in question, and these verses seem to belong to Jaina Kathānaka literature, and are probably quoted from earlier texts. One such verse (Book VII, section 24)
क्षुद्रमत्स्यः किलैकस्तु स्वयंभूरमणोदधौ । महामत्स्यस्य कर्णस्थः स्मृतिदोषादधोगतः ॥ is, for example, found in Jatasimhanandi's Vardigacarita 5. 103. Specimens of summary verses of this type are quoted below (from Books VI & VII): भवति चात्र श्लोकः-कादम्बतायगोसिंहपीठाधिपतिषु स्वयम् । आगतेष्वप्यभूषा रेवती मूढतावती ॥ भवति चात्र श्लोकः-सुदतीसंगमासक्तं पुष्पन्दतं तपस्विनम् । वारिषेणः कृतत्राणः स्थापयामास संयमे ॥ भवति चात्र श्लोकः-चण्डोऽवन्तिषु मातः पिशितस्य निवृत्तितः । अत्यल्पकालभाविन्याः प्रपेदे यक्षमुख्यताम् ॥ भवति चात्र श्लोकः सर्वार्थः
पञ्चकृरवः किलैकस्य मत्स्यस्याहिंसनात् पुरा । अभूत् पञ्चापदोऽतीत्य धमकीर्तिः पतिः श्रियः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
