________________
२३६
[काव्यानुशासनम् अत्र कृपणेति। विभूतिर्भस्म च । महापदेति शुभावासेति संबोधने पदद्वयम् । महापदोऽशुभस्यावासेति पदमेकं च । अर्धमात्राच्युतं यथा
पयोधरभराक्रान्ते विद्युल्लेखाविराजिते । कान्तः सर्वजनाभीष्टो बाले दुःखेन लभ्यते ॥४७५।।
अत्र 'इन्दु' इत्यत्र नकारो व्यञ्जनं च्युतम् । बिन्दुच्युतं यथा
सहसा नलिनी ताराशारिता गगनावनिः । - शोभते भूमिपालानां सभा च विबुधाश्रिता ॥४७६।।
सह हसेन विकासेनेत्यपि। वर्णच्युतं यथा
सितनृशिरःम्रजा रचितमौलिशिरोमणिमौक्तिकैस्तथा शिखिरुचिरोर्ध्वदृक् पृथुललाटतटे तिलकक्रिया च सा। स्फुटविकटाट्टहासललितं वदनं स्मितपेशलं च तद् अभिनवमीश्वरो वहति वेषमहो तुहिनाद्रिजार्धयुक् ॥४७७॥
___ अत्र गौरीश्वरवर्णने सिद्धिच्छन्दसि प्रतिपादमाद्याक्षरद्वयपातेऽन्त्याक्षरसप्तकच्युतौ चेश्वररूपवर्णनमेव २० प्रमिताक्षरावृत्तेन । यदि वा आद्याक्षरसप्तकच्युतौ अन्यन्त्याक्षरद्वयपाते च गौरीवर्णनं द्रुतविलम्बितवृत्तेन ।
गूढं क्रियाकारकसंबन्धपादविषयत्वेन चतुर्धा । क्रियागूढं यथा
स्तनगुरुजघनाभिराममन्दं गमनमिदं मदिरारुणेक्षणायाः । कथमिव सहसा विलोकयन्तो मदनशरज्वरजर्जरा युवानः ॥४७८॥
[सर. कण्ठा० २.३६६] ____ हे युवानः कथमिव यूयं न स्थ इति क्रियागूढम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
