________________
१०६
[काव्यानुशासनम्
यथा वा
नान्तर्वर्तयति ध्वनत्सु जलदेष्वामन्द्रमुगर्जितं नासन्नात्सरसः करोति कवलानावर्जितैः शैवलैः । । दानास्वादिनिषण्णमूकमधुपव्यासङ्गदीनाननो ।
नूनं प्राणसमावियोगविधुरः स्तम्बेरमस्ताम्यति ॥१६४॥
भावाभासो यथा
त्वत्कटाक्षावलीलीलां विलोक्य सहसा प्रिये । - वनं प्रयात्यसौ व्रीडाजडदृष्टिगीजनः ॥१६५॥
१०
आदिशब्दान्निशाचन्द्रमसोर्नायकत्वाध्यारोपात् संभोगाभासो यथा
__ अङ्गुलीभिरिव केशसंचयं सन्निगृह्य तिमिरं मरीचिभिः । - कुड्मलीकृतसरोजलोचनं चुम्बतीव रजनीमुखं शशी ॥१६६॥
[कुमार० ८.६३] भावाभासो यथा... त्वदीयं मुखमालोक्य लजमानो निशाकरः ।
मन्ये घनघटान्तर्धि समाश्रयति सत्वरः ॥१६७।।
१५
२०
| रसाभासस्य भावाभासस्य च समासोक्त्यर्थान्तरन्यासोत्प्रेक्षारूपकोपमाश्लेषादयो जीवितम् ।
८१) अनौचित्याच्च ॥५६॥ अन्योन्यानुरागाद्यभावेनानौचित्याद्रसभावाभासौ । रसाभासो यथा
दूराकर्षणमोहमन्त्र इव मे तन्नाम्नि याते श्रुतिं चेतःकालकलामपि प्रसहते नावस्थितिं तां विना । एतैराकुलितस्य विक्षतरतेरङ्गैनङ्गातुरैः संपद्येत कथं तदाप्तिसुखमित्येतन्न वेद्यि स्फुटम् ॥१६८॥
अत्र सीताया रावणं प्रति रत्यभावाद्रसाभासः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
