________________
૯૮
અધ્યાત્મપત્રસાર્
યંત્રને સંપૂર્ણ સમજવું જોઈ એ. હાલનાં યંત્રોમાં સમજ્યા વિના ભકે વધારી દીધા છે. પણ જૂનાં યંત્રો તપાસવા જોઇ એ, યત્ર જે ઘાટરૂપે છે તે વસ્તુત: ધ્યાતાની ઘટાવસ્થા’નું સૂચક છે, ‘ટુડયેાગ – પ્રદીપિકા’ પ્રમાણે ધ્યાતાની ચાર સ્થિતિ છે. તેમાં પહેલી આરંભાવસ્થા ' અને બીજી ઘટાવસ્થા’. આ અવસ્થામાં કુંભકનેા પ્રયાગ છે અને તે ખરેખર ન સમજાય ત્યાં સુધી આપણને જૈન-પ્રક્રિયા હાથમાં આવે નહિ. ‘છાશ' શું છે તે આપણે સમજતા નથી એટલે ‘પાણી' લાવી માખણ કાઢવાનેા પ્રયાસ કરીએ છીએ.
6
‘વૈરાગ્ય- કલ્પલતા’માં ઉપાધ્યાય શ્રીયો વિજજીના ધ્યાન વિષે ઘણા શ્લાક વાંચ્યા પણ કયાંય તેની પ્રક્રિયા દર્શાવી હેાય તેમ જણાતું નથી. કદાચ આપણને તે દૃષ્ટિ સાંપડી નથી.
'
:
6
બિન્દુ-નવક ’– · બિન્દુ ’ એકલું જ ‘વાચ્ય’ માટે છે અને બાકીના બધા ‘વાચક’ માટે છે એટલે ‘વાચક’નાવિચાર પદા – ભેદન'ની દૃષ્ટિએ ગેાડવી શકાય, પણ આપણા લોકે આ બધું કેમ સમજે? અઠ્ઠમ – પ્રકાશનું પુસ્તક ઘણાંને મોકલ્યું તે ઉપરથી આપને કાંઈ પ્રશ્ન પૂછતા હાય તો ભલે પણ મને તો કોઈ પૂછતું નથી. તે દેખાડી આપે છે
ચેોગશાસ્ત્ર '
-
*
કે આપણા સાધુ – સાધ્વીઓ માટે આ વિષય તદ્દન નવા છે. ‘બિન્દુ' એ વાચનું પિંડીભૂત –સ્વરૂપ’ છે અને તેમાંથી જે વાચકની કલાઓ’ ઉદ્ભવે છે – તે માટે ‘નવપદ’ ગોઠવવામાં વાંધા ન આવે. ‘બિન્દુ– નવક’ની કલાઓ માટે ટાઈમ ઘણા આ હાવાથી એક એક વસ્તુ માટે એક એક દિવસ ગેાઠવી નવ–દ્વિવસ નક્કી કરવા પડયા. તે દિવસે તે ‘કલા’ ઉપર જ ધ્યાન એકાગ્ર કરવું.
Jain Education International
瓿
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org