________________
ઉવસગ્ગહર સ્તોત્ર સ્વાધ્યાય
: ૧૩ : ૨૨ જાનમાલીદરા-પ્રિોમiટુડવા ]-ગ્રહે, રોગો, મરકી અને દુર્ણજવરે અથવા
તે દુષ્ટો અને જવા. ગ્રહોથી અહીં ગોચરથી અશુભ તેવા સૂર્યાદિ ગ્રહે અથવા તે ભૂત-પ્રેત-પિશાચબ્રહ્મરાક્ષસ વગેરેના આવેશે-તેમના વળગાડ સમજવાના છે. ૨
સૂર્યાદિ ગ્રહથી કયા અને કેટલા ગ્રહો સમજવા તે અંગે દ્વિજપા દેવગણિ સૂર્યાદિ ૮૮ ગ્રડો લેવાનું જણાવે છે. જ્યારે બાકીના ટીકાકારો કશું સ્પષ્ટીકરણ કરતા નથી.
રેગ શબ્દથી વાત, પિત્ત, શ્લેષ્મ તથા સન્નિપાતજન્ય વ્યાધિના ભેદ સમજવાના છે.૩૪
સિદ્ધિચંદ્રગણિ રોગ શબ્દથી ખાંસી, શ્વાસ, ભગંદર, કોઢ વગેરે મહારગો જણાવે છે. ૫
મારા શબ્દથી ક્ષુદ્ર (તુચ્છ) યત્ર, મન્ન તથા ગિની દ્વારા કરાયેલ મહાભયંકર ઉપસર્ગ, તાવ, ગ, વગેરે તથા સર્વવ્યાપી મૃત્યુ સ્વરૂપ અશિવ સમજવાનું છે. ૭
“સુર” પદથી દુષ્ટ જવર જેવાકે - દાહજ્વર, વાતજવર, પિત્તજવર, વિષમ વર, નિત્યજવર, વેલાવર (એટલે કે અમુક સમયે જ આવનાર જવર જેવાકે એકાંત, તરિયે, થિયે વગેરે) મુહૂર્ત જવર (નિયત થયેલા દિવસ કે રાત્રિના અમુક સમયે જ આવનાર જવર) વગેરે સમજવાના છે.૨૮ અને “આદિ” શબ્દથી શીતવીર વગેરે સમજવાના છે ?
જયારે “સુ” અને “sar: ” એ બે પદોને છૂટા પાડીયે ત્યારે દુષ્ટને અર્થે દુષ્ટજને–ખરાબ માણસે, શત્રુઓ યા તે કે પાયમાન થયેલા રાજા વગેરે સમજવાના છે.૪૦
૩૨ પ્રદાચ મતદેતક્રશ્નાક્ષાઢય: સૂર્યાયો વાડકુમારવર્તિનઃ અ. ક. લ. ૩૩ વિચકમૃતયોગાશીતિઘવી 11 દ્રિ. પા. 9. ૩૪ રોrશ્વ વાત-પિત્ત-શ્કેદમ-સન્નિપાતના રાધમે 1 અ. ક. લ. ૩૫ % શ્વાસમ વૃષ્ટાયઃ I સિ. ચં. વ્યા. ૩૬ મારિ સુત્રમત્રોનિકર્તા () માઘોરો સાવરહામૃત: દિ. પા. 9. ૩૭ કારિશ્વ સમૃત્યુન્નક્ષનમર્શાિવ. આ. ક. લ. ३८ दुष्टज्वरा अनेकप्रकारा:-दाघ(ह)ज्वर-वातज्वर - पित्तज्वर - विषमज्वर, - नित्यज्वर-वेलाज्वर-मुहूर्त
વરાઃ દિ. પા. . ૩૯ શતાવરત્રિક્ષા: 1 હ. ક. વ્યા. ૪૦ ફુટ સુષ્ટનના પિતા વા . અ. ક. લ.
સુરત સુઝના શત્રવધા હ. કા. વ્યા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org