________________
ઉવસગ્ગહર રસ્તોત્ર સ્વાધ્યાય
: ૧૧ : અઢાર અક્ષરના “મિકા ” મંત્ર અને ભિન્ન ભિન્ન ગ્રન્થકારના વિભિન્ન મંતવ્ય -
ઉવસગ્ગહર તેિત્રની બીજી ગાથામાં “વિસામંત” પદ દ્વારા જે મંત્ર સૂત્ર કારને અભિપ્રેત છે તે “નમિષા પાસ વિસર વહુ નિ ઢિા” મંત્ર અઢાર અક્ષરને છે. તેને જુદા જુદા મંત્રબીજેથી સમન્વિત કરવામાં આવે છે. અન્યાન્ય ગ્રંથકારો આ મંત્રને જુદા જુદા બીજેથી સમન્વિત કરવા જણાવે છે અને તે દ્વારા નિષ્પન્ન થયેલ મંત્રને ‘વિસરઢિા ” મંત્રના નામથી નિર્દેશ કરે છે. ક્યા ક્યા ગ્રંથકારે તેને ક્યા કયા બીજેથી સમન્વિત કરે છે અને તે પછી મંત્ર કેવા સ્વરૂપે રહે છે તે આ સાથેના કેકમાં દર્શાવ્યું છે. વિભિન્ન વિભિન્ન મતાનુસાર નમક મંત્ર સાથે સંયોજિત કરાતા ભિન્ન ભિન્ન
બીજાક્ષરો અને પલને દર્શાવતું કોષ્ટક –
ક્રમાંક
ગ્રંથકાર
ગ્રંથનું નામ
મંત્રનું સ્વરૂપ
માનતુંગસૂરિ નમરકાર વ્યાખ્યાન ટીકા | ૐ ઘ ચ અદૃ મિકn...કુઢિા નમ: અજ્ઞ ત ભયહર સ્તોત્ર વિવરણ
ભયહરસ્તોત્રવૃત્તિ
ચિન્તામણિ સદાય | ॐ ह्री श्री अर्ह नमि फुलिंग ह्रीं श्रीं नमः પૂર્ણચન્દ્રસૂરિ | ઉવસગહર લઘુવૃત્તિ દિજપાર્ષદેવગણિ જિનપ્રભસૂરિ | અર્થ કલ્પલતાવૃત્તિ ૩૦ અરું નામ... નમ:
અજિતપ્રભસૂરિ | ઉવસગ્ગહર અવયૂર્ણિ | સિદ્ધિચગણિ
વ્યાખ્યા જિનસૂરમુનિ
પદાથ
ॐ ह्री श्री अर्ह नमिः फुलिंग ॐ ह्रीं श्री अहँनमः * મન્ન અંગે કશું જ સ્પષ્ટીકરણ નથી.. + અન્ન અંગે કશું જ સ્પષ્ટીકરણ નથી.
ક (તેઓ આ મંત્રને) આદિમાં “ ઘો શ્રી અ' અને પ્રાન્ત તત્ત્વ તથા પ્રણિપાત બીજેથી સમન્વિત કરવા છે અને તેમ કરવાથી મંત્ર અઠ્ઠાવીસ અક્ષરને થવાનું ) જણાવે છે. (પણ મંત્રહાર દર્શાવતા નથી તેમની) આ સૂચના અનુસાર મંત્રોદ્ધાર કરીએ તે મંત્ર અઠ્ઠાવીસને બદલે છવ્વીસ અક્ષરને થાય છે.
૦ તેઓ પોતાની ટીકામાં આ મંત્રને આદિમાં “ ટ્રી શ્રી મહેં' બીજેથી અને પ્રાન્ત તત્વ અને પ્રણિપાત બીજેથી અઠ્ઠાવીસ અક્ષરને કરવા જણાવે છે પણ મંત્રે દ્વાર દર્શાવતા નથી.
તેઓ પોતાની ટીકામાં આ મંત્રને આદિમાં “ ૩ શ્રી ” બીજોથી અને પ્રાને તરત અને પ્રણિપાત બીજેથી સમન્વિત કરવા જણાવે છે પણ મંદ્ધાર સાથે દર્શાવ્યા અનુસાર કરી બતાવે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
