Page Text
________________
गुरुतत्त्वविनिश्चये प्रथमोल्लासः ] |
[ ११७ " मत ! तो ( सावायाये) ७५॥२९४था 241241 101 सुधा माहुःसह, अतिशय ॥२९, મહાદ:ખ અનુભવ્યું ? હે ગૌતમ ? આગમમાં ઉગ અને અપવાદ બંને છે. એકાંત મિથ્યાત્વ છે. જિનાજ્ઞા અનેકાંત રૂપ છે. આવું તેણે તે વખતે કહ્યું હતું. આ વચનના કારણે તેણે આવું દુઃખ આટલા કાળ સુધી અનુભવ્યું.
मगत ! शुभागमभा उत्स1-244वाइ मने नथी ? सामनी प्र३५९॥ येत छ ? हे ગૌતમ! પ્રવચનમાં ઉત્સર્ગ–અપવાદ બંને રહેલા છે. આગમની પ્રરૂપણું અનેકાંતથી છે એકાંતથી નહિ, પણ અપ્લાયને પરિભાગ, તેજસ્કાયનો સમારંભ અને મૈથુનસેવન એ ત્રણને છોડીને. આત્મહિતના અથીઓને આ ત્રણને એકાંતિ–નિશ્ચયથી, અત્યંત, સર્વથા, સર્વ પ્રકારે નિષેધ કરવામાં આવે છે. આ ત્રણના વિષયમાં સૂત્રનું ઉલ્લંઘન કરવામાં આવે તે સન્માગને અત્યંત નાશ થાય અને ઉન્માગ ફેલાય. તથા આજ્ઞા ભંગ થાય. આજ્ઞા ભંગથી જીવ અનંત સંસારી બને.”
નિશ્ચયથી તે અપકાયાદિ વિરમણ સિવાય પણ અન્ય કેઈ પણ વિરતિગુણને ભંગ થતાં ભંગ કરનારને મિથ્યાત્વદોષ લાગે છે. [૧૩૦] तथा चाह
जो जहवायं ण कुणइ, मिच्छद्दिट्ठी तओ हु को अन्नो ।
वड्डेइ अ . मिच्छत्तं, परस्स संकं जणेमाणो ॥१३१॥ 'जो जहवायंत्ति इह यद्देशकालसंहननानुरूपं यथाशक्ति यथावदनुष्ठानं तत्सम्यक्त्वम् , यत उक्तमाचारसूत्रे-“जं मोणं ति पासहा तं सम्मं ति पासहा, जं सम्म ति पासहा तं मोणं ति पासहा।" इति । ततो यो देशकालसंहननानुरूपं शक्त्यनिगृहनेन यथाऽऽगमेऽभिहितं तथा न करोति ततः सकाशात्कोऽन्यो मिथ्यादृष्टिः ? नैव कश्चित् , किन्तु स एव मिथ्यादृष्टीनां धुरि युज्यते, महामिथ्यादृष्टित्वात् । कथं तस्य मिथ्यादृष्टिता ? इत्याह-वड्ढेइ अ' इत्यादि । चशब्दो हेतौ, यस्मात्स यथावादमकुर्वन् परस्य शङ्कामुत्पादयति, यथा-यदि यत् प्रवचनेऽभिधीयते तत्तत्त्वं तहि किमयं तत्त्वं जानानोऽपि तथा न कुरुते ? तस्माद्वितथमेतत्प्रवचनोक्तमिति, एवं च परस्य शङ्कां जनयन् मिथ्यात्वं सन्तानेन वर्धयति, तथा च प्रवचनस्य व्यवच्छेदः । शेषास्तु मिथ्यादृष्टयो नैवं प्रवचनस्य मालिन्यमापाद्य परम्परया व्यवच्छेदमाधातुमीशाः, ततः शेषमिथ्यादृष्टयपेक्षयाऽसौ यथावादमकुर्वन् महामिथ्यादृष्टिरिति पिण्डनियुक्तौ व्याख्यानमेतत् । नन्वेवं यथावादाकारिणः परमिथ्यात्वोत्पादकत्वेन व्यवहारत एव मिथ्यात्वमागतं न तु निश्चयतः ? इति चेन्न, यथावादाकारित्वेनैव निश्चयतो मिथ्यात्वोपपत्तेः, एकप्रतिज्ञाभड़े सर्वचरणभङ्गात् , तद्भङ्गे च ज्ञानदर्शनयोरपि भङ्गात् , तयोश्चरणफलत्वात् , फलाभावे च हेतोनिरर्थकत्वात् । अत एव-“णिच्छपणयस्म चरणायविधाए नागदसणवहो वि।" इत्यस्य व्याख्याने इयमेव गाथा पिण्डनियुक्तौ सम्मतितयोद्भाविता । मिथ्यात्ववर्द्धनलक्षणव्यावहारिकमिथ्यात्वानुप्रवेशेन घ महामिथ्यादृष्टित्वमुपपद्यत इति सर्वमवदातम् ॥ १३१ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001507 |
| Book Title | Gurutattvavinischay Part 1 |
| Original Sutra Author | Yashovijay Upadhyay |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Jain Sahitya Vikas Mandal |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Prakrit, Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Principle |
| File Size | 30 MB |