________________
મિથ્યાત્વ મેાહનીય
આ ૧૮મુ` પણ પાપ છે. આવી પાપ પવૃત્તિથી ઉત્પન્ન થયેલ મિથ્યાત્વ માહનીય ક્રમ છે. તેના ફળ સ્વરૂપે જીવને સત્યનું સ્વરૂપ, સાચું તત્વ અને પટ્ટાનું તથા સાચા દેવ, ગુરુ, ધનુ' વાસ્તવિક સ્વરૂપ માનવામાં આવતુ· નથી. સાચી શ્રદ્ધા થતી નથી. ઉલ્ટું જ્ઞાન થાય છે. અશ્રધ્ધા થાય છે. આ કર્મીના ઉદયને કારણે થાય છે. જગતના તત્ત્વજ્ઞાનને સાચું સમજી શકાતુ નથી અને નાસ્તિક બનીને અશ્રધાળુ, અધમી બનીને ક્રે છે. આ પણ બાંધેલા કર્મનું ફળ છે. મિથ્યાત્વ પાપસ્થાનના સેવનથી ક્રમ ાંધે, ફ્રી આ કર્માંના ઉદયથી મિથ્યાત્વનું પાપ બાંધે છે. આથી આ મહાપાપ સ થા ત્યાજ્ય છે. નરક ત્રિપુ
ત્રિક નો અર્થ ત્રણ= નરકગતિ, નરકાનુપૂર્વી અને નરકાયુષ્ય. આ ત્રણ દુઃખરૂપ પાપના ફળ સ્વરૂપે છે.
1 ૧૬ મૂળ કષાય
૮૫૭
ક્રોધ-૪
Jain Education International
૨૫ કાય
I
૯ ને કષાય
માન-૪ માયા ૪ લાભ૪
૩ વેદ
૬ હાસ્યાદિ
અનંતાનુ બધી, અપ્રત્યાખ્યાનીય પ્રત્યાખ્યાનીય અને સંજવલન આ ચાર પકારના, ક્રોધ, માન, માચા અને લેાભ આ ચાર કષાય સેાળ પ્રકારના હાય છે. ક્રોધ, માન, માયા અને લાભ આ ચારેયને ૧૮ પાપસ્થાનકામાં ૬, ૭, ૮, ૯ માં પાપસ્થાનક ક્રમમાં પાપાના રૂપમાં ગણ્યા છે. તે પાપાના સેવનથી આ કષાયમેાહનીય કમ પકૃતિઓના ખધ થાય છે. ફરી તેના ઉદયે ફ્રી ક્રોધાદિ પાપા થાય છે ને ફ્રી કમ ખંધ થાય છે. આ રીતે કમ અને પાપનું વિષચક્ર ચાલે જ છે તેવી રીતે નાકષાયનુ ચક્ર છે. ‘ના’ ના અર્થ છે સહાયક. આથી મૂળ કાયાને જગાડવાવાળા નાકષાય છે. ત્રણ વેદમાં વેદ, પુરુષવેદ અને નપુસકઃ
For Private & Personal Use Only
1
www.jainelibrary.org
