________________
૧૪૮
અપભ્રંશ વ્યાકરણ
હેમચંદ્ર પ્રમાણે નામના વિભક્તિ-પ્રત્યયો અને રૂપાખ્યાન નીચે પ્રમાણે છે : અકારાંત પુંલિગ
નાનાં રૂપાખ્યાન એકવચન બહુવચન એકવચન બહુવચન પ્રથમા ૦ ૦ નર, ન,
ના દ્વિતીયા ! તૃતીયા અનુસ્વાર, દિ નરે, નરેન , નરેf" પચમી દે, શું શું નર, નરદુ નાર્થે ષષ્ઠી ક્ષુ, મું, ફો, ૦ ë, ૦ નાણુ, નાણુ, નાહો , નર નાë, નર સપ્તમી રૂ, Ê ?િ તાર, નરે’ નહિં સબોધન " ના
નો " ઉપરાંત આમાં જ્યાં જ્યાં છૂટું પ્રત્યયની પૂર્વ નર છે તથા ત્યાં વિકલ્પ ના પણ થઈ શકે છે.
અકારાંત નપુંસકલિંગ સામાન્ય. અંતે ૪ પ્રત્યયવાળાં વમત્રનાં વનરકનાં
રૂપાખ્યાન પ્રથમા ) બહુવચન એકવચન બહુવચન
એકવચન દ્વિતીયા ! છું કે कमलइँ, कमलाइँ कमलउँ બાકીના પ્રત્યય અકારાન્ત પુલિંગ પ્રમાણે. બાકીનાં રૂપ ના પ્રમાણે.
અકાશાંત અને ઉકારાંત પુલિંગ ગિરિનાં રૂપાખ્યાન
એકવચન બહુવચન એકવચન બહુવચન તૃતીયા ૪, પ, અનુસ્વાર गिरिएं, गिरिण, गिरि પંચમી છે ષષ્ઠી (હે), ૦ હૈં, હૈં, શિકિ, જિરિ નિર્દૂિ, જિëિ, નિરિ સપ્તમી હિં હૈં, *િ જિf mર્દૂિ, જિરિષ્ટિ
બાકીના પ્રત્યે અકારાંત પુલિંગ પ્રમાણે ગિરિને બદલે જ બધે આવી શકે છે, સહુનાં રૂપાખ્યાન ઉપર પ્રમાણે.
રૂપાખ્યાન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org