________________
२६८
अंगविज्जापइण्णयं पंचेंदियतिरिक्खजोणीयं पुव्वाधारितायं पंचेंदियतिरिक्खजोणी पंचविधा आधारयितव्वा भवति, तं जधा-पक्खिगता चतुप्पदगता सरीसिवगता परिसप्पगता जलचरगता चेति । एस पंचविधा वि पंचेंदियतिरिक्खजोणीयं जधा पुव्वचिंतितायं उवदिट्ठा समास-वित्थरेहिं आमास-सद्द-रूवपादुब्भावोपलद्धीहिं तधा सव्वा समणुगंतव्वा भवतीति । एवं पंचेंदियतिरिक्खजोणीकउपपातो उवलद्धव्वो भवतीति । भवंति चावि एत्थं गाहाओ, तं जधा5 तिरियं गत्ताणि आमसति तिरियं वा वि विपेक्खति । तिरिच्छागमणे चेव तिरिच्छागमणेसु य ॥ १ ॥
उवधी-णियडिजोगेसु सातिजोगमणज्जवे । तिरिक्खजोणीसमुप्पाते तेरिच्छसद्दरूविते ॥ २ ॥ तिज्जजोणिसणामके थी-पुमंसे उवक्खरे । एरिसे सद्द-रूवम्मि तिज्जजोणिकमादिसे ॥ ३ ॥
तत्थ उज्जुकामासे उज्जुकपेक्खिते उज्जुकोपगमणे उज्जुकवापगते सव्वणिरुवहितगते सव्वअणुकूलगते सव्वमाणुसगते सव्वमाणुसपडिरूवगते माणुससद्दगते माणुस्सणामपादुब्भावे मणुस्सोवकरणगते मणुस्सकम्मोवयारगते 10 माणुसकम्मोवयारपरिकित्तणासु चेव एवंविधे पेक्खितामासे सद्द-रूवपादुब्भावेसु चेव मणुस्सभवं उपपज्जिस्सति त्ति
मणुस्सभवो ते अणंतरपुरक्खडो त्ति बूया । तत्थ मणुस्सभवे पुव्वाधारिते मणुस्सा आरिया मिलक्खू अज्जा पेस्सा थी-पुरिस-णपुंसक-सिप्प-कम्म-विज्जा-खेत्तोववातविसेसेहिं चेव एवमादीकेहिं उक्कस्स-मज्झिम-जहण्णकेहिं उवलद्धीहिं जधा जातीविचये उवदिटुं आमास-सद्द-पडिरूवपादुब्भावोपलद्धीहिं तधा सव्वमाधारयित्ता आधारयित्ता सम्म समणुगंतव्वं
भवतीति । भवंति वा वि एत्थ गाहाओ15 उज्जुगत्तसमामासे उज्जुकोवकरणम्मि य । उज्जुकं पेक्खिते चेव उज्जुभावगतेसु य ॥ १ ॥
सव्वज्जवोपयोगेसु ववहारम्मि य उज्जुके । उज्जुकम्मोपचारे य स माणुसाणं च दंसणे ॥ २ ॥ समे सद्दोवकरणे उवचारे य माणुसे । माणुसे पडिरूवे य माणुसं भवमादिसे ॥ ३ ॥ एवं मणुस्सभवोपपातो विण्णेयो भवतीति ।
तत्थ उद्धंगीवाय सिरोमुहामासे उल्लोकिते उम्मटे उपहसिते उस्सिते उट्ठिते एकंसाकरणे छत्त-भिंगार-आदंस20 पताका-लोमहत्थ-वीजणि-वासण-कड़कपादुब्भावे वंदिते पूजिते सक्कते संथुते अच्चिते पणमिते अभिवादिते सेसा
जोगजण्ण-बलिहरणगते सव्वपहेण-गंध-मल्ल-धूप-लापण्णकपयोगगते चेव सव्वदेवागारगते देवणामोदीरणे देवतोपचारे देवकम्मपरिकित्तणासु सव्वदेवणामधेज्जे थी-पुरिसउवकरणगते एवंविधे पेक्खितामासे सद्द-रूव-रस-गंधफासदिव्वियपादुब्भावे देवभवं उप्पज्जिस्सतीति देवभवो ते अणंतरपुरक्खडो त्ति बूया । तत्थ देवभवे पुव्वाधारिते देवाणं णिकायविसेसा व आधिवच्चविसेसा - सामाणिकविसेसा परिसाविसेसा स लैंसाविसेसा 2 खेत्तविसेसा 25 आभिजोग्गिकविसेसा थी-पुरिसविसेसा भावणाविसेसा जहा देवज्झाए उवइट्ठो तहा नेयव्वं भवइ । उवलद्धीयं पि आमास-सद्द-पडिरूव–णामपादुब्भावेहिं तव्वं भवतीति । भवंति चापि एत्थं गाहाओ
उद्धं गीवाय गत्ताणि आमसंतो तु पुच्छति । उल्लोकंतो जो जं तु गत्तमुम्मज्जए तु जो ॥ १ ॥ एगंसाययकरणे छत्त-भिंगारदसणे । पताका-वेजयंतीणं पहेणाणं च दंसणे ॥ २ ॥ देवकम्मोपचारेसु देवकम्मकधासु य । देवोपपातं जाणीया पादुब्भावे य तारिसे ॥ ३ ॥ एवं देवोपपातो विण्णेयो भवतीति ।
तत्थ दिव्वजोणीयं अत्ताणं उम्मज्जणाय उत्तमढेसु उत्तमेसु सव्वमोक्खेसु सव्वअसंखतेसु सव्वविसंजोगेसु सव्वमोक्खोपायकधासु सव्वमोक्खसत्थोदीरणासु सव्वसिद्धिगते सव्वणिव्वुयगते सव्वतिण्णगते सव्वअरुजगते - सव्वअकम्मगते सव्वमुक्कगते < सव्वअयोगगते सव्वपरिसुद्धगते चेव एवंविधे पेक्खितामासे सद्द-रूवपादुब्भावसु
30
१ आयरिया त०॥ २-३-४ <2 एतच्चिह्नान्तर्गतः पाठः त० नास्ति ॥ ५ उल्लंकंतो जो तं तु गत्त सम्म त० ॥ ६-७ एतच्चिह्नान्तर्गतः पाठः हं० त० नास्ति ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org