________________
तेरसमो जोणिलक्खणवागरणज्झायो
एते सद्दपडिरूवेसु मणुण्णाणं च आगमे
उदत्तम्मिय पुच्छंते आहारम्मि य पुच्छिते । एतेसु सद्द-रूवेसु कम्मलाभं वियाणिया ॥ ५३ ॥
एतेसामेव णीहारे अमणुण्णम्मि य आगमे । णिम्मट्ठे णिहुते चलिते कम्मणासं वियागरे ॥ ५४ ॥
अब्धंतरामासे णिद्धामासे पुण्णामासे [पुण्णामधेज्जामासे] दक्खिणामासे अवस्थित - गंभीर थिमिते आवग्गिते अदीणसत्तसव्वणाणगकित्तणे लोक - वेय-सामयिके आभिरामिके अभिधम्मीयसुतणाणाणुकित्तणे लिपि-गणित-रूप- 5 रायविज्जापरिकित्तणे अंग-सैर लक्खण- वंजण-सुविण भोमुप्पात - अंतलिक्ख अणुकित्तणे ।
एते सद्दरूवे मणुणाणं च आगमे ।
उदत्तम्मिय आहारे पुच्छंते उदत्तम्मि य । विज्जालाभं वियाणीया उत्तमं जीविकारणं ॥ ५५ ॥
एतेसामेव णीहारे अमणुण्णाणं त आगमे । णिम्मट्ठे णिडुते चलिते विज्जाणासं वियागरे ॥ ५६ ॥ अब्भंतरामासे सुद्धामासे पुण्णामासे पुण्णामधेज्जामासे दक्खिणामासे पुप्फ-फलसद्द - उवभोगसद्द - ओसधी - 10 पडिपोग्गलेसु उदत्ते भक्ख - भोज्जे य पेज्ज - लेज्झकित्तणे य ।
१४३
एतेसु सद्द-रूवेसु आगमे उत्तमम्मि य । धातकं [ धण्णलाभं च] अत्थलाभं च णिद्दिसे ॥ ५७ ॥ एतेसामेव णीहारे अमणुणे आगमम्मि य । णिम्मट्ठे णिडुते चलिते छायकं तत्थ णिद्दिसे ॥ ५८ ॥ अब्भंतरामासे णिद्धामासे सुद्धामासे दढामासे पुण्णामासे पुण्णामधेज्जामासे उदत्तथी - पुरिसदंसणपादुब्भावे जणे वा छणे वा उस्सये वा समाये वा वाधुज्जे वा चोलके वा उपणये वा पसत्थ-विस्सत्थ-विमुत्तसुखासणभावे रतिहासे 15 पडिरूवेण णिद्दिसे ।
एतेसामेव णीहारे अमणुण्णाणं वा आगमे । णिम्मट्ठे णिहुते चलिते भयं तत्थ वियागरे ॥ ५९ ॥
तत्थ इमाणि दीणसत्थस्स णिव्वत्तीकारणाणि भवंति । तं जधा - दीणं मं पुच्छति, अगल्लं मं पुच्छति, छातकं मं पुच्छति, विखित्तं मं पुच्छति, दीणं मं उवसंकेति, दीणं पेक्खति, दीणमधीतं पुच्छति, दविणं बहुमन्नते, किलिट्ठ वत्था–ऽऽभरणं किलिट्ठमल्ला - ऽणुलेवणो अणज्जवेसा - ऽलंकारो अणुदत्तसयणा - ऽऽसणो वा उत्तराभिमुहासणाभिग्गहो वा 20 समुज्जतो णिवेट्टो तिरियम्मुहो ओलोकेंतो तिरियम्मुहो पेक्खति, नीयम्मुखो णिज्झायति, हेट्ठामुहो वंदर्ति, खिसतो अणवत्थितं पुच्छति, परावत्तोर्णिम्मज्जति ओणमति, अपसक्कंतो औभासिज्जते अणुदत्ते दीणपडिपोग्गले दीणे सद्द-रूवे रस-गंधफ अणुलेपणे सरे य सव्वम्मि दीणे अणुदत्ते किलिट्ठे दीणमाणसे । तत्थ इमाणि दीणलक्खणाणि भवंति । तं जधाअपसक्किते १ अपगते २ अपणामिते ३ णिम्मट्ठे ४ णिहिते ५ । णितिम्मिय आहारे अमणुण्णाणं च आगमे ॥ ६० ॥
णीहारे सद्द-रूवाणं फासे गंधे रसम्मि य । पवासागमणे चेव कण्णाणिव्वहणं च जं ॥ ६१ ॥
Jain Education International
विविधो य अत्थपचयधम्मस्स कामुकस्स खओ सव्वेसिं चेव अत्थाणं अलाभो त्ति, तत्थ इमं दिसं पुच्छणट्ठा भवंति । जधा–अँप्पसत्थस्स अत्थस्स अलाभो विणासो विद्दवो विप्पयोगो आतंको आतुरो मरणं छविच्छेयो बंधी पवासगमणं पैराजयो धणापचयो अणावुट्ठी अकम्मं सोभा छातकं पतिभयं चेति । जं किंचि अप्पसत्थं सव्वं एतं दीणस्स पुच्छमाणेसु पयुट्ठेसु पसुसु य णेकेर्सु जुद्धाय परिते भवे पडिते आहतम्मि य मुट्ठिणा भिउडीयं च वग्गणे अतिपातिते विवादे विग्गहे 30 त्ति य कलहं तत्थ वियागरे । उक्कंपिते झपिते खित्ते ओबाधितम्मि य संरुद्धे उपधावंते य रोदंते कलहं धुवं ।
१ लोकवेसाम सं० ३ सि० पु० । लोकएसाम हं० त० ॥ २ आभिध हं० त० ॥ ३ 'सरक्खण" हं० त० विना ॥ ४ धातकं पुत्तलाभं च अत्थ सि० ॥ ५ दीणमत्थ हं० त० विना ॥ ६ कर्मति हं० त० ॥ ७ पुच्छा वंदति णं बहु हं० त० विना ॥। ८ 'दत्तसमणो वा उत्त सं ३ पु० ॥ ९ वामपुजुत्तो हं० त० ॥ १० तीरियम्मुखो हं० त० ॥ ११ ति खित्तो अण हं० त० ॥ १२ णिमज्जति हं० त० ॥ १३ आसासिज्जते हं० त० ॥ १४ अप्पसत्थस्स लाभो सि० ॥ १५ पराजणोपचयो सं ३ पु० ॥ १६ सु यद्वाय वरिए हं० त० ॥ १७ कलहो हं० त० ॥
For Private & Personal Use Only
25
www.jainelibrary.org