Angavijja

SR No.: 001439
Original Sutra Author: N/A
Author: Punyavijay, Dalsukh Malvania, H C Bhayani
Publisher: Prakrit Text Society Ahmedabad
Publication Year: 2000
Total Pages: 470
Language: Prakrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Jyotish, & agam_anykaalin
File Size: 12 MB

Page 130

पङलं] अट्ठमो भूमीकम्मऽज्झाओ
२७ पुरिसावस्सये चेव विधी णेयो विभागसो । बाल जोव्वण दीणो य विण्णेया उ विधीहि य ४ ॥ १४ ॥ महिलापस्सए चेव एस णेया विधी भवे ५ । णपुंसके अवत्थंभे विधी एस विभागसो ६ ॥ १५ ॥ वामाय दक्खिणायं वा विद्दायतु अपस्सयो । वज्जा-ऽवज्जेहि विण्णेयो तधा थाणविधीहि य ७ ॥ १६ ॥ किडिका १ दारुकवाडं वा २ हुस्सावरणं भवे ३ । णेयं सावज्जमणवज्जं दुब्बलं बलियं तधा ८ ॥ १७ ॥ कुड़ो लित्तो १ अलित्तो वा २ चेलिमो दुविधो भवे । कुट्टो फलकमयो चेव ३ तधा फलकपासितो ४ ॥ १८ ॥ 5 णवो जुण्णो य विण्णेयो दुब्बलो बलितो तधा । महासाया विणभत्ती णिव्वज्जे वा कुतो भवे ॥ १९ ॥ सावज्जो चंचलो यावि णिप्पकंपो थिरो तधा । कुडापस्सयविधी जघण्णुत्तम-मज्झिमो ९ ॥ २० ॥ पाहाणस्स खंभो य मज्झिमो गिहधारणो १ । गिहस्स धारिणी धरणी चेवं २ थंभो पिलक्खकस्स य ३ ॥ २१ ॥ णावाखंभो य खंभो ४ छायाखंभो तधेव य ५ । दीवरुक्खस्स लट्ठी य ६ दगलट्ठी तधेव य ७ ॥ २२ ॥ खंभा य एवमादीया जे भवंति समुट्ठिता | खंभावस्सए एस विण्णेया तु विधी भवे ॥ २३ ॥ 10 सेल-कट्ट-ऽटिकमया विण्णेया मिस्सया तधा । अपस्सएसु जे खंभा जघण्णुत्तम-मज्झिमा १० ॥ २४ ॥ असुभा कंटकीरुक्खा १ खीररुक्खा तधेव य २ । उत्तमा य भवे रुक्खा पत्त-पुप्फ-फलोपगा ३ ॥ २५ ॥ हिट्ठपत्त-पवाले तु फलापस्सवसालिणो । उदत्ता कित्तिया रुक्खा दीणेसु य असंपदा ११ ॥ २६ ॥ महिरासी य उवलो य रुक्खे य तध पेढिका । मणुस्स-तिज्जजोणीणं सालसा पडिमा तधा ॥ २७ ॥ सेल-लोह-ऽटि-कट्ठहिं णिमित्तं पडिमा भवे । पोत्थकम्मे य चित्ते य अधोगागारसंथिता ॥ २८ ॥ 15 मितु-दारुण सोम्मा तु उत्तमा अधम मज्झिमा । सुभा य असुभा चेव पडिमावस्सया भवे १२ ॥ २९ ॥ तणस्स भारो हरितो १ पत्तभारो तधेव य २ । भारो य फल ३ पुप्फाणं ४ हरितावस्सए विधी ॥ ३० ॥ सुभा य असुभा चेव पच्चूदग्गाण वा तधा । मिलाणा पडिजुण्णा य हरितावस्सया भवे १३ ।। ३१ ॥ कुंभकारकतं चेव १ तधा लोहमयं भवे २ । पडलं ३ कोत्थकापलं ४ मंजूसा ५ कट्ठभायणं ६ ॥ ३२ ॥ भायणा एवमादीया अवत्थंभे पकित्तिता । अणवज्जा य सावज्जा पुण्णामा तुच्छका तधा ॥ ३३ ॥ 20 रसेण केणयि पुण्णा परिपुण्णा भोयणस्स वा । उदगस्स वा भवे पुण्णा धण--धण्णेहिं पूरिता ॥ ३४ ॥ एतेहिं वा भवे रिक्कं एतेसामेव भायणं । ऊणकं वा वि एतेहिं भायणापस्सते विधि १४ ॥ ३५ ॥
सोलोयाण (सेलेयो वा १) भूमिमयो २ तथा लोहमयो भवे ३ ।
भूमी-धातुमयो एसो अवत्थंभो सुभा-ऽसुभो १५ ॥ ३६ ॥ तण १ पत्ताणि २ कद्राणि ३ चेल ४ पप्फ ५ फलाणि य६ । मलजोणिगते सक्खे विधि एस अपस्सते १६ ।। ३७ ।। 24 चतुप्पदाणं मच्छाणं दंत-संग-ऽट्ठिकाणि तु । एस अट्ठिगते णेयो विधि सुक्खे अपस्सते १७ ॥ ३८ ॥ ___ भूमिधातुपरिदड्डो मूलजोणिगतो वि वा । झामितो अट्ठिधातू वा झामितापस्सए विधि ॥ ३९ ॥ सजीवमजीवो वा [वि] दुविधो णेयो अपस्सयो । जंगमो थावरो चेव सजीवो दुविधो भवे ॥ ४० ॥ धातुजोणीसमुत्थाणो १ मूलजोणिसमुत्थितो २ । पाणजोणिसमुत्थाणो ३ अजीवो तिविधो भवे ॥ ४१ ॥ एते अपस्सया सव्वे विण्णेया विविधप्फला । पसत्था १ अप्पसत्था य २ मिस्सगा य ३ विभागसो ॥ ४२ ॥ 30
१ फलह.....सिओ हं० त० ॥ २ मेधासाया विणभित्ती सं० वा० । मेधासाया वि ण भत्ती मो० । मधासिया विणभित्ती सि० ॥ ३ उवन्ना हं० । उवत्ता त० ॥ ४ सातला मो० ॥ ५ 'मितु' मृत्तिकेत्यर्थः ॥ ६ वधस्स हं० त० ॥ ७ पत्तसारो सप्र० ॥ ८ पव्व उद" हं त० ॥ ९ तत्थका हं० त० विना ॥ १० पुणो परि हं० त० ॥ ११ तूणकं हं० त० ॥ १२ सेलोतडो भूमि हं० त० विना ॥ १३ अपस्सतु सप्र० ॥ १४ सुक्के हं० त० ॥ १५ पि वा हं० त० ॥ १६ अट्ठधातू हं० त० विना ॥