Shrimad Rajchandra

SR No.: 001415
Original Sutra Author: N/A
Author: Govardhandas
Publisher: Shrimad Rajchandra Ashram
Publication Year: 2006
Total Pages: 1032
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Spiritual, Discourse, Philosophy, Worship, Sermon, & Rajchandra
File Size: 23 MB

Page 242

વર્ષ ૨૦ મું સમુચ્ચયે નમસ્કાર કરવામાં જે ભક્તિ તેનાં નામ લઈ પિતાનું એકત્વ દર્શાવી વિશેષ ભક્તિનું પ્રતિપાદન કર્યું.
વિનય સહિત–શબ્દથી યથાયોગ્ય વિધિને બંધ કર્યો. ભક્તિનું મૂળ વિનય છે, એમ દર્શાવ્યું. - નિજ શીસ-એ શબ્દથી દેહના સઘળા અવયમાં મસ્તક એ શ્રેષ્ઠ છે, અને એના નમાવવાથી સર્વાગ નમસ્કાર થયે. તેમજ શ્રેષ્ઠ વિધિ મસ્તક નમાવી નમસ્કાર કરવાની છે, એમ સૂચવ્યું. નિજ શબ્દથી આત્મત્વ જુદું દર્શાવ્યું, કે મારા ઉપાધિજન્ય દેહનું જે ઉત્તમાંગ તે....(શીસ)
કાલજ્ઞાનાદિક થકી, લહી આગમ અનુમાન
ગુરુ કરુન કરી કહત હું, શુચિ સ્વરેાદયજ્ઞાન. કાલજ્ઞાન નામના ગ્રંથ વગેરેથી, જેન સિદ્ધાંતમાં કહેલા બેધના અનુમાનથી અને ગુરુની કૃપાના પ્રતાપ વડે કરીને સ્વદયનું પવિત્ર જ્ઞાન કહું છું.
કાલજ્ઞાન એ નામને અન્ય દર્શનમાં આયુષ્ય જાણવાને બંધ કરનારે ઉત્તમ ગ્રંથ છે અને તે સિવાયના આદિ શબ્દથી બીજા ગ્રંથને પણ આધાર લીધે છે, એમ કહ્યું.
આગમ અનુમાન-એ શબ્દથી એમ દર્શાવ્યું કે જૈન શાસ્ત્રમાં આ વિચારો ગૌણતાએ દર્શાવ્યા છે, તેથી મારી દ્રષ્ટિએ જ્યાં જ્યાં જેમ બધ લીધે તેમ તેમ મેં દર્શાવ્યું છે. મારી દ્રષ્ટિએ અનુમાન છે, કારણ હું આગમને પ્રત્યક્ષ જ્ઞાની નથી, એ હેતુ.
ગુરુ કરના–એ શબ્દોથી એમ કહ્યું કે કાલજ્ઞાન અને આગમના અનુમાનથી કહેવાની મારી સમર્થતા ન થાત, કારણ તે મારી કાલ્પનિક દૃષ્ટિનું જ્ઞાન હતું, પણ તે જ્ઞાનને અનુભવ કરી દેનારી જે ગુરુ મહારાજની કૃપાદૃષ્ટિ
સ્વરકા ઉદય પિછાનિયે, અતિ થિરતા ચિત્ત ધાર;
તાથી શુભાશુભ કીજીએ, ભાવિ વસ્તુ વિચાર. ચિત્તની અતિશય સ્થિરતા ધારણ કરીને ભાવિ વસ્તુને વિચાર કરી “શુભાશુભ” એ
અતિ થિરતા ચિત્ત ધાર—એ વાકયથી ચિત્તનું સ્વસ્થપણું કરવું જોઈએ ત્યારે સ્વરનો ઉદય થાય—અથાગ્ય, એમ સૂચવ્યું. શુભાશુભ ભાવિ વસ્તુ વિચાર–એ શબ્દથી એમ સૂચવ્યું કે તે જ્ઞાન પ્રતીતભૂત છે, અનુભવ કરી જુઓ! હવે વિષયને પ્રારંભ કરે છે –
નાડી તે તનમેં ઘણી, પણ ચૌવીસ પ્રધાન; ' તામેં નવ પુનિ તાહમેં, તીન અધિક કર જાન. શરીરમાં નાડી તે ઘણું છે, પણ વીસ તે નાડીઓમાં મુખ્ય છે તેમાં વળી નવ મુખ્ય અને તેમાં પણ વિશેષ તે ત્રણ જાણ. હવે તે ત્રણ નાડીનાં નામ કહે છે –
ઈંગલા પિંગલા સુષમના, એ તીનું કે નામ;
ભિન્ન ભિન્ન અબ કહત હું, તાકે ગુણ અરુ ધામ. ઇંગલા, પિંગલા, સુષુમણું એ ત્રણ નાડીનાં નામ છે, હવે તેના જુદા જુદા ગુણ અને રહેવાનાં સ્થળ કહું છું.
અલ્પાહાર નિદ્રા વશ કરે, હત સ્નેહ જગથી પરિહરે;