________________
.
मूलदेवकथानकम्
१५९
'जइ एवमणाहं पिव चोरेहिँ मुसिज्जए ममावि पुरं । तो पुरिसयार - पंडिच्चबुद्धिमाईहिँ मज्झ अलं ॥ २१ अहयं चिय सव्वेसु वि अत्थेसु इमेसु कोविओ धणियं । ता मह पुरिमोसयतकराण नणु धिट्टिमा गरुई' ॥ २२ इय चिंतिऊण राया नीलपडं पाउणित्तु रयणीए । तक्करगवेसणत्थं विणिग्गओ निययगेहाओ ॥ २३ हिंडत् पुरवरी सव्वे वि संकणिज्जठाणेसु । अइउव्वाओ सुत्तो सुण्णे एगत्थ देवउले || २४
1
एत्थंतरम्मि समागओ मंडियाहिहाणो महातकरो । उट्ठविओ एसो पारण 'अरे ! को तुमं इत्थ पसुत्तो ?' | मूलदेवेण भणियं 'कप्पडिओ' । इयरेण भणियं 'जइ एवं ता एहि मणुस्सं करेमि ' । तेण भणियं 'महापसाओ' । तओ गया दो वि एगत्थ ईसरगेहे । खणिऊण खत्तं नीणियं मंडिएण पभूयं सारदविणं आरोवियं मूलदेवरस उत्तमंगे। कओ मग्गओ । सयं च गर्हियैकरालकरवालो पयँट्ठो पिट्ठओ । गया जिणोज्जाणं । विहाडेऊण भूमिघरदुवारं पविट्ठा अब्भंतरे । तत्थ य तस्स भगिणी कुमारिगा रूववई जोव्वणत्था चिट्ठइ । सा तेण भणिया जहा 'इमस्स पागुणयस्स चरणे पक्खालेसु' । सा वि कूवतडट्टियवरासणे निवेसिऊण मूलदेवं चरणे धोविउमादत्ता । तओ अच्चंतसुकुमालं चरणफासं संवेइऊण 'अहो ! पुरिसरयणं किंपि एयं 'ति चिंतिऊण णिरूविओ सव्वंगेसु। तओ संजायदढाणुरागाए य सण्णिऊण भणिओ सर्णियं सणियं जहा 'जे अण्णे पुरिसा समागच्छंता 'ते हं इमम्मि तुह पिट्ठिट्ठियकूवर पार्थैधोयणच्छलेण पक्खिवंती, तुमं पुण ण खिवामि, ता ममोवरोहेण सिग्मवमाहि, अण्णा दोन्हं पि न सोहणं भवेस्सइ' । तओ कज्जगइमवगच्छिऊण दुयं निग्गओ राया ।
इरी व निक्खुणभरण अक्कंदियं जहा 'एस सो पुरिसो निग्गओ निग्गओ'त्ति । तओ अद्धसंगोवि यदव्वं मोत्तण गहियकंक करवालो धाविओ पिट्ठओ मंडिओ । पच्चासण्णीयं णाऊण नगरचच्चरुद्धट्ठियपहाण. खंभमंतरिऊण नट्ठो राया । इयरो वि कोवंतरियलोयणो 'एस सो पुरिसो'त्ति कंकासिणा दुहा काऊण पहाणखंभं गओ सट्ठाणं । राया वि 'लद्धो चोरो' त्ति निव्वुयहियओ गओ नियगेहं ।
1
1
पहाए य रायवाडियाछलेणं तन्निरूवणत्थं निग्गओ, जाव बहुपट्टयावेढियजंघो गहियथिरथोर लट्ठी सणियं सणियं संचरंतो अद्धोग्घाडवयणो दिट्ठो दोसियहट्टे तुण्णायकम्मं करेमाणो । 'रयणीए दीवरण वयणं दिट्ठे' ति काऊण पञ्चभिण्णाओ । गिहागरण य 'हक्कारेहि अमुगं तुण्णायं' ति पेसिओ आक्खग । तेण वि जाव सहिओ ओ 'किमज्ज रायउले आहवणं ?, नूणं सो पुरिसो न वावाइओ भवेस्सर' त्ति साभिसंको गओ रासमवं । दवावियं राइणा महारिहमासणं, सम्माणेऊण महापडिवत्तीए भणिओ जहा देहि अम्हाणं नियमगिणिं । तेण वि 'नूणमेसो चेत्र सो राया भविस्सइ' त्ति, कजपरमत्थमवगच्छिऊण दिण्णा, परिणीया य । सो विठओ महंतगो । तओ राया पइदिणं मग्गावेइ तीए मुहाओ आभरण - वत्थाइयं जाव समागरिसियं सव्वं दव्त्रं । पुच्छिया रण्णा सा 'कत्तिर्यमज्ज वि अत्थि एयस्स दव्यं ?' । तीए भणियं 'देव एत्तियं चेव' । तओ अणेगाहिं विडंबणाहिं विडंत्रिऊण णिग्गहिओ । “एवं साहुणा वि जाव गुणलाभो ताव देहो पालयन्त्रो । तयभावे निग्गहेयव्वो" संलेहणा-ऽणसणाईहिं ।" एयं पसंगओ भणियं ।
मूलदेवो उदारं रज्जैसिरिमणुहवेऊणाऽऽउपज्जंते परिवालिय गिहिधम्मं समाहीए मओ देवलोगं गओ त्ति । एवमैहिकदानफलगतं गतं मूलदेव कथानकम् | २४.
*
10 D 'ओ य ए° । 2CD उत्तिमं । 3 CD 'यकरवालो | 4 G D यो प° । 50 D चलणे सोविउ' । 6OD यं जहा | 7OD ते इहं इ° । 80 D ' सोयण' । 90D ण पक्खिवा' । 10 AB महि | 11 c D 'वियं दु' । 120D 'णीभूयं च णा' । 13 AB 'लट्ठी य सणियं संच' । 14 C D तुणारं'ति । 150 D रक्खओ । तेण + 16 C D 'यडलं । समीवं द° । 17 CD मद्दरि । 180 D नूणं एस चेव । 19 C D सव्वं पि दु । 20 O D यज वि | 21 AB वो । एयं । 22 C D रजसिरिं भणुभुंजिऊण भाउ | 234 B वा (स्या) ख्यानकम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org