________________
240
SETUBANDHA
. Kula says निहता आलक्षिताः हन्तुं लक्ष्यीकृता योधा यत्र, तत्र निजकधारामार्गे खड्गव्यापारपथे लघुके जाते परिवर्धमानातिभरं गुरुकं पर संकुलं शत्रुसंमर्दमायान्ति समर्थाः. R says निजकधारामार्गे स्वारब्धसंग्रामे लघौ जाते सति निर्वाहिते सति समर्थाः परसंकुलं परचक्रमायान्ति । कीदृशम्--परिवर्धमान आजिभरो येन.
__ संकुल in the sense of संमर्द is used in Artha-sastra 14.1 : ... धूमः....संग्रामावतरणावस्कन्दनसंकुलेषु प्रणीतः सर्वप्राणिनां नेत्रघ्नः.
46. Kula says धारयन्ति यशसो धुरं यशोहेतु कर्म न त्यजन्तीत्यर्थः । विक्रमस्य परिभवमागच्छन्तं शत्रुणा क्रियमाणं न सहन्ते । शत्रुवधेन रोषस्य कुर्वन्ति धृतिम्. SC says रोषस्य धृति धारणं कुर्वन्ति । यद्वा शत्रुवधेन सरसीकरणात् तस्य प्रीतिमुत्पादयन्तीत्यर्थः.
MY says entam आयान्तम् । साहसस्य मानं कुर्वन्ति साहसं बहु मन्यन्त इत्यर्थः. R says साहसस्य प्राणानपेक्षकर्मणो मानं परिमाणं वर्धयन्ति.
47. K and MY read क्षपित (khavia) for galia (R). Kula reads ghadia. K and MY read विभक्त (vihatta) for vidhatta = अर्जित (R and Kula).
Kula says प्रहरणेन परप्रयुक्तेन आसादितः प्राप्तो हर्षः प्रीतिर्यत्र । क्षणमूर्च्छया घटितं रणमनोरथसौख्यं रणकीर्तितं निर्वाणसुख यत्र । जीवेन जीवदानेन अर्जिताः अप्सरसो यत्र....(तत्) समरं युद्धं विज़म्भते विकसति.
MY says जीवविभक्ताप्सरस्कं जीवदशायामेव भटानां भर्तृतया विभागं कृतवत्योऽप्सरसो यत्र तत्तथा.
48. MY says प्राणसंदेहेषु हस्यते, ततो न भयमिति यावत् । मरणे सत्येव केवलं शौर्यधुरा नियूंढेति गण्यत इत्यर्थः. Kula says हस्यते उत्साहः क्रियते । विश्रम्यते निर्व्यापारैः स्थीयते. R says मरणे सति नियूढं स्वकृत्यं निर्वाहितमिति गण्यते. 1. SC quotation has pulirea.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.brg