________________
NOTES - CANTO VI K says पादपाश्च पर्यस्तेन शैलेन विषममानीताः विषममाकृष्टाः, उद्धरणरभसेन चूर्णिताः, दल्यमानतलया' उर्ध्या समानीताः (समानिताः ?) चूर्णितत्वात् पृथिव्या समीकृता अभवन् । जलधराश्च विघटमानेन विशीर्यमाणेन महेन्द्रेण राविताः । णे रावादेशः । शिखरगता मेघाः महेन्द्रेण विघटमानेन शब्दिता अभूवन् । तद्गता वनलताश्च महीमीषत् प्रापिताः सत्यो घूर्णन्ते स्म.
MY says समानीताः (समानिताः ?) समानीकृताः. Kula says दल्यमानैः विभिद्यमानैः दलैरवयवखण्डैरुाः समानिताः....भूमिसमाः कृता इत्यर्थः. He says राविताः शब्दं कारिताः। अथवा रवावृता आवृतरवा (?) इत्यर्थः । vihadanti इति पाठे तु जलधराश्च विघटन्ते । किंभूताः---रवेणावृतो महेन्द्रपर्वतो यैस्ते. R says पार्वायिते वक्रीभूते शैले महेन्द्रनामनि विषमानीता वैषम्यमागताः । स्वयमपि वक्रीभूता इत्यर्थः
63. K and MY pratika has khuttanta for tuttanta (R) = त्रुट्यन्तः . K and Kula read cgamiteta: (pavaükkheveni) for pavaa-bhua-kkheva' (R).
__K says शैलभराङ्कुशितफणैः शैलमूलेषु अतिदूरमग्नफणैः भुजगैः मूले अधस्तले वलितार्धान्ताः भोगभाराः प्लवगानामुत्क्षेपैः सशब्दं त्रुट्यन्तोऽपि न ज्ञाताः। भूधारणे पारवश्यातिशयात् भुजगैः स्वशरीरच्छेदोऽपि न गणित इत्यर्थः.
MY says पातालस्थितपश्चिमार्धा गिरिमूलवेष्टितपूर्वार्धाश्च भुजगाः शैलभराङ्कुशीकृतफणाः सशब्दत्रुट्यन्मध्यानपि भोगान् नाज्ञासिषुरित्यर्थः. R says मूलेऽर्थात् भूमेः वलितो वक्रीभूतोऽर्धान्तोऽन्ताध पुच्छभागो येषां ते.
Kula reads phuttanta. He says प्लवगोत्क्षेपैः सशब्दं....स्फुटन्तोऽपि विदीर्यन्तोऽपि मूले वलितो भ्रमितोऽर्धान्तो यैः ते तथा भोगाः शरीराणि त एव गुरुत्वात् भाराः ; अज्ञाने हेतुमाह--शैलभरेण अङ्कुशीकृता आकुञ्चिताः फणा यैस्तैर्भुजङ्गैः न ज्ञाताः । भरापगमसुखादिति श्रीहर्षः.
१. Our copy has...धरया. K (chāya) has दल्यमानतलोवी.
.S...4
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org