________________
SETUBANDHA
CANTO VI
1. K says अथ समुद्रः ज्वलद्दरदग्धमहाभुजङ्गाख्यपादपनिवहं धूमपूरितं पातालवनं मुक्त्वा दिग्गज इव मूर्तिमान् निर्गतः । यथा दिग्गज आत्मनिवासस्थानं दवाग्निना प्रदीप्यमानं मुक्त्वा निर्गच्छति तद्वदिति.
2. K and MY read तटपरिघृष्टं for dadha-parimattham = दृढपरि. मृष्टं (R). MY (B) has parimatha like R but this might be a mistake. K reads dadha-lihiam for dadhullihiam (R and Kula).
_K says मथनावस्थायां मन्दरस्य तटैः परिघृष्टं निकषितं, प्रलयसमयविजम्भितस्य महावराहस्य दंष्ट्रया लिखितं, इदानीं रामशराघातेन दूनं परितापितं, अतएव विषमं वक्षस्तटं वहन्.
___MY says pariaddha (2) परिघृष्ट । भगवतस्तत्तदवतारोद्देश्यकार्यनिर्वर्तननिमित्तवणाङ्कम् , अतएव निम्नोन्नतं वक्षः पुरो दर्शयितुमिवोद्वहन् इत्यर्थः ।
अथवा पूर्व मन्दरतटवराहदंष्ट्राभ्यां घर्षणलेखनमात्राङ्कितमिदानीं तु रामशरक्षतविषमं वक्षो भारमिव दुर्वहमुद्वहन् इत्यर्थः.
Kula says विषममितस्ततो जातकिणत्वात्. He has परिघृष्ट like K and MY. SC Text has parihatha rendered in the: chaya as परिघृष्ट. The phrase is quoted in Hemacandra 2.174 as mandarayada-parighattham. It will be seen that HC reads for ada
e K and MY dadha (R and Kula).
3. K says गम्भीरशरवणविस्तारौ, दी?, देहानुरूपौ, अभिनवचन्दनगन्धौ शैत्यहेतोरर्पितस्याभिनवस्य चन्दनस्य गन्धयुक्तौ (भुजौ वहमानः)। अनघोत्क्षिप्ते अक्लेशेनानायासेन उद्धृते मलयसरित्स्रोतसीव दृश्यमानौ । तत्र गम्भीरवनाभोगे, अभिनवचन्दनगन्धे इति.
MY says vanahoa व्रणाभोगो वनाभोगश्च । anaha अनघ अक्षत अविशीर्णेत्यर्थः । सलिलात्मतया समुद्रस्य तद्भुजयोः स्रोतःसाम्यौचित्यम्. Kula
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org