________________
~86: ८.६ ]'
नीवजा
83) अप्प हियं कायव्वं जइ सक्कड़ पर हियं च कायव्वं । अपहियपरहियाणं अप्पहियं चैव कायव्वं ॥ ३ ॥ 84) पुरिसे सच समिद्धे अलियपमुके सहावसंतुट्टे ।
तवधम्मणियममइए विसमा वि दसा समा होइ ॥ ४ ॥ 85) सीलं वरं कुलाओ दालिद्दं भव्वयं च रोगाओ ।
विज्जा रज्जाउ वरं खमा वरं सुद्ठु वि तवाओ ॥ ५ ॥ 86) सीलं वरं कुलाओ कुलेण किं होइ विगयसीलेण । कमलाइ कद्दमे संभवंति न हु हुंति मलिणारं ॥ ६ ॥
83) [ आत्महितं कर्तव्यं यदि शक्यते परहितं च कर्तव्यम् । आत्महितपर हितयोरात्महितं चैव कर्तव्यम् ।। ] आत्महितं कर्तव्यं, यदि शक्यते कर्तुं तदा परहितं च कर्तव्यम् । आत्महितपर हितयोर्मध्ये आत्महितं कर्तव्यम् इयमेव नीतिः ।। ८३ ।।
२५.
84 ) [ पुरुषे सत्यसमृद्धेऽलीकप्रमुक्ते स्वभावसंतुष्टे । तपोधर्मनियममये विषमापि दशा समा भवति ।। ] एते गुणाः पुरुषे वर्तमानं दशावैषम्यं नाशयन्तीति भावः ॥ ८४ ॥
85) [ शीलं वरं कुलात् दारिद्र्यं भव्यं च रोगात् । विद्या राज्याद्वरें : क्षमा वरं सुष्वपि तपसः ॥ ] कुलाच्छीलं वरम् रोगाद् दारिद्र्यं वरम्,, अल्पव्ययं नीरोगत्वम् । वरं राज्याद्विद्या । सुष्ट्वपि तपसः क्षमा वरम् । अकुलोsपि यदि शीलवान्, दरिद्रोऽपि नीरोगो, भ्रष्टराज्यादपि ( ? भ्रष्टराज्योऽपि ) विद्यावान, प्रतप्ततपसोऽपि ( प्रतप्ततपस्कोऽपि ) क्षमावान् पुरुष: श्रेष्ठ इति भावः ।। ८५ ।।
86) [ शीलं वरं कुलात् कुलेन किं भवति विगतशीलेन । - कमलानि कर्दमे संभवन्ति न खलु भवन्ति मलिनानि ॥ ] पूर्वोक्तानां पदार्थानामाद्यं दृष्टान्तयति । शीलं वरं कुलात् । कुलेन किं भवति विगत --- शीलेन । कुतः । कमलानि कर्दमें संभवन्ति, न खलु भवन्ति मलिनानि । अतः शीलं कारणं न तु वंशः ॥ ८६ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
