________________
–688 : ७६.४ ]
गुणवज्जा
७६. गुणवज्जा [ गुणपद्धतिः ]
(685) जइ नत्थि गुणा ता किं कुलेण गुणिणो कुलेण न हु कज्जं । कुलमकलंकं गुणवज्जियाण गरुयं चिय कलंकं ॥ १ ॥ *686) गुणहीणा जे पुरिसा कुलेण गव्वं वदंति ते मूढा । वसुप्पनो वि धणू गुणरहिए नत्थि टंकारो ॥ २ ॥ 687) जम्मंतरं न गरुयं गरुयं पुरिसस्स गुणगणारुहणं ।
मुत्तालं हि गरुयं न हु गरुयं सिप्पिसंपुयं ॥ ३ ॥ 688) खरफरुसं सिप्पिउडं रयणं तं होइ जं अणग्धेयं ।
जाई किं व किज गुणेहि दोसा फुसिज्जति ॥ ४ ॥
ܐ
685) [ यदि न सन्ति गुणास्तत् किं कुलेन, गुणिनः कुलेन न खलु कार्यम् । कुलमकलङ्कं गुणवर्जितानां गुरुक एव कलङ्कः ॥ ] यदि न सन्ति गुणास्ततः किं कुलेन । गुणिनो गुणवतः कुलेन न खलु कार्यम् । गुणवर्जितानां नराणाम् अकलङ्कमपि कुलं गुरुतरः कलङ्कः । निर्गुणस्य कुलीनस्यापि कुलं कलङ्काय भवतीत्यर्थः ॥ ६८५ ।।
686) [ गुणहीना ये पुरुषाः कुलेन गर्भं वहन्ति ते मूढाः । वंशो - स्पन्नमपि धनुः गुणरहितं नास्ति टणत्कारः ॥ ] गुणहीना ये पुरुषाः कुलेन " अहं कुलीनोऽस्मि " इति गर्वं वहन्ति ते मूढा मूर्खाः । कथमेवं ज्ञायत इत्याह । तदेव पश्य । वंशोत्पन्नेऽपि धनुषि गुणरहिते नास्ति टणस्कारः । यद्यपि कुलोत्पन्नस्तथापि गुणरहितस्तृणाय भवति । यथा गुणरहितं धनुः पिंजनादतिरिष्यते ( ? ) ॥ ६८६ ॥
687 ) [ जन्मान्तरं न गुरु गुरु पुरुषस्य गुणगणारोहणम् । मुक्ताफलं हि गुरु न खलु गुरु शुक्तिसंपुटकम् ॥ ] जन्मान्तरं न गुरु, पुरुषस्य गुणगणारोहणं गुरु । अमुमेत्रार्थमर्थान्तरेण विवृणोति । मुक्ताफलं स्फुटं गुरु, न पुनस्तदुत्पत्तिस्थानं शुक्तिसंपुटम् || ६८७ ॥
688 ) [ खरपरुषं शुक्तिपुटं रत्नं तद्भवति यदनम् । जात्या किमिव क्रियते गुणैर्दोषाः प्रोञ्छयन्ते ॥ ] अतिशयेन परुषं शुक्तिपुर्ट
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org