________________
ચોથા અને પાંચમા કાળમાં જ ધર્મ થઈ શકે છે. આવા તો એક-બે ભવ જ મળે. આપણો અત્યારે પાંચમા કાળમાં જન્મ થયો છે. જરા : વિચારો, કેવો લહાવો મળ્યો છે. એમાં પણ નીચે જણાવી છે તેવી અનુકૂળતાઓ તો મળે તો મળે, આપણને તેમાંની ઘણી મળી છે. ઉત્તમ દેશમાં જન્મ. ભારત જેવા ધર્મમય દેશમાં જન્મ થયો છે. ઉત્તમ કુળમાં જન્મ-ધર્મ કરવાની અનુકૂળતા મળે તેને ઉત્તમ કુળ કહે છે. તે પણ આપણને મળ્યું છે. અહીં જન્મીને નાની ઉંમરે જ મરી જાય તો બધું નકામું. એટલે આપણને દીર્ઘ આયુષ્ય મળ્યું છે, એ જેવો તેવો લહાવો નથી નીરોગી શરીર. કોઈ ભયંકર રોગથી ઘેરાયેલા હોઈએ તો પણ કે ધર્મન થાય. આર્થિક અનુકૂળતા. કમાવા માટે સવારથી સાંજ સુધી કામ કરીને થાકી જવાતું હોય તો પણ ધર્મ ન થઈ શકે. પરિવારની અનુકૂળતા. જે ઘરમાં ઝગડા થતા હોય કે પતિ-પત્ની બેમાંથી એકને ધર્મન ગમતો હોય તોય ધર્મ ન થઈ શકે. વ્યસનોમાંથી મુક્તિ. નાનપણથી દારૂ જેવા કોઈ વ્યસનોની લત લાગી હોય તોય ધર્મ ન થઈ શકે. કસાઈ જેવાને ઘેર જન્મ થયો હોય તો ધર્મનો વિચાર પણ ન આવે. આ સજ્જન પુરુષોની સોબત મળી હોય તો જ ધર્મ કરવાના વિચાર આવે. દયામય ધર્મ અને સર્વ જીવોનું શુભ થાઓ એવી ભાવનાવાળો ધર્મ મળ્યો હોય તો જ સાચું આત્મકલ્યાણ થઈ શકે.
આ બધું જાણ્યા પછી, આજે મળેલા આત્મકલ્યાણ કરવાના લહાવામાં મહાલવાનું ચૂકશો ખરા? કાલે શું થશે તેની શી ખબર? કે
૪ શ્રી મણિભાઈ ઝ. શાહ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org