________________
આલોચનાદિ પ્રદ્યે સંગ્રહ
‘ભક્તિના વીસ દોહરા'ના પહેલાં જ દોહરામાં
પરમકૃપાળુદેવ લખે છે કે,
બૃહદ્
“હે પ્રભુ! હે પ્રભુ!” શું કહું, દીનાનાથ દયાળ;
હું તો દોષ અનંતનું, ભાજન છું કરૂણાળ.” (વ.પૃ. ૨૯૫)
અને ત્યાર પછીના દોહરાઓમાં જીવોના ઘણા પારમાર્થિક દોષોનું દર્શન કરાવે છે. આમ જ્ઞાની પુરુષોએ અજ્ઞાની જીવોને તેમનાથી થતાં આવાં અનંત દોષો ઉપર કરૂણાભાવથી દ્રષ્ટિ કરાવી છે. સાધક પણ અહીં પોતાથી થતાં રહેતાં અનંત દોષોની કબૂલાત કરે છે અને કહે છે કે હે પ્રભુ! જે વચનથી કહેવાય નહીં, તે શબ્દોથી કેવી રીતે લખું ? કારણકે લખ્યાં લખાય નહીં એટલે કે ગણ્યાં ગણાય નહીં એટલા બધા અનંત અવગુણોથી હું ભરેલો છું. આપ તો સર્વજ્ઞ છો, તેથી મારામાં રહેલા સર્વે દુર્ગુણો આપ જાણો જ છો. આમ સાધક અંતઃકરણપૂર્વક પોતાથી થતા દોષોની ક્ષમા માંગવાનો ભાવ કરે છે. ‘ક્ષમાપના’ પાઠમાં પણ છેલ્લે પરમ કૃપાળુ દેવ લખે છે કે “હે સર્વજ્ઞ ભગવાન! તમને હું વિશેષ શું કહું ? તમારાથી કંઈ અજાણ્યું નથી. માત્ર પશ્ચાત્તાપથી હું કર્મજન્ય પાપની ક્ષમા ઈચ્છું છું.”(વ. પૃ. ૯૯)
૧૫. ગ્રન્થિભેદની પ્રાર્થનાઃ-
ણાનિધિ કૃપા કરી, ક્મ કઠિન મુજ છેદ; મિથ્યા મોહ અજ્ઞાનકો, જો ગ્રંથિ ભેદ. ૧૫. જ્ઞાનાવરણાદિ દ્રવ્યકર્મ, શરીરાદિ નોકર્મ, અને રાગાદિ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
